Ook GPS van KLM-vliegtuigen wordt regelmatig gesaboteerd: ‘Je hebt geen idee meer waar je vliegt’

Piloot Ruud Stegers was met honderden passagiers aan boord onderweg naar Helsinki toen plots zijn GPS-systeem werd verstoord. Terwijl het vliegtuig steeds verder uit koers raakte, sloeg de angst de bemanning om het hart. "Zonder apparatuur ben je nergens", vertelt hij in Op1.

Het versturen van een foutief GPS-signaal heet GPS-spoofingen gebeurt opzettelijk. Het (correcte) signaal van satellieten wordt daarbij overstemd door een vals signaal. Zo ontvangen piloten via systemen in de cockpit misleidende informatie over waar het vliegtuig zich precies bevindt.

Dat apparatuur onbetrouwbaar wordt, is doodeng, weet piloot Stegers. "We hadden op de grond al informatie gekregen dat er problemen waren met de GPS. Eenmaal in de lucht kregen wij die ook. De GPS stopte ermee. Je hebt dan echt geen idee waar je bent", aldus Stegers in Op1.

Tekst gaat verder onder de X.

Luchtverkeersleiding

GPS-spoofing komt steeds vaker voor. De Europese luchtvaartautoriteit EASA bracht eind januari zo'n 120 luchtvaartmaatschappijen, vliegtuigbouwers en overheidsorganisaties bij elkaar om over het probleem te praten.

Op1 gemist? Kijk deze uitzending nu hier terug via NPO Start.

Enige houvast is de luchtverkeersleiding die opereert vanaf de grond. "De luchtverkeersleiding peilt zelf en weet precies waar de vliegtuigen zijn." Uit vergelijkingen is naar voren gekomen dat vliegtuigen honderden kilometers verwijderd zijn van het daadwerkelijke navigatiepunt dat wordt aangegeven.

Rebellengroepen

Het versturen van onjuiste GPS-signalen komt vooral voor boven het Midden-Oosten. Volgens persbureau Reuters gebeurt het met name rond Cyprus, Libanon en Israël en in de grensregio van Irak en Iran.

De vraag is wie verantwoordelijk is. Luchtvaartautoriteiten zeggen dat niet, maar aangenomen wordt dat het om legers en mogelijk rebellengroepen gaat die met de valse signalen vijandelijke gevechtsvliegtuigen en drones in de war willen brengen. De burgerluchtvaart pikt die signalen echter ook op.