Wie o wie liet zich omkopen door Rusland? ‘Er is iets aan de hand’
De Tweede Kamer houdt vandaag een spoeddebat over mogelijke betrokkenheid van Nederlandse politici bij het propaganderen van Russische standpunten in ruil voor geld. Het is vooralsnog onduidelijk om wie het gaat. D66-Kamerlid Jan Paternotte wil opheldering.
Aanleiding voor het debat is berichtgeving uit Tsjechië afgelopen week. Volgens Tsjechische inlichtingendiensten zou Voice of Europe, een vanuit Praag opererende nieuwssite, verschillende Europese politici afgelopen jaar honderdduizenden euro's hebben betaald om standpunten in te nemen tegen de EU en Oekraïne.
Het nieuws veroorzaakte een schokgolf in de Tweede Kamer. De Kamer wil in een spoeddebat de onderste steen boven krijgen, maar demissionair minister Hugo de Jonge (Binnenlandse Zaken) houdt de kaken stijf op elkaar en zegt niet concreet te kunnen zeggen om welke politici het gaat.
'Er is iets aan de hand'
"Wij hadden gehoopt dat hij zou zeggen: er is niks aan de hand of het gaat om deze personen", reageert D66-Tweede Kamerlid Paternotte in Goedemorgen Nederland op NPO 1. Het is iets wat ertussenin zit, concludeert Paternotte. "Er is iets aan de hand, maar wij weten niet precies bij wie."
Ontvang jij onze nieuwsbrief al? Meld je hier nu gratis aan!
Twee jaar geleden zei een grote meerderheid van de Tweede Kamer meer inzage te willen hebben in Russische financiering vanaf 2014, het moment dat Rusland de Krim annexeerde. Juist de partij die toentertijd tegenstemde, de PVV van Geert Wilders, is degene die dit spoeddebat heeft aangevraagd. "Die willen ook de onderste steen boven", weet Paternotte.
Het toont volgens het Kamerlid de bereidheid van de politiek om meer openheid van zaken te geven in de financiën en ruimte te laten voor onderzoek. "Wij moeten nu optreden en het er niet bij laten. Het gaat om buitenlandse beïnvloeding van een land dat oorlog voert in Europa. De optie 'we weten het niet en hier blijft het bij', ligt wat ons betreft niet op tafel."
Vrijwillig meewerken
Het probleem van wat Paternotte wil, is dat er geen wettelijke basis is om partijen te verplichten hun boekhouding te openbaren. Dat moet plaatsvinden op vrijwillige basis. FvD-leider Thierry Baudet heeft al gezegd daar niet voor open te staan. "Hij werkt al heel lang niet mee", reageert de D66'er.
Goedemorgen Nederland gemist? Kijk nu hier terug via NPO Start.
Een andere optie is dat de Tweede Kamer een commissie instelt om Kamerleden onder ede te horen. Daar zitten nog wat haken en ogen aan, benadrukt Paternotte. Daarom hoopt hij vandaag tot een gesprek te komen waarin de vormgeving van een onderzoek wordt bepaald. "Het mooiste is als alle partijen hieraan meewerken. Dat betekent de Eerste Kamer, de Tweede Kamer en het Europees Parlement."
In het debat hoopt Paternotte nog wat anders te bewerkstelligen. "Laten we vandaag afspreken dat wij buitenlandse financiering of anonieme donaties verbieden", zegt hij. "Dat maakt dat je veel meer zekerheid en instrumenten hebt om dit tegen te gaan."