Documentaireserie ‘Pact met de Duivel’ brengt unieke kroongetuigezaak in beeld: ‘Uitzonderlijk proces geweest’
Zeven liquidaties, vier levenslange gevangenisstraffen en twee kroongetuigen. Jarenlang heeft de politie geen grip op mogelijke daders, totdat de zaak uit de Amsterdamse onderwereld een opvallende wending neemt. Iemand die zelf betrokken was bij één van de moorden stapt naar voren als kroongetuige. In de onthullende documentaireserie 'Pact met de Duivel', die vanaf vrijdag te zien is, wordt duidelijk hoe uniek deze strafzaak is geweest.
Het grootschalige onderzoek, genaamd Passage, duurde maar liefst tien jaar en had veel impact op betrokkenen en het rechtssysteem. De zaak gaat over zeven liquidaties die in een tijdsbestek van dertien jaar zijn gepleegd. "De eerste liquidatie is gepleegd in 1993, de laatste in 2006. Het is een gekke bundeling van een aantal liquidaties die als rode draad dezelfde schutter hebben", zegt documentairemaker Erica Reijmerink in Goedemorgen Nederland op NPO 1.
Die schutter is Jesse Remmers. Hij kwam in beeld als verdachte door een voormalig kompaan bij één van de moorden, Peter La Serpe. "Hij zat zelf in het criminele circuit en stond niet direct op de radar van de politie. Hij bleek zelf betrokken te zijn bij de moord op Kees Houtman, één van de liquidaties in deze zaak, en was enorm bevriend met Remmers", aldus de documentairemaker.
Crimineel als kroongetuige
La Serpe besloot om zichzelf als kroongetuige naar voren te schuiven. Volgens Reijmerink koos hij voor deze route omdat het te heet onder zijn voeten werd. "In de documentaireserie vertelt iemand die daar ook meer van weet. Hij stond onder enorm veel druk, had een verslaving en dringend geld nodig. Waarschijnlijk zag hij dit als enige uitweg. Alleen sta je, zodra je kroongetuige wordt, wel direct met je rug tegen de muur."
Ze gaat verder: "Wat deze zaak zo bijzonder maakt, is dat er net een wet was aangenomen waardoor kroongetuigen gebruikt konden worden. Alleen was er geen regelgeving, waardoor het Openbaar Ministerie zelf het spel en de grenzen moest bewaken." La Serpe was een 'reguliere' kroongetuige zoals we die nu ook zouden kennen, zegt Reijmerink, maar toen was dat zeer uniek.
Goedemorgen Nederland gemist? Kijk nu hier terug via NPO Start.
Bijzondere keuze
In de eerste zeven jaar van het proces zijn een aantal mensen tot levenslang veroordeeld, onder meer Remmers. Andere verdachten zijn vervolgd voor poging tot moord, wapenbezit, voorbereiden van moordaanslagen, witwassen en deelname aan een criminele organisatie. Een groot deel van deze bewijzen zijn gebaseerd op verklaringen van La Serpe.
De keuze van La Serpe is zeer bijzonder te noemen, "omdat het de eerste keer was dat iemand die zelf een moord had gepleegd en betrokken was, als getuige naar voren kwam". En daar bleef het niet bij.
Ontvang jij onze nieuwsbrief al? Meld je hier nu gratis aan!
Fred
Tot grote verbazing komt het Openbaar Ministerie tijdens het proces met een tweede kroongetuige op de proppen: Fred Ros. Een moordmakelaar die op dat moment een straf van 30 jaar uitzit voor zijn rol in de Passagezaak. Hij zet het passageproces verder op zijn kop met verklaringen tegen opdrachtgevers van liquidaties.
"Fred Ros heeft zeven jaar zijn mond gehouden. Wat er gebeurde, is dat op het moment dat in 2013 het hoger beroep bezig was, een deal werd gemaakt met Ros. Dat kon, omdat de rechtbank hem 30 jaar had opgelegd, niet levenslang zoals het OM had geëist", vertelt Reijmerink.
Met 30 jaar celstraf kun je niet alleen kroongetuige worden in een zaak, maar ook strafhalvering krijgen. "De kans dat Ros ging praten was heel groot." Volgens Reijmerink zit daar ook een wankel punt in ons rechtssysteem. Ze pleit ervoor dat er duidelijke regelgeving komt omtrent de inzet van kroongetuigen. "Op het moment van de uitspraak van het hoger beroep, kon Ros de zaal uitlopen met een andere identiteit. Terwijl hij wel degene was die echt betrokken was bij de moord."
De documentaireserie 'Pact met de duivel' is vanaf vrijdag te zien op Prime Video.