Export machines grootste inkomstenbron van Nederland, blijkt uit CBS-cijfers

De grootste inkomsten van Nederland komen tegenwoordig uit de export van machines en machineonderdelen. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Uit nieuwe cijfers blijkt dat sinds 2015 de export van het aantal machines meer dan verdubbeld is. In het laatste meetjaar (2022) was de opbrengst van de machine-export 25,5 miljard.

ASML is grootleverancier, maar maakt zich tegelijkertijd zorgen over het voortbestaan in Nederland vanwege het veranderende vestigingsklimaat. Of we over tien jaar weer een verdubbeling in de cijfers gaan zien, is dus nog maar de vraag. De machines die ASML produceert zijn vooral voor chipmakers in China, Taiwan en Zuid-Korea onmisbaar.

Voor export naar China gelden sinds een aantal jaar alleen strengere exportregels, waardoor de nieuwste machines nooit aan Chinese fabrikanten geleverd zijn. Hoogleraar chipontwerp Bram Nauta onderstreept in Goedemorgen Nederland op NPO 1 het belang van het voortbestaan van ASML in Nederland. "Het is een enorme exporteur. Je kan beter chipmachines verkopen dan bloembollen."

Ontvang jij onze nieuwsbrief al? Meld je hier nu gratis aan!

Optimisme over toekomst

Nauta benadrukt dat de stemming in de industrie optimistischer is dan verwacht. "Een paar jaar geleden dacht iedereen dat deze industrie zijn beste tijd wel had gehad. Maar het wordt juist veel groter, waar Nederland hard van gaat profiteren."

Het is volgens de hoogleraar erg belangrijk dat deze machines worden verkocht, ook aan China. "Er is natuurlijk politieke druk vanuit Amerika om de geavanceerde machines niet naar China te sturen. Maar als de chips niet in China worden gemaakt, worden ze wel ergens anders gemaakt. Ze moeten toch in auto's, computers en AI-datacenters terechtkomen. ASML verkoopt die machines toch wel."

Ecosysteem

Volgens hoofdeconoom van de Rabobank Ester Barendregt moeten we deze machines ten koste van alles in Nederland houden. "Het heeft voor Nederland heel veel waarde. Het gaat niet alleen om ASML, maar er zit een heel ecosysteem omheen. Er is veel meer wat eromheen gebeurt en wat ook waarde toevoegt. Dat is ook belangrijk om te beseffen."

Goedemorgen Nederland gemist? Kijk nu hier terug via NPO Start.

De CEO van Havenbedrijf Rotterdam Boudewijn Siemons voegt toe dat de Nederlandse exportinkomsten niet alleen zit in machines die helemaal af zijn. "Er kunnen ook halffabricaten verscheept worden. Dat zijn onderdelen van producten die ergens anders in elkaar gezet worden. Met containers worden al dit soort zaken vervoerd."