Wie is de echte dader? Hoe DNA-onderzoek uitsluitsel biedt tussen tweelingen in een verkrachtingszaak

Kun je als tweeling makkelijker wegkomen met een zwaar misdrijf? Deskundige forensisch DNA-onderzoek bij het NFI (Nederlands Forensisch Instituut) Lex Meulenbroek vertelt in de NPO-Radio 1-podcast van Het Misdaadbureau dat het NFI in 2019 een bijzonder complexe zaak wist op te lossen.

Onderzoeksjournalist Noa van Oostrom legt uit dat het gaat om een zaak omtrent een 76-jarige vrouw. "Zij was destijds aan het nordic-walken in een natuurgebied in Drenthe. Ze werd op klaarlichte dag aangevallen en misbruikt."

Luister de podcast:

Naar aanleiding van DNA-sporen op de kleding van de vrouw, kwam bij de politie al snel de 28-jarige Rick K. als verdachte in beeld. De DNA sporen die op de kleding van het slachtoffer zaten werden naar het NFI opgestuurd. Daar kwam niet het profiel van Rick K. uit, maar van zijn eeneiige tweelingbroer. Rick K. pleitte onschuldig te zijn en wees zijn tweelingbroer aan als de dader.

Tekst gaat verder onder de X.

Bijna identiek DNA-profiel

Het DNA-profiel van eeneiige tweelingen is bijna exact identiek, vertelt Meulenbroek. "Dat betekent dat als wij het standaard DNA-onderzoek doen, je die niet uit elkaar kunt houden, dat geldt dus ook voor Rick K. en zijn tweelingbroer.'' Het NFI kreeg in deze zaak groen licht om een heel uitgebreid DNA onderzoek te doen. Voor de onderzoekers bij het NFI was dit "een ultiem forensisch DNA-onderzoek".

Een onderzoek naar het DNA van tweelingen is nooit eerder gedaan in Europa, vertelt Meulenbroek. "Uit literatuur hadden we opgemaakt dat er in principe hele kleine verschillen aanwezig kunnen zijn. Maar die zijn zo klein en summier, dat het heel erg zoeken wordt."

Meulenbroek legt uit "dat het DNA van mensen bestaat uit drie miljard bouwstenen. Dan moet je gaan zoeken naar dat enkele verschil, bij eeneiige kunnen er zo'n vijf a tien verschillen in die drie miljard bouwstenen zitten.

Ontvang jij al onze gratis WNL-nieuwsbrief? Meld je hier aan en blijf op de hoogte!

Maanden onderzoek

Het onderzoek heeft maanden geduurd, vertelt Meulenbroek. "De eerste stap is om het DNA van beide broers helemaal in kaart te brengen. Je krijgt dus al die lettercodes van die twee broers in beeld. Vervolgens is een ander laboratorium die informatie gaan bekijken met algoritmes waar die verschillen tussen die drie miljard bouwstenen zitten."

En met succes dus. Benieuwd hoe het onderzoek verder afliep? Luister nu de podcast!