Poppenkast van Vladimir Poetin, waarbij niet gesproken zal worden over de oorlog: ‘Het is een loze vertoning’

De Russische president Vladimir Poetin houdt vandaag zijn jaarlijkse persconferentie, voor het eerst sinds de Russische inval in Oekraïne. Volgens Ruslandkenner Helga Salemon van denktank HCSS is het een poppenkast die dienstdoet voor de verkiezingscampagne van Poetin. “Ik verwacht dat hij zijn anti-Westerse retoriek gaat bezigen. Het is een loze vertoning.” Over de oorlog zal het nauwelijks gaan, denkt Salemon.

Onderdeel van de persconferentie is een urenlange inbelsessie waarbij zogenaamde gewone Russen en journalisten de kans krijgen om een vraag te stellen aan Poetin. Volgens Salemon is de boel vooraf dichtgetimmerd, om kritische vragen te voorkomen. Ook journalisten zijn welkom, maar volgens Salemon is er in Rusland bijna geen onafhankelijke pers meer. “Een kritische journalist zal nooit een vraag kunnen stellen.”

De persconferentie, die vorig jaar niet plaatsvond, is onderdeel van de campagne van Poetin. De leider van Rusland stelde zich vorige week op verzoek van een militair verkiesbaar voor de presidentsverkiezingen van 2024. De 71-jarige Poetin, die dankzij een grondwetswijziging kan aanblijven tot 2036, is de gedoodverfde winnaar. Bijna alle oppositie in Rusland wordt onderdrukt.

Charmeoffensief

“Poetin zal vandaag vooral cijfers opdreunen. Daar blinkt hij in uit”, zegt Salemon in Goedemorgen Nederland op NPO 1. “Journalisten hebben uitgezocht dat de cijfers die hij opnoemt, vaak niet kloppen. Er worden ook leuke vragen gesteld door het volk. Vorige keer was er een vrouw die zei dat ze van haar man geen hondje mocht. Ze vroeg of Poetin met haar man wilde praten. Poetin zei: dat doe ik wel even. Even later zagen we dat ze een hondje had gekregen.”

Ontvang jij onze nieuwsbrief al? Meld je hier nu gratis aan!

De persconferentie is een charmeoffensief. “Sommige mensen hebben serieuze vragen, maar krijgen geen serieus antwoord. Arbeiders komen aan het woord, die iets willen laten veranderen op hun werk. Dan zegt Poetin tegen zijn woordvoerder: regel het even. Het is allemaal om te laten zien: Poetin is de tsaar die alles kan regelen.”

Oorlog verboden onderwerp

Over de oorlog zal het vandaag nauwelijks gaan, denkt Salemon. De Russische bevolking is oorlogsmoe. “Het thema van de persconferentie is het gezin. De slogan van de campagne van Poetin is ‘het gezin der gezinnen’. Rusland is het gezin der gezinnen en Poetin is de pater familias. Wel buitenechtelijk, want hij is sinds 2014 gescheiden en heeft verschillende minnaressen.”

De kritiek die op Poetin wordt geuit, komt vooral van vrouwen en moeders van militairen die vechten aan het front in Oekraïne. “Zij zeggen: onze mannen zijn vorig jaar gemobiliseerd en ons werd verteld dat ze na een jaar terug zouden komen.” Het Kremlin heeft de militairen inmiddels te verstaan gegeven dat ze in Oekraïne moeten blijven tot het einde van de oorlog. “Dat is niet te doen. Ze moeten op z’n minst rouleren”, zegt Salemon.

Heb jij Goedemorgen Nederland gemist? Kijk deze aflevering nu hier terug via NPO Start.

Ondertussen keren voormalig gevangenen uit Oekraïne en massa terug naar Rusland. Zij werden aan het begin van de oorlog gerekruteerd door de Wagnergroep en later het ministerie van Defensie, met de belofte dat als ze zouden vechten, ze na een half jaar op vrije voeten zouden komen. “Veel criminelen die nu terugkeren gaan opnieuw de fout in”, vertelt Salemon. “Daar mag van het Kremlin niet over geschreven worden.”

Lees ook: 

Zorgen over afbrokkelende steun voor Oekraïne: ‘Dit is een cadeau voor Poetin’

Door: Peter Visser