Oud-informateur Jacques Wallage: formatie wordt behoorlijk ingewikkelde opdracht

Voormalig informateur en PvdA-prominent Jacques Wallage verwacht dat de formatie “een behoorlijk ingewikkelde opdracht wordt”. Dat heeft volgens hem onder meer te maken met “de type partijen” die daarvoor in aanmerking komen, zegt hij in het radioprogramma Sven op 1.

Wallage beschouwde de verkiezingen als een van “ongenoegen”. De kiezers hebben laten doorschemeren geen vertrouwen meer in Den Haag te hebben. Volgens de oud-informateur ligt daar de uitdaging van een potentieel nieuw kabinet: “Het vertrouwen herstellen.”

Een kabinet vormen wordt een flinke uitdaging, denkt hij. “Als je kijkt naar wat voor type partijen hier om tafel gaan zitten, los van de positie van de VVD, beschouw ik dat als een behoorlijke ingewikkelde opdracht.” Wallage doelt op PVV, BBB, NSC en ook de VVD.

‘Wortels van partijen zijn heel verschillend’

De PvdA-prominent ziet dat “de wortels van die partijen heel verschillend zijn”. Hij vindt dat de PVV de kost verdient met “het aanjagen van angst en tegenstellingen in de samenleving” en dat Omtzigt een fundamenteel andere positie kiest door te pleiten voor een nieuwe bestuurscultuur. De BBB is volgens Wallage “op de golven van het boerenprotest” opgekomen. De VVD “moet afvragen of je na dertien jaar regeren en te zijn afgewezen door de kiezer zomaar kan aanschuiven”, zegt hij.

Dit alles maakt het formeren een lastig proces. “Want de aard van de binding tussen die partijen vind ik een behoorlijke puzzel.”

Migratiebeleid Geert Wilders

“PVV-leider Geert Wilders is groot geworden op basis van onbehagen”, vertelt Wallage. Wallage vraagt zich af of Wilders dat ongenoegen in de samenleving kan wegnemen. “Als je eerlijk een onderscheid maakt tussen asiel- en arbeidsmigratie, dan heb je een kans om daar een oplossing in te vinden. Tot dusverre heeft de PVV asiel, integratie en arbeidsmigratie op één hoop geveegd.”

Ontvang jij onze nieuwsbrief al? Meld je hier nu gratis aan!

Dat Wilders vaak het de woorden ‘de Nederlander’ in de mond neemt, suggereert volgens Wallage dat de mensen die van oorsprong niet in Nederland zijn geboren schuldig zijn aan de problemen waar wij mee zitten. Dit speelt volgens de oud-informateur ook mee in het formatieproces. “Ik betwijfel of partijen die groot geworden zijn door de kont tegen de krib te gooien, in staat zijn de stap naar serieus besturen te nemen.” Wallage vindt dat Wilders die kans wel moet krijgen. “Want hij is heel groot geworden.”

Pieter Omtzigt en Dilan Yeşilgöz

Dan ligt nog het vraagstuk van Pieter Omtzigt op tafel. Binnen zijn partij heerst  onenigheid over het al dan niet regeren met Wilders. “Omtzigt heeft zich in het midden van de politiek gepositioneerd, met de instelling we buigen niet naar links of naar rechts. Als je dat doet en je gaat vervolgens voluit regeren met een extreemrechtse partij, dan loop je enorme risico’s. Dat weet hij ook”, vertelt de PvdA-prominent.

Luister hieronder naar de pocast:

“Voor hem geldt, net als voor Yeşilgöz, dat de aard van de binding een lastig vraagstuk wordt”, zegt Wallage. “Ook binnen de VVD-fractie zijn behoorlijke verschillen van mening over wel of niet met de PVV.”

Wallage denkt dat Yeşilgöz bezig is met een positie te vinden waarin zij een nieuwe rol kan opbouwen, waarin zij zich kan losweken van haar voorganger Mark Rutte. “Daar past haar opstelling wel bij van ‘ik wil een rechts kabinet in het zadel helpen, maar ik wil ruimte houden om mijn eigen positie uit te bouwen’. Dat is nu niet gelukt, maar dat moet we lukken als zij haar handen vrij kan houden.”

Lees ook:

Voormalig VVD-leider Ed Nijpels: niet samenwerken met PVV, kabinet met Jetten en Timmermans onderzoeken

Door: Vick ten Wolde