Geert Wilders steelt show tijdens SBS-debat: ‘Hij had een fantastische dag’

PVV-leider Geert Wilders was als in vis in het water tijdens het SBS-debat donderdagavond. Dat zegt politiek commentator van De Telegraaf Wouter de Winther in Goedemorgen Nederland op NPO 1. “Wilders had een fantastische dag.”

In een debat dat op het scherps van de snede werd gevoerd, kreeg de PVV-leider het publiek achter zich. “Hij had het gevoel dat er veel mensen in de zaal zaten die het met hem eens waren. Hij kreeg af en toe applaus, mensen zaten te knikken. Als politicus wil je achter en om je heen vooral instemming zien op het moment dat je in beeld bent.”

Dat kreeg Wilders voor elkaar. “Hij vroeg om applaus en kreeg het ook. Yeşilgöz probeerde het later ook, dat ging wat minder. Dat was voor Wilders heel prettig.”

Wilders werd tijdens het debat aangevallen op zijn ogenschijnlijk mildere opstellingen tijdens de campagne. Wilders zegde toe bereid te zijn om standpunten over bijvoorbeeld de islam in “de ijskast” te zetten. “De echte Wilders moet nog opstaan”, zei VVD-lijsttrekker Dilan Yeşilgöz. Volgens De Winther lukte het Wilders toch om “weer de redelijkheid uit te hangen. Hij laat zien dat er met hem te praten valt.”

Goedemorgen Nederland gemist? Kijk hier de aflevering terug op NPO Start.

Daarom “forceerde” Wilders een handdruk met leider van Nieuw Sociaal Contract Pieter Omtzigt, hoewel die opnieuw duidelijk maakte niet met Wilders te willen regeren. Na een aanval van Wilders richting Timmermans en Yeşilgöz, zei Omtzigt dat hij misschien met Wilders moet samenwerken. Daarop liep Wilders naar Omtzigt en schudde hem de hand.

‘Redelijkheid is niet hetzelfde als fatsoenlijk’

Het toonde de bravoure van Wilders in het debat, zegt De Winther, die zag hoe ze over elkaar heen buitelden om een punt te maken. “Het was erg ingewikkeld om bij te houden. Dat was even wennen. Bij de andere debatten of gesprekken die we de afgelopen tijd hebben kunnen kijken, was het allemaal wat meer gestructureerd. Maar daardoor was het debat ook wel weer leuk en waren er onverwachte momenten.”

Zo maakte Wilders een grap over het gewicht van Timmermans. “Redelijk is niet per se hetzelfde als fatsoenlijk”, zegt De Winther. “Wilders laat in de debatten zien dat op het moment dat hij zich veilig waant, hij de overtreffende trap zoekt en de koning van het debat wil worden, omdat hij het spel heel erg leuk vindt.”

Ontvang jij al onze nieuwsbrief? Meld je hier gratis aan!

De kiezer ving zo een glimp op van de oude Wilders. “Wat dat betreft viel hij uit zijn rol, maar Wilders is ook niet per se dé premierskandidaat”, zegt De Winther. “Wilders wil de straatvechter zijn, ook voor de mensen in het publiek. Dat liet hij wel zien.”

Timmermans

Lijsttrekker van GroenLinks-PvdA Timmermans had het juist moeilijk in de studio van SBS. Een kiezer in het publiek viel Timmermans aan op het armoedeprobleem in Nederland. Een ongelukkig moment, vindt De Winther. “Die mevrouw gaf hem de schuld: ‘U moet eens ingrijpen’. Maar de man probeert juist de macht over te nemen van het oude regime.”

Timmermans was de enige lijsttrekker van een linkse partij. “Hij werd een soort totempaal waar maar bijlen tegenaan mochten worden gegooid.” Als klap op de vuurpijl viel Wilders Timmermans aan op het wachtgeld dat de voormalig Eurocommissaris ontvangt uit Brussel. Dat wachtgeld maakt Timmermans nog altijd kwetsbaar, ziet De Winther. “Het was de eerste grote fout uit de campagne van GroenLinks-PvdA om die discussie voort te laten etteren.”

Minder inhoudelijk

Dat het debat onder leiding van Wilfred Genee minder inhoudelijk was dan eerdere debatten, stoort De Winther niet. “We hebben allemaal gehoopt dat het heel inhoudelijk zou zijn en volgens mij zijn er in aanloop naar de verkiezingen veel inhoudelijke gesprekken gevoerd. Als kiezer krijg je echt de gelegenheid om van de lijsttrekker te horen waar ze voor staan.”

“Maar op een gegeven moment gaat ook gewoon de machtsvraag spelen en moeten kiezers een beetje een idee krijgen waar ze aan toe zijn op het moment dat in het stemhokje het gordijntje dicht is.”

Lees ook: 

Partijen zetten de eindsprint in, maar hoeveel zin heeft dit nog?

Door: Peter Visser