Steeds meer gemeenten gebruiken stemmal voor slechtzienden

Van een stemmal en een kandidatenlijst in braille tot geleidelijnen en drinkbakken voor blindengeleidehonden: ongeveer 150 gemeenten regelen op verkiezingsdag speciale voorzieningen voor blinde en slechtziende mensen. Dat laten ze weten in een rondgang van het ANP langs zo'n 250 gemeenten.

Gemeenten zijn verplicht om in ieder stemlokaal minstens één loep te plaatsen en een vergrote kandidatenlijst op te hangen. Veel gemeenten die aangeven daarbovenop extra voorzieningen beschikbaar te stellen, gebruiken een zogeheten stemmal. Die op maat gemaakte plaat met gaatjes kan over het stembiljet worden gelegd, waarna mensen met een visuele beperking de kandidaat van hun keuze kunnen vinden door het aantal gaatjes onder een partij te tellen.

In onder meer Amsterdam, Breda, Deventer, Groningen en Weert zijn een of meerdere stembureaus uitgerust met een stemmal. De gemeenten Emmen, Ridderkerk en Súdwest-Fryslân bieden inwoners de mogelijkheid om daar al voor de verkiezingen mee te komen oefenen. De mal wordt vaak aangeboden in combinatie met een soundbox met koptelefoon, waarmee kiezers de kandidatenlijst kunnen beluisteren.

Volgens de Oogvereniging kunnen mensen met een visuele beperking voor zover bekend in 116 gemeenten met behulp van een stemmal stemmen. Dat zijn bijna dertig keer zoveel gemeenten als vijf jaar geleden, toen er in vier gemeenten voor het eerst mee werd geëxperimenteerd. De Oogvereniging zegt heel blij te zijn met die toename, maar benadrukt dat het nog altijd maar om ongeveer een derde van het totale aantal gemeenten gaat.

Soundbox

Bovendien gaat het bij de toegankelijkheid van de verkiezingen om veel meer dan alleen het neerleggen van een stemmal en een soundbox, zegt Ton van Weerdenburg van de belangenorganisatie. Gemeenten kunnen bijvoorbeeld ook letten op goede bewegwijzering in en rond het stembureau, georganiseerd vervoer ernaartoe en de juiste verlichting in het stemhokje.

Een aantal gemeenten laat weten dit soort maatregelen te treffen. Zo plaatsen Almere, Baarn, Barendrecht, Den Haag, Maastricht en Ridderkerk voelbare geleidelijnen op de vloer van een of meerdere stembureaus. In Den Haag en Maastricht worden ook waterbakken voor blindengeleidehonden neergezet. In onder meer Arnhem, Nijmegen en Geertruidenberg kunnen mensen die hulp nodig hebben bij het vervoer van en naar het stembureau gebruikmaken van een stemtaxi.

Volgens het Oogfonds waren er vorig jaar in Nederland zo'n 330.000 mensen blind of ernstig slechtziend.