Pubers hijsen massaal e-sigaretten en verkopen ze illegaal: ‘Goeie handel, ik verdien veel!’
Terwijl veel mensen denken dat een vape gezonder zou zijn dan gewone sigaretten, waarschuwen artsen dat ze juist schadelijker en verslavender zijn dan op voorhand werd gedacht. De populariteit neemt enorm toe. Demissionair staatssecretaris voor Volksgezondheid Maarten van Ooijen wil snel met strengere regels komen, zegt hij in Goedemorgen Nederland op NPO 1.
Met name het aantal jongeren dat een trekje neemt van de e-sigaret is volgens het Trimbos-instituut significant toegenomen. Ruim 21,7 procent van de jongeren tussen 12 en 25 jaar heeft het afgelopen jaar een vape gebruikt. 27,4 procent heeft sigaretten gerookt en 69,1 procent van de jongeren die maandelijks vapen, roken ook nog eens sigaretten.
Ondanks de leeftijdsgrens van 18 jaar, kunnen jongeren makkelijk aan de e-sigaretten komen. Zo worden ze aangeboden via social mediakanalen als Snapchat. "Goeie handel", zegt een jongere tegen Goedemorgen Nederland. "Ik verdien veel!"
Marketing op jongeren gericht
Sinds 1 juli is een online verkoopverbod van kracht, maar dat lijkt zijn vruchten nog niet af te werpen, geeft Van Ooijen toe. Hij vindt dat er meer moet gebeuren om het aantal vapende jongeren in te dammen. "Die vapes zien er hartstikke aantrekkelijk uit. Het zijn soms halve kermisattracties en hebben allerlei smaken", zegt Van Ooijen. "We moeten 'm eigenlijk zo saai mogelijk maken. Dus neutrale verpakkingen, geen smaakjes, geen lichtjes en noem maar op. Daardoor wordt hij ontzettend saai en minder aantrekkelijk voor al die hele jonge kinderen die veel te veel vapen."
Goedemorgen Nederland gemist? Kijk hier de aflevering terug via NPO Start.
Van Ooijen hekelt de marketing rondom de e-sigaretten. "Het is echt onder jonge kinderen ranzig hoe dit soort praktijken plaatsvinden. Want de hele marketing en ook het hele uiterlijk en smaakjes zijn gericht op jonge kinderen", zegt hij. "Daardoor lijkt het een doelbewuste strategie om jongeren aan het vapen te krijgen. Het is dus noodzaak om hard in te grijpen."
Europese wetgeving
De demissionair staatssecretaris hoopte eerder dat Europese wetgeving soelaas zou bieden, maar dat is niet het geval. Hij komt daarom zelf met een verbod op smaakjes per 1 januari 2024 en een jaar later zullen de e-sigaretten enkel nog verkrijgbaar zijn bij tabaksspeciaalzaken. Toch heeft hij de hoop op Europa niet opgegeven. Het is volgens hem eraan gelegen om gezamenlijk op te trekken. "Dan voorkom je ook grenseffecten, alleen constateer ik nu dat Europa dit ook voor zich uitschuift", zegt hij.
Een volgende stap is de kostprijs in de winkel verhogen. "Daarom heb ik nu gezegd: laten we gaan kijken of we naar nationale wetgeving kunnen kijken, zodat je nationaal een prijsprikkel gaat inbouwen."