Pro-Russische partij wint Slowaakse verkiezingen: ‘Teken aan de wand’
Er ontstaan scheuren in de Europese eensgezindheid over de steun aan Oekraïne. Dat zegt Europa-correspondent Stefan de Vries in Goedemorgen Nederland op NPO 1, nadat de verkiezingen in Slowakije zijn gewonnen door de pro-Russische Robert Fico en zijn partij Smer-SD. Ondertussen liggen ook Polen en Oekraïne met elkaar overhoop.
Tijdens zijn campagne had Fico al laten weten dat Oekraïne niet langer op Slowaakse militaire steun zou kunnen rekenen als hij het voor het zeggen kreeg. Fico zegt dat hij nu wacht op een mandaat van de president van Slowakije, Zuzana Caputova, voor hij met coalitiegesprekken start. Hij denkt twee weken nodig te hebben om een regering te vormen.
"Smer-SD is een pro-Russische partij en Fico was ooit lid van de Communistische Partij in Slowakije, dat ooit een communistisch land was", zegt De Vries. "Slowakije is relatief klein, maar het is wel een teken aan de wand dat er weer een land aan de oostgrens van de Europese Unie zegt dat we moeten stoppen met de steun aan Oekraïne."
Heb jij Goedemorgen Nederland gemist? Kijk deze of eerdere afleveringen nu hier terug, via NPO Start.
De Poolse regering zei afgelopen week de wapenleveranties aan Oekraïne op te schorten, na ruzie met Kiev over de graanexport. Polen heeft de invoer net als Hongarije en Slowakije verboden om oneerlijke concurrentie te voorkomen, waarna de Oekraïense president Volodimir Zelenski sprak van "politiek theater" waar vooral Rusland van profiteerde. Die uitspraak maakte Polen – tot nu toe trouwe bondgenoot van Oekraïne – woedend.
'Lastig om Europese eenheid te bewaren'
Volgens De Vries gebruikt Polen de wapenleveranties als politiek chantagemiddel. "Over twee weken zijn er verkiezingen in Polen. In dat land zijn veel boeren die tevreden moeten worden gehouden." Hoe dan ook is het slecht nieuws voor Oekraïne. "We waren behoorlijk eensgezind, maar je ziet nu kleine scheurtjes ontstaan. Het wordt lastiger om de Europese eenheid te bewaren."
De situatie in Polen en Slowakije "kan op termijn een probleem opleveren", denkt De Vries. Brussel vindt de ontwikkelingen "zeer zorgwekkend", zegt hij. "Vladimir Poetin en Het Kremlin zullen heel blij zijn met de uitslag in Slowakije, want iedere kleine breuk in de Europese eenheid is goed nieuws voor Rusland."
"Deze overwinning van Fico is een voorbeeld van hoe breekbaar het eigenlijk is. We zijn met 27 en tot nu toe zijn we behoorlijk eensgezind. Hongarije was altijd al lastig, Polen begint te twijfelen en nu ook Slowakije. Dat zijn drie landen die de Europese gezamenlijkheid onder druk zetten."