AIVD: aanhang theorie over ‘kwaadaardige elite’ kan flink groeien
De complottheorie dat de wereld overheerst wordt door een “kwaadaardige elite” die uit is op totale controle heeft de potentie om veel meer aanhangers te krijgen, waarschuwt de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD). Deze volgens de inlichtingendienst potentieel gevaarlijke theorie spreekt namelijk uiteenlopende mensen aan die anders niets met elkaar te maken zouden hebben, zoals rechts-extremistische én islamitisch-extremistische groeperingen.
Om hiervoor te waarschuwen heeft de inlichtingendienst de ongebruikelijke stap ondernomen om een rapport over dit fenomeen te delen met het grote publiek. Eerder bestempelde de inlichtingendienst de complottheorie in haar jaarverslag al als het “populairste extremistische narratief in Nederland”. Naar schatting geloven 100.000 mensen hier “in meer of mindere mate” in. Het aantal volgers is tegen de verwachting in flink gegroeid na 2021. In dat jaar raakten veel mensen geïnteresseerd in de theorie vanwege coronalockdowns.
De AIVD spreekt van “anti-institutioneel-extremisten” die ervan overtuigd zijn dat een elite “mensen wil onderdrukken, tot slaaf wil maken of vermoorden”. Die elite zou bestaan uit de overheid, de rechtspraak, media, de wetenschap en grote bedrijven. De meeste aanhangers zijn geweldloos.
Groeipotentieel
Desondanks gaat hier op de lange termijn een dreiging vanuit. Als de theorie meer aanhangers krijgt, ondermijnt dat volgens de inlichtingendienst het vertrouwen tussen burgers en de overheid en tussen mensen onderling. Deze kijk op de wereld heeft “groeipotentieel” volgens de auteurs van het rapport. Verschillende groeperingen kunnen er makkelijk op aanhaken “doordat het narratief relatief wendbaar is door het opnemen van nieuwe boodschappen over actuele gebeurtenissen en fenomenen”.
Het beeld in oorlog te zijn met de elite kan door sommigen worden gezien als een rechtvaardiging van geweld, schrijven de opstellers van het rapport. Daar was volgens de AIVD bijvoorbeeld sprake van toen in 2022 een man werd gearresteerd die een moordaanslag beraamde op premier Mark Rutte. De man plaatste “opruiende berichten” in Telegramgroepen waarin veel anti-institutionele boodschappen werden verspreid.
Achter de ontwikkeling gaat onvrede schuil van mensen die zich ongehoord en niet geholpen voelen door de overheid. Daarom is het volgens de AIVD belangrijk dat de overheid, wetenschap, media en rechtspraak hun best doen het vertrouwen van de samenleving te “(her)winnen”.
Lees ook:
Universitair docent: ‘Antisemitisme lijkt soms wel de oudste complottheorie die er is’
Door: Redactie
Maak nu het verschil. Het telt. Word lid van WNL. Klik hier
Deze week aandacht voor de stroeve formatie, de Europese verkiezingen en de bekerfinale
Ook deze zaterdag kan je weer luisteren naar een gloednieuwe uitzending van WNL In de Kantine. Fidan Ekiz en Wieger Hemmer ontvangen de volgende gasten:
- Femke van der Meulen is de nummer twee van NSC op de kieslijst voor de Europese verkiezingen. Wie is zij en wat kan zij voor ons betekenen in Europa?;
- Sportverslaggever Chris Wobben doet naast zijn werk voor NOS Langs de Lijn ook audiodescriptie voor de blindentribune van AZ. Ook woont hij dit weekend de bekerfinale in de Kuip bij;
- Fries Statenlid voor PvdA Jaap Stalenburg over het congres van GroenLinks-PvdA dat dit weekend plaatsvindt;
- Hester Loeff is amateur-paleontoloog en maakt de meest bijzondere rariteitenkabinetten;
- Met politiek verslaggever van het AD Niels Klaassen nemen we de laatste stand van zaken omtrent de formatie door;
- En de column is van Marcel Verreck.
De magie van de kunstwereld
De kunstwereld is soms een ‘ver-van-je-bed-show’, omdat wij niet altijd weten waar wij naar kijken. Want wat is nou kunst en wanneer is het veel geld waard? En hoe kan je je als kunstenaar onderscheiden om een goed bestaan op te bouwen?
Presentator Tanja Kok gaat voor Stand van Nederland: Generatie Next op onderzoek uit.
CDA-leider Henri Bontenbal uit zijn onbegrip over de uitspraak van GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans dat de formerende partijen er vóór 1 juni uit moeten zijn. “De…
Lees meerEen man heeft zichzelf in brand gestoken bij de rechtbank in New York waar het eerste strafproces tegen de Amerikaanse ex-president Donald Trump wordt gehouden….
Lees meerHet vrijdag verschenen boek van de voormalig topadvocaat Inez Weski, ‘Het geluid van de stilte’, bevat geen omvangrijke onthullingen over de verdenkingen aan haar adres…
Lees meerDe Peter R. de Vries Foundation heeft de afgelopen jaren ruim 200 paranormale tips binnengekregen over de vermissing van Tanja Groen. Dat vertelt directeur van…
Lees meerNederland maakt per direct meer dan 200 miljoen euro vrij voor extra luchtverdediging voor Oekraïne. Dat maakte demissionair minister Kajsa Ollongren (Defensie) vrijdag bekend na…
Lees meerStichting Massaschade & Consument wil ABN AMRO voor de rechter slepen. De bank heeft volgens de stichting over een periode van vijftien jaar miljarden euro’s…
Lees meerHet kabinet gaat geen verbod instellen op het verbranden van de koran bij demonstraties of acties. Het ziet daar geen aanleiding toe, schrijven demissionair ministers…
Lees meerTijdens de Dodenherdenking op 4 mei zijn de pro-Palestijnse actiegroepen XR Justice Now, Stichting Plant een Olijfboom en het Nederlands Palestina Komitee niet van plan…
Lees meerEen balletje hooghouden tijdens de warming-up voor een wedstrijd. Veel amateurvoetballers doen het toch even als ze de grasmat betreden op zaterdag of zondag. Als…
Lees meerEen hoogbejaarde vrouw uit Leiden is enorm geschrokken door een anonieme dreigbrief die ze deze week in de brievenbus vond. Daarin wordt ze dringend verzocht…
Lees meerDe economie van de eurozone is in de laatste drie maanden van vorig jaar toch in een recessie terechtgekomen. In het vierde kwartaal van 2023…
Lees meerOok deze zaterdag kan je weer luisteren naar een gloednieuwe uitzending van WNL In de Kantine. Fidan Ekiz en Wieger Hemmer ontvangen de volgende gasten:…
Lees meerD66-leider Rob Jetten wacht af waar de formerende partijen mee komen, maar mocht het toch stuklopen tussen de PVV, VVD, NSC en BBB dan denkt…
Lees meerVerschillende ziekenhuizen hebben in de afgelopen jaren te veel coronatoeslag gedeclareerd bij zorgverzekeraars. Het zou gaan om miljoenen euro’s per zorginstelling. Zo heeft de Noordwest…
Lees meerHet nieuws over Transavia dat 20.000 stoelen zijn geschrapt aankomende zomer, wordt ontkracht door topman Marcel de Nooijer. “Daar is helemaal geen sprake van. Ze…
Lees meer