Levert het westen F-16’s aan Oekraïne? ‘Het is een kwestie van timing’

Hoogleraar Internationale betrekkingen en directeur van denktank HCSS Rob de Wijk denkt dat het een kwestie van timing is voor het Westen F-16's gaat leveren aan Oekraïne. Hij zegt bij WNL Op Zondag: "Er wordt vaak gedacht: als je nu op een fluitje blaast zijn die dingen er morgen, maar het vereist enorme aanpassing van de infrastructuur."

De Oekraïense president Volodymyr Zelenski is bezig met een wereldtoernee om wapens en steun te verzamelen in de strijd tegen de Russische invasie in Oekraïne. President Joe Biden heeft zaterdag toestemming gegeven om in Europa piloten op te leiden voor de F-16's. Volgens Biden heeft Zelenski hem verzekerd dat geleverde F-16's niet zullen worden gebruikt voor aanvallen op Russisch grondgebied. De twee leiders spraken elkaar zondag op de G7-top in het Japanse Hiroshima.

Het Oekraïense leger zou de vliegtuigen wel kunnen inzetten tegen Russische troepen in Oekraïne, voegde Biden toe. De Oekraïense president zei op zijn beurt dat hij er vertrouwen in heeft dat Kyiv F-16-vliegtuigen zal krijgen van zijn westelijke bondgenoten in de oorlog tegen Rusland. De Wijk denkt dat het een kwestie van timing is: "Er wordt vaak gedacht: als je nu op een fluitje blaast zijn die dingen er morgen. Het vereist enorme aanpassing van de infrastructuur. Vliegvelden moeten worden aangepast, de piloten moeten worden getraind."

De Wijk vraagt zich voornamelijk af hoe het met het grondpersoneel rondom de F-16's zal gaan. "Dat moet volgens mij Oekraïne zijn. Zijn dat militairen en burgers uit Navo-landen, dan kan Rusland zeggen: je bent er nu compleet bij betrokken en dan zou het echt een escalatie fase kunnen ingaan." Zo'n vliegtuig heeft ondersteuning nodig. "Daar zitten honderden mensen omheen. Dit kost tijd om het allemaal voor elkaar te krijgen en om mensen op te leiden."

Beluister hier de hele uitzending terug als podcast.

Lenteoffensief

De hoogleraar denkt dat Biden al bezig is met de volgende fase in de oorlog. "Het offensief dat er nu aan zit te komen, daar heeft het geen enkel effect op, want ze komen veel te laat. De meest optimistische inschatting die ik nu gezien heb is dat die F-16's misschien tegen het eind van het jaar er een keer kunnen zijn, maar veel waarschijnlijker is het volgend jaar."

Het voorspelde lenteoffensief lijkt nog echter niet van start te gaan. "Eerst moet die grond redelijk droog zijn. Er ligt nu nog veel blubber, dus daar kom je niet goed doorheen met al dat zware materieel. Men moest ook nog wachten op wat er nog aankwam vanuit Europa aan materieel", zegt De Wijk. Bovendien zijn er volgens hem diverse eenheden al gevormd ter voorbereiding op de slag. Zowel door Oekraïne als door Rusland. "Je ziet dat over het hele front Oekraïne feitelijk een tactisch voordeel aan het creëren is. Strategisch hebben ze nog niet een initiatief, dat zullen ze moeten krijgen als het offensief daadwerkelijk begint. Er wordt zodanig gemanoeuvreerd om dat offensief uit te kunnen voeren."

Bloederige slag

Hij vreest voor een bloederige slag. "Wat ze kunnen doen is een stuk naar voren komen." Rusland heeft zich volgens De Wijk al maanden kunnen voorbereiden en heeft diverse fortificaties langs het front en rondom de Krim aangelegd. "De verwachting is, en dat is de algemene opinie onder de experts, dat het front misschien wel honderden kilometers kan verschuiven in het bezette gebied, maar dat het uiteindelijk ook weer ophoudt."

Wanneer er dan eindelijk sprake zal zijn van een patstelling op het front kan er wellicht worden gesproken van een staakt-het-vuren denkt De Wijk. "Dan kan je gaan praten en moet je bedenken hoe Oekraïne zich op langere termijn kan gaan verdedigen. Dan krijg je een heel andere discussie."