Hogeschool Saxion in Twente is bezig met de ontwikkeling van een nieuwe dna-tool die ontzettend snel moet bepalen of een sample DNA bevat. Hiermee zou op de plaats delict al informatie over het gender of de etnische achtergrond van de dader achterhaald kunnen worden. Dat vertelt Lector NanoBio van de hogeschool, Martin Bennink, bij Het Misdaadbureau. Het project zit op dit moment in de testfase, en zou binnen vijf tot tien jaar gerealiseerd kunnen worden. "Als het lukt is het zeker revolutionair", zegt Bennink.

"We proberen een device te ontwikkelen waarmee je geen dna-profiel, maar dna kan analyseren. En niet in een lab, maar op de plaats delict", legt hij uit op NPO Radio 1 in het WNL-programma. "Op dit moment verzamelt een rechercheur ter plekke sporen, die worden vervolgens naar een laboratorium gestuurd, zoals het Nederlands Forensisch Instituut (NFI), en de uitslag komt vaak na een aantal dagen." Daar gaat dus behoorlijk wat tijd overheen. “Als je nu een device hebt dat bijvoorbeeld binnen vijftien minuten al een uitslag kan geven, kun je direct een volgende stap maken terwijl je nog bezig bent op de plaats delict.”

Hoe werkt het?

Bennink probeert in simpele bewoording duidelijk te maken hoe het device werkt. “Het idee is dat je een spoor verzamelt, zoals je dat altijd doet. En dan gebruik je vervolgens een zogenoemde lab-on-a-chip, een heel klein plastic plaatje dat te vergelijken is met een corona-zelftest. Daar doe je heel klein stukje sample op. Vervolgens geeft de lab-on-a-chip met een aantal lijntjes aan óf er dna in zit en of er bepaalde eigenschappen in zitten.” Zo kun je dan bijvoorbeeld zien of het dna van een man of vrouw is, en misschien kun je ook iets zeggen over de geografische afkomst van iemand, legt Bennink uit. “Maar wellicht zijn er ook andere lichaamskenmerken uit te halen, die uiteindelijk indicatief zijn een zaak om te bepalen hoe je verder moet rechercheren. Het is richtinggevende informatie die je heel snel in staat stelt om een volgende stap te maken in een forensisch onderzoek.”

'De basistechnologie is er al'

Het mag dan nog even duren, maar de resultaten zien er voorlopig hoopvol uit, zegt de lector NanoBio. "We kijken al naar lab-on-a-chip devices maar dan op hele andere toepassingsgebieden. Dan moet je met name denken in het medische domein, waar je op basis van bloedanalyse heel snel kan bepalen of iemand een ziekte heeft", legt hij uit. "Dus die basistechnologie is er al. We moeten het nu alleen nog even vertalen richting het forensisch domein."

Binnenkort wordt de tool uitgetest bij echte casussen, in samenwerking met de politieacademie. "Als we kijken naar het onderzoek is het enerzijds heel technisch. Dus dat gaat echt over het maken van een device", zegt Bennink. "Maar daarnaast zit er ook een heel stuk implementatie. Want uiteindelijk moet het natuurlijk wel gebruikt kunnen worden door een forensisch rechercheur." Daarom kijkt Saxion ook naar een samenwerking met het NFI. "En uiteindelijk moet ook de rechterlijke macht er iets van gaan vinden", aldus Bennink. Al met al is het dus een heel serieus plan. "Maar het moet zeker nog wel een aantal stappen gaan maken."

Heeft u een vraag over misdaad? De onderzoeksredactie van Het Misdaadbureau beantwoordde eerder al vragen als ‘Hoe vaak wordt er gestolen bij de zelfscankassa?‘, ‘Waarom worden vrouwen verliefd op mannen in de gevangenis?‘ en ‘Heeft het zin om aangifte te doen van fietsendiefstal?‘ Heeft u ook een vraag, stuur die dan het liefst als audio-bericht naar Het Misdaadbureau via 06 57 83 28 94. Wie weet wordt jouw vraag behandeld in de volgende uitzending!