Gaat Ridouan Taghi zijn eigen verdediging voeren? ‘Genoeg advocaten die hem willen bijstaan’

De kans bestaat dat Ridouan Taghi zijn eigen verdediging mag voeren in de strafzaak Marengo, nu zijn advocaat Inez Weski nog altijd niet op vrije voeten is. Dat zegt strafrechtadvocaat Willem Jan Ausma. “Onder deze omstandigheden is dat mogelijk, maar de rechtbank toetst het verzoek wel heel kritisch.” Volgens Ausma zijn er genoeg advocaten die Taghi bij willen staan. 

Weski stond Taghi bij, maar legde na haar aanhouding de verdediging neer. Taghi – tegen wie een levenslange gevangenisstraf is geëist – heeft inmiddels aangegeven vooralsnog zijn eigen verdediging te gaan voeren, maar dat hij wel op zoek is naar nieuwe advocaten. Woensdag, als een nieuwe voorbereidende (regie)zitting voor alle verdachten op de planning staat, zal de rechtbank daar nader op ingaan.

Het komt niet vaak voor dat een verdachte in een omvangrijke strafzaak zelf de verdediging voert, zegt Ausma in Goedemorgen Nederland op NPO 1. “Het is in het verleden vaker voorgekomen dat verdachten in grote zaken zelf de verdediging wilden regelen. Alleen waren dat vaak verdachten met een psychische stoornis. In zo’n geval zegt de rechtbank: jij kan de gevolgen niet overzien, we stellen een advocaat aan als procesbewaker. Dat is bijvoorbeeld gebeurd in de strafzaak van de Utrechtse tramschutter (Gökmen T. red.).”

“Bij normale rechtszaken, bijvoorbeeld na een verkeersruzie, is het niet verplicht om een advocaat in de arm te nemen. Je mag gewoon je eigen verdediging voeren. Maar als de belangen erg groot zijn, en dat zijn ze in deze zaak, wil de rechtbank nog wel eens zeggen: hier beginnen we niet aan, er moet iemand meekijken”, zegt Ausma.

Opvolger voor Weski?

Weski, de inmiddels ex-advocaat van Taghi, is aangehouden op verdenking van deelname aan een criminele organisatie die zich bezighoudt met internationale drugshandel en witwassen en het schenden van geheimen. Ze zou informatie van Taghi vanuit de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in Vught met diens contacten in de buitenwereld hebben gedeeld. Ze zit nog altijd in voorarrest, de voorlopige hechtenis was 4 mei met 30 dagen verlengd.

Of Taghi voor haar geen opvolger hoeft te zoeken, hangt ook af van het vervolg van het strafproces. Weski diende voor haar arrestatie een verzoek in bij de rechtbank om nog een getuige te horen. Als de rechtbank daarmee instemt, gaat het proces verder. Als dat niet het geval is, is de zaak-Taghi in principe klaar. De verdachte heeft al de kans gehad om het laatste woord te voeren, al maakte hij daar geen gebruik van.

Ausma: “De vraag is of de zaak nu nog een vervolg krijgt. Als de rechtbank het verzoek voor de getuige afwijst, is het niet nodig dat Taghi nog een advocaat krijgt toegewezen. Alle juridische verwerven zijn al gevoerd.” Mocht Taghi in een later stadium besluiten in hoger beroep te gaan, doet hij er volgens Ausma verstandig aan om op zoek te gaan naar een strafpleiter. “Het is handig om daar met iemand over te sparren.”

Volgens Ausma zijn er genoeg beroepsgenoten die Taghi bij willen staan. “Ik heb op social media al wat berichten gelezen van collega’s die min of meer lieten weten dat ze daar toe bereid zijn. Ik hoor collega-advocaten zeggen: wij vinden het dermate belangrijk dat de rechtsstaat wordt bewaakt, daar zijn wij voor. Het is deels ook ijdelheid, maar je doet het in de naam van de rechtsstaat.”

Hij vraagt zich wel af wat zij nog bij kunnen dragen. “Los van de risico’s, Taghi zwijgt. Dan kun je niet veel maar als advocaat.”

Kroongetuigen ‘soort joker’

Advocaten Christian Flokstra en Nico Meijering lieten gisteren weten tijdens strafzaak Marengo, waarin kroongetuige Nabil B. een belangrijke rol speelt, dat de advocaten van kantoor Ficq & Partners Advocaten niet langer optreden in zaken met een kroongetuige. De advocaten noemen het “onder de huidige omstandigheden” niet langer “werkbaar en verantwoord”.

Flokstra sprak zijn zorg uit over de inzet van kroongetuigen en het voornemen van justitieminister Dilan Yesilgöz om de regeling uit te breiden. “Terwijl de puinhopen van Marengo nog branden en tot op heden soms lelijk oplaaien.”

Ausma begrijpt de kritiek van zijn beroepsgenoten. “Het Openbaar Ministerie zet af en toe een soort joker in”, zegt hij over kroongetuigen. “Als advocaat werk je met een dossier en zoek je naar de mogelijkheden om de verdachte ermee weg te laten komen. De meeste verdachten willen de dans ontspringen. Maar als die joker wordt ingezet, dan zijn er al heel veel mogelijkheden afgesneden.”

“Als advocaat voer je verweer, maar als de rechtbank zegt dat de verklaringen betrouwbaar zijn, wordt de kans op een veroordeling enorm groot. Je rol als advocaat wordt zo steeds kleiner”, zegt Ausma. “Vervolgens kwamen hier ook de gekraakte versleutelde berichten bij. Dan is het eigenlijk een gelopen race, dan is het net gesloten. Een verdachte wil uit dat net ontsnappen en als advocaat denk je: ik kan niks meer.”

Daarbij komt dat veel verdachten zwijgen tijdens het proces. “Als verdediging krijg je de mogelijkheid om alle verklaringen van een getuige te toetsen. Maar als verdachten zwijgen, moet je als verdediging lukraak schieten op verklaringen die niet zouden kloppen.” Toch is Ausma niet per definitie tegenstander van de inzet van kroongetuigen. “Het is heel ingewikkelde materie. ‘Ja of nee?’ is een lastig vraag om te beantwoorden.”

Lees ook: 

Advocaat Inez Weski niet langer in beperking

Door: Peter Visser