Banken maken winst en spaarders merken er niets van: ‘We naaien de klanten, dat doen we’

ING verdrievoudigde dit eerste kwartaal haar winst tot 1,6 miljard euro. Spaarders merken daar echter niets van. Journalist Jort Kelder legt bij WNL Op Zondag uit dat de topbestuurders zich daar heel bewust van zijn. “Een topbankier uit de raden van besturen zei tegen me: het is heel technisch spelletje van korte en lange rente, maar het komt er plat gezegd op neer: we naaien de klanten. Dat doen we.”

Deze week werd bekend dat de drie grote banken in Nederland, ING, ABN-AMRO en Rabobank, forse winsten hebben gemaakt. Toch is de spaarder daar de dupe van. Volgens Kelder maken de banken bewust misbruik van de situatie. “Het is een maatschappelijk belang dat we allemaal hebben: we willen niet dat de banken omvallen”, zegt Kelder. De rentemarges zijn volgens hem dusdanig slecht dat je als spaarder of ondernemer geen geld krijgt over je spaargeld. De banken kunnen het geld binnenhalen voor niks, ze lenen het uit voor vijf procent, en ze kunnen tien keer meer uitlenen dan ze binnenhalen. Dat is makkelijk geld verdienen.

Oligopolie

Kelder noemt het huidige stelsel een oligopolie. “Ik zou niet zeggen een kartel, het is niet zo dat ze elkaar bellen om te vragen: wat doe je met je rente? Maar ze houden elkaar heel goed in de gaten. Zolang er niet veel geld uitloopt, dan hoeven zij die rente niet te verhogen.”

Zolang spaarders bij de banken blijven zitten, zien de banken geen reden om de spaarrente te verhogen. Kelder: “Een topbankier uit de raden van besturen zei tegen me: het is heel technisch spelletje van korte en lange rente, maar het komt er plat gezegd op neer: we naaien de klanten. Dat doen we.” Toch blijven de klanten trouw aan hun bank, omdat overstappen vaak een hoop gedoe met zich meebrengt. “Mensen hebben daar geen zin in.”

Beluister hier de hele aflevering als podcast:

Minister aan zet

De banken zijn op dit moment vrij stabiel denkt Kelder. Een bankrun, waarbij klanten hun tegoeden massaal wegtrekken, verwacht hij dan ook niet. In zo’n geval zou de bank namelijk kunnen omvallen. “Ik roep mensen wel op om na te denken over wat ze met hun geld doen. Geld dat steeds minder waard wordt, wat nu dus gebeurt, is niemand voor. Banken hebben ook hun maatschappelijke verantwoordelijkheid, ze moeten dat spelletje goed spelen.”

Wellicht dat de minister volgens Kelder nog een rol kan gaan spelen om de druk op de banken te verhogen. De Nederlandsche Bank (DNB) horen we niet in elk geval niet stelt Kelder. “Het grootste gevaar zijn de grote rekeninghouders, die vallen buiten dat deposito en garantiestelsel. Die hebben geen enkel argument om hun geld op de bank te houden. Dat kost alleen maar geld, we hebben inflatie, je verdient er niks aan.” Voorzitter van DNB Klaas Knot is volgens Kelder daar het meest bang voor en grijpt om deze reden momenteel niet in.

Lees ook:

Waterstofindustrie eerder op eigen benen dan gedacht? ‘Het duurt eventjes, maar het komt goed’

Door: Matthijs Meulblok