Tjeerd de Groot (D66) na mestdebacle: ‘Moeten ons écht houden aan afspraken met Brussel’

Nederland moet zich veel strikter gaan houden aan de afspraken die zijn gemaakt in Brussel, zegt D66-Tweede Kamerlid Tjeerd de Groot. Hij noemt het "een hard gelag voor boeren" dat het kabinet veel sneller dan eerder aangekondigd de derogatieregeling gaat afbouwen, nadat Den Haag door Brussel op de vingers is getikt.

De strengere regels voor het uitrijden van dierlijke mest gaan al in op 1 maart, in plaats van volgend jaar. Dit terwijl landbouwminister Piet Adema in zijn brief van begin december aan de Tweede Kamer nog sprak van een "overgangsjaar". Dat viel volkomen verkeerd in Brussel, waar men vindt dat Nederland zich gewoon aan de afspraken moet houden.

Eurocommissaris Virginijus Sinkevicius waarschuwde Adema al weken geleden in een brief, die op 19 december binnenkwam op het ministerie van Landbouw, dat Nederland zich moet houden aan de afspraken en per 1 januari moest beginnen met het afbouwen van de zogeheten derogatieregeling.

Het kabinet heeft nu besloten dat boeren al vanaf maart moeten voldoen aan strengere regels, tot woede van landbouworganisaties waar Adema momenteel mee onderhandelt over een grondige hervorming van de sector.

"Weer is gesuggereerd dat het allemaal wel meevalt met die afspraken die wij zélf in Brussel hebben gemaakt", reageert De Groot, landbouwwoordvoerder voor zijn partij, in Goedemorgen Nederland op NPO 1. Hij zegt dat het kabinet heeft geprobeerd "geitenpaadjes" te nemen. "Uiteindelijk zal iedere keer weer blijken dat het niet zo makkelijk is als het lijkt."

"Het is heel makkelijk om te zeggen: we gaan die Brusselse regels lekker aanpassen, maar dan krijg je zo'n situatie als nu. Het gevolg is dat boeren heel weinig tijd hebben om zich aan te passen."

Brief

In een debat op 20 december, een dag nadat de brief van Sinkevicius Den Haag bereikte, spreekt De Groot over bezorgde geluiden uit Brussel en vraagt hij de minister hoe hij dat ziet omdat Nederland zich "formeel niet aan het derogatiebesluit houdt". Adema zegt dat er "geen reden is tot grote zorg".

"Het kan zijn dat hij de brief toen nog niet had gelezen", oordeelt De Groot nu coulant. "Maar het was wel netjes geweest als de minister vervolgens aan de hele Tweede Kamer had gemeld wat de situatie is. Een bijkomend voordeel was geweest dat boeren nog een maand langer de tijd hadden om zich aan te passen. Nu hebben ze sommige percelen al ingezaaid."

Geduld is op

De Groot denkt dat er geen ruimte is in Brussel voor een nieuwe uitzonderingspositie. Mest veroorzaakt onder meer watervervuiling en daar is Brussel bezorgd over, zegt hij. "In Nederland mochten boeren twintig jaar lang meer mest uitrijden dan het Europese gemiddelde, maar dan moesten we wel laten zien dat de waterkwaliteitsnormen halen voor grondwater, ons drinkwater. Dat hebben we twintig jaar lang niet gedaan. Het geduld met Nederland in Brussel is gewoon op."

"We moeten ons écht een keer houden aan de afspraken die Nederland zelf heeft gemaakt", zegt het Kamerlid. "Die dienen er ook toe dat we in Nederland goede natuur hebben, dat het water en de lucht schoon zijn en dat de boeren een toekomst hebben. De boeren hebben er niet zoveel aan als wij iedere keer de geitenpaadjes bewandelen."