Premier Mark Rutte voelt zich fitter dan twaalf jaar geleden: ‘Drinkt nooit’

Premier Mark Rutte voelt zich fitter dan aan het begin van zijn premierschap, twaalf jaar geleden. Dat zegt Rutte in zijn jaarlijkse kerstinterview met Elsevier Weekblad, verklapt parlementair journalist van EW Eric Vrijsen in Goedemorgen Nederland. “Maar je ziet dat hij ouder is geworden, het is een zware baan.”

In het interview bespreekt Rutte de hete politieke hangijzers van het afgelopen jaar, zoals de oorlog in Oekraïne, inflatie, de stikstofcrisis en het sluiten van de politiek beladen asieldeal. “Het lijkt lang geleden dat het kabinet op het bordes stond, er is zoveel gebeurd”, zegt Vrijsen. “Ik ben al vrij lang politiek journalist en ieder jaar denk ik: zo heftig als dit jaar, wordt het niet meer. Dat blijkt niet waar.”

Toch zit Rutte naar eigen zeggen beter in zijn vel dan toen hij het Torentje betrad in 2010. “Hij leeft gezonder, eet gezonder, drinkt nooit en is naar eigen zeggen fitter. Zijn tegenstanders vinden dat niet prettig, zei hij”, zegt Vrijsen, die Rutte tijdens het interview wel “heel defensief” vond. “Twaalf jaar geleden, toen ik hem voor het eerst interviewde, was hij veel aanvallender.”

“Toen zei hij: het kabinet weet precies wat het wil. Nu is hij bestuurlijk en zei hij dingen als ‘we moeten het in goede banen leiden’. Dat klikt toch wat bedaarder dan twaalf jaar geleden.”

Druk

Volgens Vrijsen zit Rutte binnen de VVD minder stevig in het zadel dan aan het begin van zijn premierschap. “Tot nu toe zag de VVD hem altijd als de grote stemmentrekker. Ze hadden allemaal hun baantje aan Rutte te danken. Dat maakten ze schatplichtig. Nu wordt Rutte bijvoorbeeld door zowel de eigen achterban als door de eigen fractie onder druk gezet om iets aan de asielinstroom te doen.”

Rutte zit met het asielvraagstuk in zijn maag, zegt Vrijsen. “Het wordt een belangrijk thema komend jaar.”

Breuklijnen

Wel noemt Rutte het kabinet “solide en stabiel”. Vrijsen vindt het kabinet pragmatisch, iets wat Rutte ook toegaf. “Ik zei tegen hem: iets dat flexibel is, breekt minder snel dan iets wat heel stijf is. Als je breuklijnen ziet, weet je waar het kan bewegen. Dat vond hij wel een mooie opmerking.”

Volgens Vrijsen is alleen op die manier dit kabinet bij elkaar te houden. “Aan de ene kant van het kabinet heb je VVD en CDA, en aan de andere kant het progressieve deel, D66 en de ChristenUnie. Als je niet toestaat dat er meningsverschillen zijn, breekt het kabinet heel snel. Je moet het wel toestaan, zoals toen Wopke Hoekstra zei dat 2030 ‘niet heilig’ was voor zijn partij”, doelend op het halveren van de stikstofuitstoot. “Alleen als je flexibel bent, kan een kabinet overeind blijven.”

Rutte is dan ook meer een teamspeler dan aan het begin, zegt Vrijsen. “In 2010 noemde hij zijn ministers ‘mijn onderaannemers’. Dat idee heeft hij losgelaten. Hij weet dat het nu primus inter pares (leider onder zijn gelijken, red.) is, zoals dat formeel ook is.”

LEES OOK: OM eist 33 maanden cel voor bedreiging Rutte en oproep bestorming

Door: Peter Visser