ECB denkt aan verdere maatregelen om inflatie in toom te houden

De Europese Centrale Bank (ECB) vergadert vandaag over het mogelijk nog verder verhogen van de rente. Of het de koopkracht van de burger ten goede komt is nog maar de vraag.

De renteverhoging houdt in dat geld lenen duurder wordt. De rente die de ECB dan vaststelt werkt uiteindelijk ook door in bijvoorbeeld spaartarieven of hypotheekrente. Het werkt ook door in rente die bedrijven betalen en dat heeft weer invloed op het investeringsklimaat.

Inflatie in toom houden

Een van de taken van de ECB is dat zij waakt over de stabiliteit van de euro. Dat betekent dat de bank ervoor moet zorgen dat de inflatie niet te hard oploopt. “Idealiter ligt die zo rond of op de 2 procent”, zegt financieel journalist bij het FD Jean Dohmen bij Goedemorgen Nederland op NPO 1. “De angst bij vooral politici is dat de ECB te veel stappen zet en daarmee de economie te ver afkoelt.”

Met als gevolg dat “die lichte recessie waar nu sprake van zou zijn, ook zwaarder kan worden”.

Hoge inflatie door energieprijzen

Er is nogal een verschil in inflatiecijfers. In Nederland lag die in september op 14,5 procent. De inflatie van de eurozone bleef net onder de tien procent hangen (9,9). Dat het inflatiecijfer in Nederland zo veel hoger ligt heeft volgens Dohmen te maken met de energieprijzen en omdat Nederland afhankelijker is van gas dan andere landen in Europa.

De gasprijzen zijn inmiddels weer flink gedaald, maar die liggen nog altijd vele malen hoger dan voor de oorlog. Zodra de prijzen weer stabiliseren, zal je zien dat de inflatie daalt, zegt Dohmen. “Dat betekent niet dat de prijzen ook omlaag gaan.”

Verdere maatregelen

Anderhalve maand geleden voerde de ECB de grootste renteverhoging van afgelopen 20 jaar in, met 0,75 procentpunt. Die maatregel heeft wel geholpen, maar vooralsnog onvoldoende. “De verwachting is dat er meer stappen nodig zullen zijn”, zegt Dohmen.

Het is namelijk zo dat het consumentenvertrouwen heel erg laag is. Dat komt doordat consumenten hun koopkracht – door de aanhoudende hoge inflatie – zien verdampen en derhalve de hand op de knip houden. Dat is ook te zien aan de pakhuizen, die voor veel bedrijven steeds voller raken. “Daaruit kun je twee dingen afleiden”, zegt de financieel journalist. “Enerzijds dat consumenten minder kopen en dat is een indicatie dat wij richting een recessie gaan.” Anderzijds, als de pakhuizen vol zitten, moeten zij van hun producten af. “En dan kunnen de prijzen wellicht gaan dalen.”

Situatie in Oekraïne

De inflatie, de hoge energieprijzen, daling van koopkracht; het wordt allemaal grotendeels veroorzaakt door de oorlog in Oekraïne, waar in Nederland nog altijd steun voor is.

Dat creëert volgens Dohmen ook een gekke situatie voor regeringen in heel Europa. Aan de ene kant is er de wil om huishoudens te compenseren in hun koopkracht, maar aan de andere kant waarschuwen economen om daar voorzichtig mee te zijn. “Omdat het de inflatie verder kan aanjagen”, verklaart Dohmen.

Hoe dan ook is het “alles overstijgende belang” voor regeringen dat er draagvlak blijft bestaan voor de moeilijke situatie waarin Europa zit: “Oekraïne overeind houden.” En eigenlijk kan een regering “begrijpelijke klachten van mensen dat zij niet rond kunnen komen niet gebruiken”. Het maakt het volgens Dohmen wel verdedigbaar dat overheden geld geven aan burgers, ook al is het economisch onverstandig. “Ook om te zorgen dat het front gesloten blijft.”

LEES OOK: Inflatie Nederland volgens IMF langer erg hoog, groei stokt bijna

Door: Vick ten Wolde