Dit zijn de reacties op het stikstofrapport van Johan Remkes

De reacties op de bevindingen van Johan Remkes over het stikstofbeleid, die hij vandaag presenteerde, zijn overwegend positief. De bouwsector, werkgeversorganisaties en provincies hebben laten weten tevreden te zijn. Mark Rutte vindt het een “stevig rapport met duidelijke conclusies” en BBB-voorvrouw Caroline van der Plas noemt het rapport “veelbelovend”.

“Er is nog genoeg stof tot felle discussies. Maar ik vind eerlijk gezegd dat in jaren niet zo veel waardering en erkenning is gegeven aan boeren als hier vanmiddag in deze zaal”, aldus Van der Plas, die aangeeft Remkes daar dankbaar voor te zijn. “Dat haalt een heel grote angel uit de discussie.”

Van der Plas vindt dat het weer moet gaan over hoe boeren weer toekomst krijgen in Nederland. “Ik denk dat Remkes daar heel veel openingen voor geeft”, zegt ze. De BoerBurgerBeweging-leider is verder positief over de woorden van Remkes over PAS-melders.

‘Vliegende start moet worden gemaakt met piekbelasters’

Voorzitter Maxime Verhagen van Bouwend Nederland beklemtoont het voor de korte termijn van cruciaal belang is dat een “vliegende start” wordt gemaakt met piekbelasters. Remkes wil dat 500 tot 600 van die piekbelasters binnen een jaar stoppen met stikstofuitstoot. De stikstofbemiddelaar wil inzetten op vrijwillige uitkoop, maar sluit verplichting niet uit wanneer er onvoldoende animo is. Alleen dan zal de stikstofuitstoot snel dalen en kan de natuur zich herstellen en versterken, geeft Bouwend Nederland aan. Dan zou er ook weer ruimte ontstaan voor nieuwe bouw- en infraprojecten.

Volgens VNO-NCW en MKB-Nederland heeft het advies van Remkes een “doordachte analyse” opgeleverd die helpt om uit de stikstofimpasse te komen, zowel op de korte als de lange termijn. Volgens de ondernemersorganisaties slaat de stikstofbemiddelaar de juiste bruggen en biedt zijn plan “een prima vertrekpunt” om er uit te komen.

De SGP hoopt dat de aanbevelingen van Remkes “leiden tot een realistischer beleid dan tot nu toe is gevoerd”, zegt Kamerlid Roelof Bisschop. Remkes voelt de “nood en wanhoop” goed aan, aldus de streng christelijke partij.

Geert Wilders: kappen met die stikstof onzin

Maar lang niet iedereen is te spreken over het rapport. Zo ziet de grootste oppositiepartij, PVV, er niks in. “Kappen met die stikstofonzin. Stop die Brusselse regels maar in de shredder. Onze boeren zijn veel belangrijker. Laat ze met rust en laat ze boeren. Rapport Remkes kan linea recta de prullenbak in”, laat partijleider Geert Wilders weten.

Derk Jan Eppink van JA21 is “teleurgesteld”. Nederland blijft volgens hem op slot als het gaat om vergunningen voor de bouw. Hij vindt het verder “jammer dat er geen herschikking komt van Natura 2000-gebieden en dat boeren nog steeds onteigend kunnen worden”. Forum voor Democratie en de Groep Van Haga vinden het rapport “een ramp voor boeren”.

Natuurorganisaties: maatregelen blijven ondermaats

Natuurorganisaties zijn ook niet tevreden, al is het om heel andere redenen. Zo maakt Greenpeace zich nog steeds “flinke zorgen”. De maatregelen om de stikstofuitstoot te verminderen blijft volgens de organisatie “ondermaats”. Directeur Andy Palmen zegt veelbelovende woorden te lezen in het rapport. Maar de kwetsbaarste natuur valt “op korte termijn” om, aldus de directeur.

Die zorgen worden onderschreven door Natuur & Milieu, Natuurmonumenten, Milieudefensie, LandschappenNL, de Natuur en Milieufederaties, Vogelbescherming Nederland, SoortenNL en het Wereld Natuur Fonds.

Wat vinden de boeren zelf?

De boeren zelf zijn verdeeld. Het rapport heeft positieve kanten, maar er zijn ook zaken “waar we ver van weg moeten blijven”, zegt voorman Bart Kemp van boerenactieclub Agractie in een eerste reactie. Met name gedwongen onteigening valt bij Kemp slecht. “Uitkoop mag absoluut niet gedwongen gebeuren.”

Toch houdt de Agractie-voorman een deels positief gevoel over aan de aanbevelingen van Remkes. “Er wordt erkend dat het kabinetsbeleid gewoon een verkeerde aanpak gekozen heeft en dat de plannen die de sector zelf aangedragen heeft werkbaar zijn.”

Landbouworganisatie LTO gaat haar ruim 30.000 leden om hun mening vragen over de conclusies van Remkes. De belangenvereniging ziet zelf een aantal goede punten in zijn rapport, maar vindt de verplichte uitkoop van vijfhonderd tot zeshonderd grote stikstofuitstoters “onmogelijk en onnodig”. Dat draagt ook niet bij aan het herstel van het vertrouwen, meent LTO. Dat punt noemt ook Mark van den Oever, voorman van Farmers Defence Force (FDF), onacceptabel.

Volgens FDF hebben die plannen “niets te maken met het redden van de natuur”. Van den Oever: “Het enige waar ze op sturen is boerenkrimp. De voorman heeft voor woensdagavond “een grote vergadering” gepland. “Dan trekken we een conclusie en ontwikkelen we een plan de campagne”, zegt de FDF-voorman.

LTO is op bepaalde punten wel blij. Zo is de organisatie te spreken over de kritische blik van Remkes ten opzichte van de plannen van het kabinet. Zo vindt de landbouworganisatie het terecht dat Remkes stelt dat de overheid niet louter op stikstof moet focussen en dat het belang van de landbouw gelijk moet worden gesteld aan dat van de natuur. Ook het verdwijnen van het stikstofkaartje en de kritische depositiewaarde die Remkes voorstelt kunnen op goedkeuring rekenen.

Om nieuwe boerenacties aan te kondigen is het nog te vroeg, vindt Agractie. “We wachten eerst af waar het kabinet mee komt. Ik ga ervan uit dat ze dat zelf ook beseffen.” FDF dreigde daar eerder op de dag wel mee, wanneer de bevindingen van Remkes hen niet zouden bevallen.

Hoekstra: ‘Goede aanknopingspunten voor de toekomst’

Het kabinet gaat het stuk nu bestuderen. “Ik hoop dat we samen met alle partijen – boeren, natuurorganisaties, bedrijven en overheden – stappen kunnen gaan zetten, want de urgentie blijft onverminderd groot”, gaf  premier Rutte aan.

Volgens CDA-leider Wopke Hoekstra biedt het rapport “goede aanknopingspunten voor de toekomst van een vitaal platteland en het herstel van kwetsbare natuur”. Wat die aanknopingspunten precies zijn, zegt de christendemocraat niet. Het is volgens Hoekstra niet verstandig om “nu vanuit de heup een reactie te geven op deelonderwerpen”.

“Remkes wijst terecht op de groeiende afstand tussen stad en platteland. We staan samen voor de opdracht deze kloof te overbruggen”, aldus Hoekstra.

Het kabinet komt op 14 oktober met een eerste inhoudelijke reactie op het verhaal van de ‘onafhankelijke gespreksleider’. Remkes werd in juli door het kabinet ingeschakeld nadat de relatie van het kabinet met boerenorganisaties was vastgelopen. Boerenorganisaties eisten dat de stikstofplannen van tafel gingen, het kabinet wilde daar niets van weten.

LEES OOK: Boerenactiegroep FDF dreigt met acties als bevindingen Johan Remkes tegenvallen

Door: Redactie