Minister wil strenger gevangenisregime voor zwaarste criminelen: ‘Maar er kan nog veel meer’

Minister Franc Weerwind (Rechtsbescherming) neemt extra maatregelen tegen verdachte en veroordeelde zware criminelen in de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in Vught. Ze mogen onder meer minder bellen, minder bezoek ontvangen en minder onderling contact hebben. Ook komt er visueel toezicht bij gesprekken tussen advocaten en deze gedetineerden.

Dat schrijft Weerwind in een brief aan de Tweede Kamer. Met de maatregelen wil Weerwind tegengaan dat deze gedetineerden, die in de georganiseerde misdaad zitten of levensbedreigend handelden, hun contacten houden met de buitenwereld en zo hun criminele activiteiten voortzetten.

Onlangs schreef De Telegraaf dat Ridouan Taghi en Mohammed B., de moordenaar van Theo van Gogh, elkaar vanuit de gevangenis brieven schreven. Mogelijk bespraken ze daarin het plegen van een aanslag op premier Mark Rutte en prinses Amalia. Taghi ontkent de beschuldigingen.

EBI-plusregime

Weerwind spreekt in een interview met De Telegraaf van een ‘EBI-plusregime’. “Het voortgezet crimineel handelen vanuit de gevangenis is een groot probleem. Het mag niet en kan niet dat vanuit Nederlandse gevangenissen nieuwe misdrijven worden beraamd en uitgevoerd”, aldus de bewindsman.

De nieuwe maatregelen gelden niet voor gevangenen die “keurig” hun staf uitzitten, zegt de minister. “Het gaat vooral om de zwaarste categorie, die stelselmatig bezig blijft met criminaliteit of het werven van nieuwe ’soldaten’ in de gevangenis.”

Het plan van Weerwind geniet goedkeuring van minister Dilan Yeşilgöz (Justitie en Veiligheid). Minister Yeşilgöz-Zegerius zegt Weerwind volledig te steunen: “Mensen moeten erop kunnen vertrouwen dat criminelen die we opsluiten, niet langer een gevaar vormen voor de samenleving”, zegt ze tegen de krant.

‘Goede eerste stap’

VVD-Kamerlid Ulysse Ellian pleitte al langer voor een strenger regime en is “echte tevreden” met de plannen van Weerwind. “Dit is een hele goede eerste stap”, reageert hij in Goedemorgen Nederland op NPO 1. “Het is ook een belangrijke stap omdat we zien dat vanuit detentie dit soort gevaarlijke lieden doorgaan met hun plannen.”

“Maar we zijn er nog niet”, voegt het Kamerlid daaraan toe. “Ik denk dat er nog veel meer kan. Uiteindelijk moeten we naar een situatie toe waarin je echt de communicatie vanuit de gevangenis voor dit soort criminelen bijna volledig afsnijdt.”

Ellian stelt onder meer voor om zware criminelen te spreiden over Nederland. “Ze zitten nu geconcentreerd op een plek in Vught. Maar uiteindelijk is de groep kopstukken dermate groot aan het worden dat je een apart regime nodig hebt. Dat wordt nu gemaakt met EBi-plus. Er moet wel vaart achter, we hebben geen tijd te verliezen.”

Kritiek

Advocaten zijn kritisch en waarschuwen dat de grondrechten van gevangen niet geschonden mogen worden. Ellian: “Je hebt het hier over een categorie die de rechtstaat die wij ze geven, misbruikt om door te gaan met misdadige activiteiten. Maar natuurlijk hebben ze bepaalde rechten, zoals het recht op een eerlijk proces, een advocaat en een onafhankelijke beoordeling.”

Hij vervolgt: “En natuurlijk mag je wel eens communiceren. Maar wat mij betreft gaan we naar een Italiaans model toe, waarin ze zo min mogelijk communiceren en dat áls ze communiceren, dat dat volledig gecontroleerd wordt. Daar kunnen geen gaten in zitten, want we hebben gezien wat de verschrikkelijke consequenties kunnen zijn”, besluit het Kamerlid.

‘Wetgeving schiet tekort’

Weerwind schrijft aan de Kamer dat georganiseerde criminaliteit zich steeds vaker richt op de “hoeders van de democratische rechtsstaat”, zoals politici, rechters, journalisten, advocaten, politiemensen en officieren van justitie. “Recente ontwikkelingen laten zien dat het huidige wet- en regelgevend kader tekort schiet en dat er meer nodig is”. Volgens hem is het “kwetsbaar” dat nu vaak eerst een incident nodig is, voordat maatregelen mogelijk zijn.

LEES OOK: Minister Yeşilgöz kan dreiging Rutte en Amalia ‘niet ontkennen en niet bevestigen’

Door: Peter Visser