‘Bemoeienis’ Von der Leyen met Italiaanse verkiezing ‘wind in zeilen’ van rechts-nationalistische Meloni

Dat voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen haar zorgen heeft geuit over de peilingen in Italië, is koren op de molen voor de rechts-nationalistische Giorgia Meloni, die aan kop gaat. Dat zegt journalist en voormalig Zuid-Europacorrespondent Eveline Rethmeier vrijdagavond in Op1.

Von der Leyen zei vandaag dat de Europese Unie "middelen heeft" als "de situatie in Italië lastig wordt, zoals in Hongarije en Polen". Zondag gaat Italië naar de stembus en de nationalistische partij van Meloni, Fratelli d’Italia (Broeders van Italië), lijkt af te stevenen op een duidelijke overwinning.

De woorden van Von der Leyen zijn in Italië "ingeslagen als een bom", vertelt Rethmeier. "Het is de zoveelste keer dat er vanuit Brussel bemoeienis is met de Italiaanse verkiezingen en dat er zorgen geuit worden. Ik kan me de frustratie voorstellen. Nederlanders zouden het ook niet leuk vinden als Brussel iets over onze verkiezingen zou zeggen."

Von der Leyen sprak zich niet uit tegen Meloni, maar volgens Rethmeier maakte ze "tussen de regels" haar ongenoegen over de politica duidelijk. "Als Von der Leyen hiermee hoopt Italianen ervan te overtuigen niet op populisten te stemmen, heeft ze het mis. Er gebeurt nu precies het tegenovergestelde. Dit is wind in de zeilen van de rechtse leiders, die er al schande van hebben gesproken."

Tekst gaat verder onder tweet

Rechts blok

Meloni maakt met Fratelli d’Italia deel uit van een blok van rechtse partijen waartoe ook Forza Italia van voormalig president Silvio Berlusconi en Lega Nord van Matteo Salvini behoren. De partijen zijn nationalistisch en Eurosceptisch van aard.

Fratelli d’Italia was lang een "kleine partij op de zeer rechtse flank", vertelt Rethmeier. "Meloni is zeer conservatief en heeft het altijd over 'de echte familie'. Zij zegt ook dat ze in eerste plaatst denkt aan de Italianen en dat als ze in Europa bang zijn voor haar partij, ze bang zijn voor een sterk Italië."

Mussolini

Meloni heeft wel "een achtergrond die voor twijfels zorgt", zegt Rethmeier. Door tegenstanders wordt ze zelfs vergeleken met oud-dictator Benito Mussolini. "Binnen haar partij zijn er groeperingen die nog in hem geloven. In Italië is er op z'n zachts gezegd wat meer nostalgie als het gaat om het fascistische hoofdstuk van Italië."

De journalist ziet in Meloni geen fascistische leider. Ze kan zich beter vinden in de vergelijking met de voormalig president van de Verenigde Staten Donald Trump. Maar "Meloni heeft wel een ingewikkeld verleden en ze heeft er nooit echt afstand van genomen".

Ondertussen is Meloni wel "gematigder" geworden tijdens de campagne, ziet Rethmeier. De eerdere oproep om uit de euro en de Europese Unie te stappen heeft ze laten varen. Daarnaast verbindt het gezamenlijke programma met de rechtse bondgenoten hen aan het Europese project.

Maar er blijven zorgen bestaan. Meloni verklaarde eerder dat "de goede tijden voorbij zijn" en dat Italië, net als anderen, "zijn eigen nationale belangen gaat verdedigen" in de EU.

Geborgen campaigner

Volgens de voormalig correspondent heeft Meloni haar opmars deels te danken aan haar talent voor het toepspreken van grote groepen mensen. "Ze is Italië doorgereisd en krijgt hele pleinen ongelofelijk goed mee. Ze is gevat. Als iemand in de zaal iets zegt weet ze daar een grappig antwoord op te geven. Ze spreek met een Romeins accent en probeert heel erg de vrouw van het volk te zijn."

Berlusconi steunt Poetin

Ondertussen is er in Italië ophef ontstaan om uitspraken van Berlusconi, één van de metgezellen van Meloni. De 85-jarige mediamagnaat zei donderdag in een tv-interview onder meer dat Poetin "gedwongen werd" Oekraïne binnen te vallen.

"Poetin werd door het Russische volk, door zijn partij en door zijn ministers aangespoord deze speciale operatie uit te voeren", zei Berlusconi tegen de publieke zender Rai. Berlusconi is bevriend met de Russische president en aarzelde lang om de invasie te veroordelen nadat de oorlog uitgebroken was. Nog altijd karakteriseert hij die oorlog, net als de Russen, als een "speciale militaire operatie".

Berlusconi heeft begrip voor Poetin, die volgens hem in een "echt moeilijke en dramatische situatie is beland". Zo zouden de twee zelfverklaarde republieken in de Donbas, Donetsk en Loehansk, hem gevraagd hebben in te grijpen omdat Oekraïne de twee gebieden met steeds feller geweld aanviel. Een andere motivatie van Poetin Oekraïne binnen te vallen was volgens de Italiaan om de regering van Volodimir Zelenski te vervangen door een "regering van fatsoenlijke mensen".

LEES OOK: Italië wil afhankelijkheid van Rusland verkleinen met Algerijns gas