Prijs biertje flink gestegen ondanks recordwinsten: hard gelag voor horecaondernemers
Een biertje in Nederland is sinds het begin van de coronacrisis en mede door de oorlog in Oekraïne flink in prijs gestegen, ziet econoom bij ABN Amro Stef Driessen. "Per saldo zie je dat de prijs van een gemiddeld biertje in Nederland nu op 3,20 euro ligt. Voor corona zaten we ruim onder de drie euro", aldus Driessen in Stand van Nederland: Generatie Next. De Nederlandse schatkist wordt ondertussen goed gespekt door bierdrinkers, maar voor horecaondernemers is het een hard gelag.
De prijsstijging van bier is te verklaren doordat brouwerijen zelf meer kosten maken, vertelt Driessen. "Onder meer brouwersgerst is zo'n vijftig procent duurder ten opzichte van vorig jaar. Hetzelfde geldt voor karton, papier en glas. Die kosten worden doorbelast aan supermarkten en aan de horeca. En uiteindelijk komen die prijsstijgingen op het bordje van de consument."
Maar die grondstoffen bepalen maar een klein deel van de totale kostprijs van bier (zo'n 15 procent), zegt de econoom. "Ongeveer hetzelfde percentage is de brouwer kwijt aan vervoer en installaties. Een veel grotere kostencomponent zijn de verpakkingen; al snel 28 procent. En wat de consument zich vaak niet realiseert is dat belastingen en accijns ook een behoorlijke hap nemen, om en nabij 25 procent. Dan blijft er nog 17 procent over voor distributie en marketingkosten."
Die percentages bij elkaar opgeteld maken de kostprijs. Driessen: "De brouwer gooit daar gemiddeld zo'n dertien procent bovenop als winstmarge. Per verkocht biertje houdt de brouwer dus minder aan zijn product over dan de overheid. De winstmarge van de brouwer is ongeveer de helft van wat er aan belastingen wordt afgedragen."
Recordwinsten
Ondanks dat de prijzen oplopen boeken de grote Nederlandse brouwerijen de afgelopen tijd recordwinsten. "Daar zijn twee redenen voor", zegt Driessen. "De meeste brouwerijen hebben de coronacrisis gebruikt om flink te reorganiseren en structurele kostenverlagingen door te voeren. Het tweede is dat de horeca een relatief winstgevend kanaal is voor die brouwerijen, in vergelijking met de supermarkten. Je ziet dat sinds de horeca weer open is er flink geplust wordt. Dat is een normaal economisch verschijnsel."
En hoewel de Nederlandse bierbrouwers vooral geld verdienen aan de export leverde accijns op bier de Nederlandse overheid in 2019 2,7 miljard euro op, vertelt Driessen. "Met dat bedrag kun je bijvoorbeeld alle subsidies voor kunst en cultuur betalen of al het wetenschappelijk onderzoek wat in Nederland wordt uitgevoerd."
Pijn bij horeca
Maar horecaondernemers hebben steeds vaker moeite om aan de vraagprijs te voldoen. "De kosten rijzen de pan uit", zegt café-eigenaar Jack Verduin. "Brouwerijen zeggen allemaal hetzelfde: het heeft te maken met de oorlog in Oekraïne, het heeft te maken met inkoop. Dan denk je wel eens: hoe geloofwaardig zijn sommige prijsstijgingen?" Verduin heeft de indruk dat er partijen zijn die misbruik maken van de huidige inflatie.
Inmiddels heeft hij sommige producten van de kaart moeten schrappen.
'Prijs blijft hoog'
Overigens is een biertje niet overal in Nederland even duur, zegt Driessen. Op een terras in Amsterdam is de prijs het hoogst. "Er zijn grote regionale verschillen."
De econoom verwacht niet dat de prijs van bier binnen afzienbare tijd weer zal dalen. "Je ziet vaak dat prijsstijgingen sneller worden doorberekend dan kostenverlaging."
De terrassen zitten vol, het bier vloeit rijkelijk. De bierprijs is intussen behoorlijk gestegen. Inflatie, gestegen grondstofprijzen, het bekende verhaal. Maar tegelijkertijd maken de grote brouwerijen enorme winsten. Hoe zit dat en hoe komt die prijs tot stand? Lisette Wellens zocht het uit in Stand van Nederland: Generatie Next. Deze aflevering is donderdag om 21.05 uur te zien op NPO 2. Gemist? Kijk dan deze en eerdere uitzendingen hier terug.