Ombudsman Rotterdam: steeds meer schrijnende situaties, fondsen moeten eenvoudiger
Ombudsman in Rotterdam Marianne van den Anker pleit voor een vereenvoudiging van de manier waarop de verschillende fondsen in Nederland georganiseerd zijn. Ook wil ze dat de privacywet wordt aangepast zodat gemeenten kunnen bepalen wie met financiële zorgen kampt, vertelt ze in Goedemorgen Nederland op NPO 1.
Van den Anker ziet het aantal mensen met geldproblemen in de Maasstad met rasse schreden toenemen. Een 11-jarige jongen uit Rotterdam raakte afgelopen week duizelig op basisschool De Catamaran omdat hij al een aantal dagen niet had gegeten, meldde NRC. De ombudsvrouw ziet steeds vaker van dit soort "schrijnende gevallen".
"Mensen zijn in paniek en vertrouwen de overheid niet meer. Ze zijn bang dat ze hun energietoeslag weer moeten terugbetalen. Maar mensen weten ook niet waar ze terechtkunnen" voor steun, verklaart Van den Anker.
In sommige gevallen is het gevolg dat mensen zelfs vervallen in criminaliteit, zegt de ombudsman. "Door armoede en in paniek beginnen ze te stelen. Maar ook in het straatbeeld zie je steeds meer mensen die op straat leven. Ze trekken overal flesjes uit voor statiegeld."
Lokettenjungle
Van den Anker erkent dat er fondsen voor burgers met problemen genoeg zijn, maar vindt dat de samenleving en vooral politiek Den Haag "moet begrijpen dat mensen al heel lang stress hebben en verdwaald zijn in de lokettenjungle. Je wordt van het kastje naar de muur gestuurd".
Van den Anker: "Neem de energietoeslag. Daar is een formulier voor om het aan te vragen. Je hebt een paspoort nodig, een ID-kaart volstaat niet. Als het lukt moet je worden beoordeeld, dat duurt tot januari. Je kunt ook individuele bijzondere bijstand aanvragen. Die geldt ook voor ondernemers, maar die moeten daarvoor weer naar een ander loket."
Ook schaamte onder mensen is een groot probleem. "Er is ook een grote groep mensen die voor het eerst met financiële problemen kampt. Mensen die wij nog nooit hebben gezien." Zij zouden zich daarom niet gemakkelijk voelen bij het vragen van hulp, denkt Van den Anker. "Je voelt aan alles dat mensen die grip aan het verliezen zijn."
Een (extra) baantje nemen is voor Rotterdammers niet altijd de oplossing, zegt de ombudsman. "Bijvoorbeeld omdat je je bijstand moet inleveren, daar kan Den Haag wat aan doen. Maar het gaat op dit moment ook zo snel. Veel mensen hebben energiecontracten afgesloten bij prijsvechters en betalen nu de hoge tarieven."
'Nederland is overgeorganiseerd'
Volgens Van den Anker is Nederland overgeorganiseerd. "We hebben in twintig jaar tijd een bureaucratie gecreëerd waarvan we tijdens het toeslagenschandaal hebben gezegd: het is teveel, het is voor iedereen te complex. Nu moet het versneld worden opgelost, omdat het kabinet pas in januari met verlichting komt."
Een oplossing zou volgens Van den Anker zijn om alle fondsen samen te voegen tot één grote pot. Ook pleit ze voor het versoepelen van de privacywet. "Door die privacywet kun je als gemeente niet afstappen op mensen waarvan je weet dat ze kwetsbaar zijn. Dan moet je bij wijze van spreken van deur tot deur gaan."