OM-topman Van der Burg: ‘Onrust kan uitbreken als gesprek tussen kabinet en LTO over stikstofaanpak niets oplevert’

Als het gesprek tussen het kabinet en de LTO over de stikstofaanpak niets oplevert, zou OM-baas Gerrit van der Burg zich goed kunnen voorstellen dat er nieuwe onrusten uitbreken. “De uitkomst van het gesprek is heel belangrijk voor ons werk. Als er iets uit het gesprek komt wat tot grote ontevredenheid leidt bij de boeren, dan staat dit garant voor nieuwe problematiek”, legt Van der Burg uit bij het NPO Radio 1-programma Sven op 1: Zomereditie.

Volgens de bestuursman lost het strafrecht geen maatschappelijke problemen op. Hij wijst naar de hoofdrolspelers in deze door hemzelf benoemde maatschappelijke kwestie. “Kabinet, boeren, los dit op”, klinkt de oproep van Van der Burg.

Ontevredenheid samenleving

“Het borrelt in de samenleving”, zegt de voorzitter van het College van procureurs-generaal van het Openbaar Ministerie. Van der Burg doelt op de toenemende ontevredenheid in de Nederlandse samenleving. “Het is een mengelmoes van sentimenten die elkaar versterken: corona-ontevredenheid, overheid-ontevredenheid.”

Dit uit zich bijvoorbeeld in het toenemende aantal zaken van opruiing. “Dat zagen wij 5 jaar geleden veel minder.”

‘Veelkoppig monster’

“Ondermijning is een veelkoppig monster”, aldus van der Burg. Hij legt uit: “Het gaat om intimiderende machtsposities die worden bereikt in samenwerking met instituties uit de bovenwereld.”

Als voorbeeld noemt hij boeren die in financiële problemen verkeren en zich genoodzaakt zien hun loodsen te verhuren. “Dat gaat zo subtiel en genuanceerd”, gaat de OM-baas verder. “Als je eenmaal in de greep van de georganiseerde misdaad zit, dan kom je er eigenlijk niet meer uit.”

Controle fruitcontainers

In Rotterdamse haven komen ladingen drugs binnen, via bijvoorbeeld fruitcontainers. Controle en toezicht is daarom extra belangrijk volgens Van der Burg “om de gelegenheid te krijgen van datgene wat er binnenkomt ook de keel dicht te knijpen”.

Daarom begrijpt Van der Burg het pleidooi voor 100% controle op bijvoorbeeld fruitcontainers. De vraag is echter of dit, ook economisch gezien, allemaal gaat lukken. Want er zijn meerdere partijen, naast het OM, die hier invloed op kunnen hebben. “Het is een offensief dat je samen meerjarig moet volhouden. De dichtheid van controles vormen daar ook een belangrijk onderdeel in. Dus die toezichthouders moeten echt een grote volwassen plek in die hele aanpak.”