Offensief in de Donbas is begonnen: ‘Rusland kan het langer volhouden dan Oekraïne’
Het verwachte offensief van het Russische leger in het oosten van Oekraïne lijkt begonnen. De focus ligt op de regio Donbas, waar de afvallige zelfverklaarde onafhankelijke republieken Donetsk en Loehansk liggen. Het gaat erom spannen: de Russische troepen zijn nog niet in grote getale aanwezig, maar het land heeft wel "diepere strategische zakken" dan Oekraïne. Dat zegt bijzonder hoogleraar oorlogsstudies aan de Universiteit Leiden, Frans Osinga. "Ze kunnen het langer volhouden dan Oekraïne."
In de provincie Charkov zijn naar het zich laat aanzien offensieven ingezet op de plaatsen Izjoem en Barvinkove. Gouverneur Pavlo Kirilenko meldde laat op de maandagavond via platform Telegram dat door de beschietingen en bombardementen zeker vier burgerdoden zijn te betreuren. De invasietroepen rukken ook op richting Slovjansk in de provincie Donetsk.
Inleidende beschietingen?
In een videoboodschap zei Zelenski: "We kunnen nu zeggen dat de Russische strijdkrachten het startsein hebben gegeven voor de slag om de Donbas, waarop ze zich al zo lang hebben voorbereid."
"Wie ben ik om te twijfelen aan Zelenski. Hij zit bovenop de informatie", zegt Osinga in Goedemorgen Nederland op de vraag of de berichten vanuit Oekraïne kloppen. "Aan de andere kant hebben we gisteravond de woordvoerder van het Pentagon horen zeggen dat het wel een beetje vroeg lijkt dat dit daadwerkelijk het offensief is. Rusland heeft best wel wat tijd nodig gehad om daar voldoende grote militaire eenheid te formuleren."
Op dit moment zijn er 67.000 Russische troepen gesitueerd in Oekraïne. Dat klinkt veel, maar dat valt mee, zegt Osinga, en daarom is de twijfel van het Pentagon volgens hem terecht. "Daar wordt verwacht dat dit de inleidende beschietingen zijn. We zien zeker een gestage opmars, of een poging daartoe. Maar daar achter moet nog veel meer komen, wil Rusland daadwerkelijk het enorm grote gebied kunnen veroveren."
Donbas
Moskou heeft eerder laten weten dat het belangrijkste doel op dit moment is om de Donbas, waar pro-Russische separatisten al jarenlang strijd leveren, onder controle te krijgen en een verbinding over land met de Krim tot stand te brengen.
"In het begin van deze oorlog waren er totaal 50.000 Russische troepen, verspreid over vier fronten. Nu hebben ze het ingekort tot twee fronten, maar ook rond de Krim, bij Charkov, wordt gevochten. Marioepol is nog steeds niet helemaal bezet", zegt Osinga. "Dan is een groot legerkorps over zo'n grote afstand niet zoveel."
Aan de andere kant moet je de Russische troepen ook afzetten tegenover die van Oekraïne. "En daar wordt verwacht, maar daar hebben we heel weinig informatie over, dat er ongeveer 30.000 man zijn", zegt Osinga. "Waarschijnlijk, en dat is een probleem voor Oekraïne, beschikt Rusland intussen ook over luchtoverwicht in die Donbas-regio, van waar ze ook in de diepte maar ook in het front Oekraïense eenheden kunnen bestoken."
Hoe het Oekraïense leger er precies voor staat is niet duidelijk. "Ook de Amerikaanse bronnen geven daar weinig over prijs, terwijl ik wel denk dat ze daar veel meer over weten", zegt Osinga, die dat "begrijpelijk" noemt. "Maar we moeten er vanuit gaan dat zij intussen ook duizenden slachtoffers hebben moeten incasseren. Maar hoeveel tanks, hoeveel artillerie, hoeveel vliegtuigen en helikopters ze nog hebben: we weten het eigenlijk niet."
'Vrees dat Oekraïne uiteindelijk uit munitie en eenheden gaat lopen'
Het Oekraïense leger krijgt veel (wapen)steun vanuit andere landen. Maar om die wapens uiteindelijk op de juiste plek te krijgen, is ingewikkeld. "De afstanden zijn natuurlijk enorm. De munitieconsumptie is waanzinnig hoog. Dus de vrees is ook dat als dit lang gaat duren, dat Oekraïne uiteindelijk uit zijn munitie en eenheden gaat lopen", zegt Osinga. "Dat de tanks uiteindelijk vernietigd gaan worden, en dat het Westen misschien niet in staat is om die met een voldoende tempo aan te kunnen vullen."
Rusland heeft wat dat betreft wat diepere strategische zakken, aldus Osinga. "Het is een waanzinnig land, ze hebben verschillende militaire districten. En vanuit Oost-Rusland kunnen ze alle eenheden die kant op brengen, maar dat is een waanzinnige operatie waar ze ook al een tijdje mee aan de gang zijn."
Zo zijn de eenheden die in eerste instantie bij Kiev waren uiteindelijk richting de Donbas getransporteerd. "Maar het moreel van die troepen is niet echt geweldig", zegt Osinga. "Heel veel materiaal is echt vernietigd, en daarnaast is het maar de vraag of Rusland daadwerkelijk de lessen heeft geleerd van de eerste paar weken. Er zijn heel veel variabelen die het succes van Rusland gaan beïnvloeden."
LEES OOK: Poetin: sancties tegen Rusland ‘eigen doelpunt’ van het Westen