Oekraïne doet onderzoek naar mogelijke gifgasaanval Rusland: ‘Westen moet oppassen met reactie’
De Oekraïense president Volodimir Zelenski riep gisteren de wereld op preventief te reageren op een mogelijke aanval met giftige chemicaliën door Russische troepen in het belegerde Marioepol. Onbevestigde berichten over het gebruik van gifgas in de zuidelijke havenstad kwamen gisteren naar buiten. Volgens kolonel Han Bouwmeester moet het Westen " heel erg oppassen" met een eventuele reactie.
Zelenski kondigde tijdens zijn dagelijkse toespraak aan onderzoek te willen doen naar het eventuele gebruik van gifgas door de Russen. De commandant van het in Marioepol strijdende Azovbataljon zei dat zeker drie mensen last hadden van misselijkheid. "Het is nog niet mogelijk om vast te stellen wat voor soort stof het was. Het moge duidelijk zijn dat dit niet volledig te onderzoeken is in een belegerde stad", zei Zelenski.
"Maar gezien de herhaalde dreigementen van Russische propagandisten om chemische wapens te gebruiken tegen de verdedigers van Marioepol en het herhaalde gebruik door het Russische leger van fosformunitie in Oekraïne, moet de wereld nu preventief reageren", voegde hij daaraan toe. "Want na het gebruik van massavernietigingswapens zullen de reacties niets veranderen. Het zal alleen maar een vernedering zijn voor de democratische wereld", aldus Zelenski.
De Verenigde Staten houden er ernstig rekening mee dat de Russen chemicaliën als wapen inzetten in Oekraïne. De Amerikanen hebben "geloofwaardige informatie" dat Rusland mogelijk "chemische middelen" gebruikt bij zijn offensief om de belegerde Oekraïense stad Marioepol in te nemen, zei de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken.
'Eerst goed uitzoeken'
"Je moet heel erg oppassen met dit soort operaties", reageert kolonel Bouwmeester in Goedemorgen Nederland op NPO 1. Hij wijst op "de informatieoorlog. Alles wordt uitgebuit om de oorlog aan te dikken en te zorgen dat de partijen aangesterkt worden. Zelenski wil natuurlijk vanuit de NAVO, de EU en eigenlijk de hele internationale gemeenschap zoveel mogelijk steun hebben en grijpt dit aan om die te vragen."
Mocht er daadwerkelijk een Russische chemische aanval hebben plaatsgevonden, is dat "heel verontrustend", zegt Bouwmeester. "Een chemisch strijdmiddel is meedogenloos. Je ziet het vaak niet en ademt het in. De commandant van het Azovbataljon zei dat er drie gevallen waren van misselijkheid door chemische strijdmiddelen. Het is goed om eerst uit te zoeken wat daar achter zit, voor we verdere stappen gaan nemen", bepleit hij.
Finland en Zweden
Op social media verschenen deze week beelden van Russische troepen die richting de Finse grens zouden trekken, nu Finland en Zweden sterk overwegen versneld lid te worden van de NAVO. Volgens Bouwmeester ligt het niet voor de hand dat dit daadwerkelijk het geval is. "Het is nog niet aangetoond door bronnen. Het zou een mogelijkheid kunnen zijn met name om afschrikking te creëren, maar kruip ook even in de huid van Poetin. Is het handig voor hem om dit te doen?"
De kolonel denkt van niet. "Hij heeft het grootste deel van zijn troepen nodig in Oekraïne om daar de strijd te voeren. Om nu je troepen te gaan verdelen, is niet verstandig. Hij wil juist de troepen concentreren op dit moment."
De NAVO staat positief tegenover de toetreding van Finland en Zweden, weet Bouwmeester. "Stoltenberg heeft gezegd dat ze welkom zijn. Beide landen voldoen aan de standaard. Ze hebben ook al jaren een aparte status binnen de NAVO. In mijn vorige functie op een hoofdkwartier van de NAVO in Amerika, zag je dat Finland en Zweden altijd in de besluitvorming werden meegenomen. Ze kennen ook planmethodieken die hetzelfde zijn als die van de NAVO. Ze zouden zo kunnen 'inklikken'."
Escalatie
Hij denkt niet dat de NAVO moet wachten met het laten toetreden van Finland en Zweden tot na de oorlog in Oekraïne, ondanks dat de deelneming van de landen waarschijnlijk niet goed zal vallen in Moskou. De geopolitieke situatie is wel drastisch veranderd. Het is aan de staten zelf om te zeggen: ik wil graag lid worden. Het is aan de NAVO om de vraag te toetsen", besluit hij.