Eén op de zeven jongeren heeft een vorm van jeugdzorg: ‘Dat is de afgelopen jaren enorm gegroeid’

Steeds meer kinderen, jongeren en millennials krijgen zelf of kennen iemand met een ggz-diagnose. Overal in Nederland doen jongeren als gevolg ook steeds vaker een beroep op de jeugdzorg. Het kost de gemeente, die gaat over de jeugdzorg in Nederland, jaarlijks 5,5 miljard euro.

In zijn tijd als jeugdhulpverlener kreeg Bert Wienen mee dat hij verbinding moest leggen tussen het onderwijs en de zorg. Want als dat goed geregeld werd, dan zou het aantal kinderen dat zorg nodig heeft dalen. Preventief te werk gaan dus.

Eén op de zeven

Die methode lijkt zijn werk niet goed te hebben gedaan, want het tegenovergestelde effect is werkelijkheid geworden. "Als je kijkt naar 20 jaar geleden, weten wij uit cijfers, had ongeveer één op de 27 kinderen een vorm van jeugdhulp", zegt Wienen, die inmiddels onderzoeker in de jeugdzorg is geworden.

De afgelopen jaren is dat enorm gegroeid. "Naar één op de zeven en in sommige gemeenten is het zelfs één op de vijf kinderen die een vorm van zorg heeft", vertelt Wienen bij Stand van Nederland: Generatie Next op NPO 2.

Oorzaak

Dat kan toch niet allemaal aan die kinderen liggen? Het kan toch niet zijn dat die breinen van die kinderen ineens allemaal heel erg veranderen? Dat vraagt Wienen zich af. Het kan volgens de onderzoeker liggen aan "de norm die steeds hoger komt te liggen".

Hij legt uit: "Een normaal kind presteert in de klas. Een normaal kind doet precies wat papa en mama zeggen, de hele dag door. Dat zijn wij allemaal normaal gaan vinden." De alarmbellen gaan dan direct rinkelen als een kind daar een klein beetje van afwijkt. "Dan zeggen wij steeds sneller: oh wacht, misschien is er wel zorg nodig."

Volgens Wienen kun je sommige zorg "heel erg goed organiseren". Bijvoorbeeld door "snel te screenen, met makkelijke vragenlijsten". Het liefst al afgenomen door school, zegt de voormalig jeugdhulpverlener.

Kostenplaatje gemeente

Dat steeds meer jongeren een beroep doen op de jeugdzorg kost gemeentes ook klauwen met geld. En dat zorgt er weer voor dat er steeds meer zorgaanbieders op de markt komen en "dat de zorg een plek is geworden waar bedrijven zich zijn gaan vestigen die goed geld verdienen".

Dat is volgens Wienen niet alleen maar fout. Er zit ook een goede prikkel in voor de gemeente. Bijvoorbeeld door te kijken hoe de jeugdzorg beter georganiseerd kan worden. Wienen heeft daar wel een idee voor. "Dan plan je de zorg heel precies geprotocolleerd, zodat soms mensen die net van school komen de behandelingen doen. Als je dat goed organiseert kun je heel veel geld overhouden binnen de tarieven die gemeenten daarvoor stellen."

Veel kinderen en jongeren kampen met psychische problemen en stappen sneller naar de jeugdzorg. Waar komt deze ontwikkeling eigenlijk vandaan en is hier ook een oplossing voor? Shayno Numansen onderzocht dit in Stand van Nederland: Generatie Next. De hele aflevering van het WNL-programma kijk je donderdag om 21.00 uur op NPO 2. Oude afleveringen zie je hier.