main-logo NPO Start
Steun WNL Steun WNL Steun WNL
Goedemorgen Nederland - 18 maart 2022 — 11:05

Is het moment aangebroken dat Poetin daadwerkelijk kernwapens inzet? ‘Enige wat je kunt doen is meer sancties opleggen’

President Vladimir Poetin gaat naar verwachting dreigen met het gebruiken van kernwapens tegen het Westen als het krachtige verzet van Oekraïne tegen de Russische invasie voortduurt. Dat schrijven de inlichtingendienst van het Amerikaanse ministerie van Defensie in een rapport.

Poetin kondigde eind vorige maand, enkele dagen na de invasie in Oekraïne, aan de nucleaire wapens van Rusland als afschrikkingsmiddel in paraatheid te brengen. “Er zou nu een moment kunnen zijn aangebroken dat kernwapens daadwerkelijk worden ingezet”, zegt directeur van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS) Rob de Wijk erover.

De Russische strijdkrachten raken geleidelijk uitgeput door de inmiddels drie weken durende oorlog. Ook het leger kan op termijn ook materieel tekortschieten, zeker als het gedurende langere tijd gebieden moet bezetten. “Het is echt moeizaam. Je ziet dat er geen grote vorderingen worden gemaakt”, zegt De Wijk.

Tegelijkertijd storten de westerse sancties Rusland waarschijnlijk in een langdurige economische depressie en diplomatieke isolatie, zo zegt luitenant-generaal Scott Berrier, de directeur van de inlichtingendienst, in het rapport.

‘Je kunt proberen om er in één klap een einde aan te maken’

“En dat betekent dat in het Russische denken je kunt proberen om er in één klap een einde aan te maken”, legt De Wijk uit. “Dat heet escaleren om te deëscaleren. Dus je zet een kernwapen in, in de hoop dat de tegenstander verlamt wordt, en dat die zegt: nu doen we maar niets.”

Wat voor kernwapen de Russen dan precies in zullen zetten is lastig te voorspellen, zegt De Wijk. “In het Russische denken zou er een kernwapen in worden gezet om iets duidelijk te maken. Demonstratieve inzet, heet dat. Dat zou je bijvoorbeeld hoog in de lucht kunnen doen. Daarmee maak je duidelijk: stoppen, of anders gaan we verder.” Als het hoog in de lucht gebeurt, heeft dit in principe geen effect op de mensen die daaronder wonen, zegt De Wijk. “Maar het kan ook fout gaan.”

Cubacrisis

Dat gebeurde ook in 1962. “Toen hebben we de Cubacrisis gehad, en stond de wereld ook op de drempel van een kernwapenoorlog. Toen zijn er drie kernwapens geëxplodeerd, per ongeluk in Rusland”, vertelt De Wijk. “Bij eentje ging dat toen wel mis. Toen gingen alle elektronische circuits kapot, en dat heeft te maken met de elektromagnetische puls die vrijkomt bij zo’n kernwapenexplosie, en dat was niet helemaal de bedoeling.”

Dat kan nu ook weer het geval zijn, zet De Wijk. “Het hoeft niet op een slagveld te gebeuren in Oekraïne, maar het kan ook hoog boven Oekraïne zijn, of hoog boven Rusland.”

Als Poetin hier inderdaad toe overgaat gaat de NAVO “niet gek veel” doen, zegt De Wijk. “Het probleem is dat we nu worden geconfronteerd met een dertig jaar lange bezuiniging op Defensie. We hebben onze krijgsmachten omgevormd tot vredesmachten, daar kunnen we niet zo veel mee.”

‘Het enige wat je kunt doen is meer sancties opleggen’

De Verenigde Staten hebben wel een groot leger. “Maar die krijgsmacht zit vooral in Amerika, en niet hier. Er is nu 40.000 man ingezet, die worden nu naar de grens gestuurd, maar dat is niet zo gek veel”, zegt De Wijk. “Dus het enige wat je kunt doen is meer sancties opleggen.”

Bij het gebruik van kernwapens is alleen de zwaarst denkbare sanctie nog een mogelijkheid: het stopzetten van de gasvoorziening. “En daar moeten we ons nog een beetje op voorbereiden. Je moet maatregelen treffen dat vitale industrieën openblijven, en dat mensen nog hun licht aan kunnen doen. Dus er moet nu een lijst komen van wat er wordt afgeschaald.”

LEES OOK: Strijd om Oekraïense havenstad lijkt dichtbij: ‘Odessa heeft een belangrijke symbolische waarde’

Door: Redactie

Maak nu het verschil. Het telt. Word lid van WNL. Klik hier

WNL In de Kantine met Paul de Leeuw

Aan de stamtafel van WNL in de Kantine ontvangen Wieger Hemmer en Fidan Ekiz zaterdag weer gasten met goede verhalen. 

  • Paul de Leeuw speelt King Herod in Jesus Christ Superstar;
  • Darya Safai schreef een boek over haar vlucht uit Iran en haar strijd voor vrouwenrechten;
  • Politiek redacteur bij FD Martine Wolzak en cabaretier Marcel Verreck nemen de week door;
  • En chefkok Hessel Leferink weet hoe je het beste Paasontbijt op tafel zet.

Luister zaterdag vanaf 17.00 uur naar WNL In de Kantine op NPO Radio 1 of kom langs in De Doelen in Rotterdam! 

De wereld van cocaïnewasserijen: 'Deze spijkerbroek staat stijf van de coke'

Hoe werkt een cokewasserij? Hoeveel van die drugsfabriekjes zijn er in ons land en welk gevaar loopt de directe omgeving?

Presentator Maaike Timmerman gaat in gesprek met misdaadjournalist van het AD Chiel Timmermans en Jorrit van den Berg, deskundige ‘verdovende middelen’ van het Nederlands Forensisch Instituut. Onderzoeksjournalist Noa van Oostrom duikt in de cijfers en mag met Jorrit mee naar het NFI om te zien hoe zij onderzoek doen naar het uitwassen van coke.

Luister de podcast hier!

Frauderende cryptobaas Sam Bankman-Fried moet 25 jaar de cel in

De oprichter van de failliete cryptobeurs FTX, Sam Bankman-Fried, moet 25 jaar de gevangenis in. Met dat vonnis is een rechter in New York gekomen…

Lees meer

Minister Hugo de Jonge: eerste wijken pas ver na 2030 van het gas af

Het zal tot zeker na 2030 duren voordat een gemeente de eerste wijk aanwijst om van het gas te worden afgesloten, zei demissionair minister Hugo…

Lees meer

Reisadvies voor Frankrijk van groen naar geel om dreigingsniveau

De NS zet geen langere treinen in gedurende de vijf maanden dat Rijkswaterstaat werkt aan de brug in de A7 bij Purmerend. De vervoerder verwacht…

Lees meer

Kabinet en regio steken 2,5 miljard in plan voor microchipsector

Het demissionaire kabinet trekt samen met de regio Eindhoven 2,5 miljard euro uit voor de verbetering van het ondernemingsklimaat voor de microchipsector. Dat meldt economieminister…

Lees meer

D66-Kamerlid Paternotte over incident met Baudet: ‘Kamervoorzitter Bosma heeft verkeerde afslag genomen’

D66-Kamerlid Jan Paternotte vindt dat Kamervoorzitter Martin Bosma “de verkeerde afslag heeft genomen” door FvD-leider Thierry Baudet gisteren niet ter plekke aan te spreken op…

Lees meer

Baudet betuigt spijt voor incident Klaver maar kwam niet opdagen

FVD-leider Thierry Baudet heeft in een telefoongesprek met Kamervoorzitter Martin Bosma spijt betuigd voor wat hij woensdag na een debat heeft gezegd tegen Jesse Klaver…

Lees meer