Gabrie van Straten zag het lichaam van haar broer Tob Cohen opgegraven worden: ‘Je wilt niet weten hoe erg dat voelt’

Het leven van Gabrie van Straten kreeg een dramatische wending in 2019. In dat jaar werd haar broer, Tob Cohen, vermoord in Kenia. Zij hadden dagelijks contact met elkaar, tot die ene dag in juli. Van Straten kon haar broer niet meer bereiken en was ongerust. Al snel werd de vraag gesteld of Cohen nog wel leefde, want de zakenman zat midden in een vechtscheiding met zijn Keniaanse vrouw Sarah Wairimu.

Van Straten voelde zich ten tijde van het hele proces machteloos. Hulp kreeg zij nauwelijks, niet in Kenia van de ambassade en ook niet van de Nederlandse overheid. "Ik had hulp verwacht. Ik heb echt alles helemaal alleen moeten doen", vertelt zij.

Sarah Wairimu

Van Straten deed er alles aan om haar verdwenen broer te vinden, waarna later bleek dat het om een moord ging. "Hij was al lange tijd bang. Hij zei: 'Ik word vermoord, ze gaat mij echt vermoorden'", zegt Van Straten in de WNL-podcast Het Onderzoeksbureau op NPO Radio 1.

Enkele maanden later komt hetgeen waar Van Straten al langere tijd voor vreest uit: "Tob Cohen, de Nederlandse zakenman die twee maanden geleden vermist raakte, is dood aangetroffen in een ondergrondse watertank naast zijn huis. Zijn handen en voeten waren vastgebonden", klonk het bericht uit Keniaanse media. Sarah Wairimu zat toen al vast op verdenking van de moord op Cohen.

Cohen werkt eind jaren tachtig in Kenia, bij een concern van Philips. Daar ontmoet hij Wairimu. Zij worden verliefd en stappen later het huwelijksbootje in. "Heel charmant, maar wel ondoorgrondelijk", zo omschrijft Van Straten Wairimu, toen zij de echtgenote van haar broer voor het eerst ontmoette.

Vier jaar voor de verdwijning van haar broer kreeg Van Straten al enkele vermoedens dat het niet helemaal goed zat tussen Cohen en zijn vrouw. Dat merkte Van Straten vooral op tijdens een gesprek met Wairimu toen zij in Nederland was. "Ze bleef maar negatief over mijn broer praten. Ik vroeg of ze er mee wilde ophouden en anders maar moest scheiden. Toen kreeg ik een minachtende reactie terug van 'hoe kom je daar nou bij? Echt niet'."

'Toen begon het hele proces'

Het liep steeds verder uit de hand tussen Cohen en Wairimu. Een dieptepunt was het huwelijk van de dochter van Wairimu. Tijdens dat feest, dat werd gehouden in de woning van Cohen, werd Cohen op een gegeven moment door personeel - in opdracht van zijn vrouw - tegengehouden. Daardoor kon hij zijn eigen huis niet meer in. "Het liep uit op een enorme scène. Het hele proces, de enorme ellende, is eigenlijk daar begonnen."

Sindsdien hadden Van Straten en Cohen dagelijks contact. Tijdens een van hun gesprekken deelde Cohen dat hij erachter was gekomen dat zijn vrouw met aandelen van zijn bedrijf aan het rommelen was. Toen belandde het getrouwde stel al snel in een vechtscheiding. Van Straten merkte dat haar broer daarna steeds angstiger werd. Niet veel later, op 19 juli 2019, had zij voor de laatste keer contact met hem.

Van Straten voelde dat er iets mis was. "Het was heel stressvol. Ik riep meteen dat hij was vermoord. Ik ben meteen naar de politie gerend, maar die keek mij aan van mens wat kom jij hier doen. Ik had geen schijn van kans. Ik ben als een gek alle instanties en contacten die ik in Kenia had gaan alarmeren. Het ging maar door, non-stop. Het was vreselijk."

Kenia

In september 2019 zijn Van Straten en haar man in Kenia, voor een documentaire van John van den Heuvel, die gaat over de verdwijning van Cohen. Net in die tijd dat zij in Kenia zaten, kwam het nieuws naar buiten dat het lichaam van Cohen was gevonden. "We raceten naar het huis en toen wij daar aankwamen stond het al vol met politie en journalisten. Toen waren ze allang bezig met het lichaam naar boven te halen. Je wilt niet weten hoe erg dat voelt", zegt een geëmotioneerde Van Straten.

Het proces over de moord op Cohen is nog altijd niet afgerond. Volgens Van Straten speelt corruptie daar een grote rol in. "Het is niet meer te bevatten. Er komen zo veel verhalen naar buiten. Het is erg verwarrend", zegt Van Straten, die vermoedt dat er nog meer mensen betrokken zijn geweest bij de verdwijning en moord op haar broer. Zoals de rechter Sankale ole Kantai. "Voor een paar tientjes heb je veel mensen die dat daar doen voor je. Dat geld is daar heel anders dan hier." Wairimu is nog altijd de hoofdverdachte in deze zaak, maar momenteel is zij op borgtocht vrij. "Ik kan niet wachten dat dit achter de rug is", sluit Van Straten af.

Overigens is Van Straten niet de enige Nederlander, die als nabestaande weinig hulp krijgt van de Nederlandse overheid, als een geliefde in het buitenland is vermoord. Meer daarover hoor je in de podcast Het Onderzoeksbureau.

Het Onderzoeksbureau is een podcast van Omroep WNL, waarin journalisten Sandra van den Heuvel en Bram Endedijk elke twee weken duiken in een wereld van misdaad of misstanden. De zesentwintigste aflevering van Het Onderzoeksbureau over Nederlanders vermoord in het buitenland is te beluisteren via Spotify, Apple Podcasts, andere podcast-apps of de podcast-app van de NPO.