Focus nog meer op kernenergie door spanningen met Rusland: ‘Nederland kan bouwen binnen tijd en budget’
De geopolitieke spanningen met gasleverancier Rusland drukt ons met de neus op de feiten. De gehaaste afkoppeling van fossiel en de beperkte bijdrage van zon- en windenergie zorgen voor energie-armoede en kopzorgen bij de burger, die industrie en het kabinet. In Den Haag is de hoop gevestigd op kernenergie. Volgens VVD-Kamerlid Silvio Erkens, die een werkbezoek bracht aan het kernvoorland Frankrijk, is de nieuwe generatie kerncentrales veilig en kan Nederland ze in relatief rap tempo realiseren.
In Frankrijk wordt twee derde van de energie opgewekt met kerncentrales. Onder aanvoering van de VVD is het kabinet van plan om twee nieuwe centrales in Nederland te gaan bouwen. De bekendste argumenten tegen kerncentrales, dat ze te gevaarlijk en te duur zouden zijn, slaat Erkens in de wind. "Frankrijk heeft gewerkt aan een nieuwe generatie kerncentrales."
In Frankrijk leek de realisatie lang een bodemloze put. Volgens Erkens kan Nederland leren van de fouten die de Fransen hebben gemaakt. "Als je iets voor het eerst bouwt, zeker bij zo'n complex project als een kerncentrale, pakt het duurder uit en duurt het langer dan verwacht. Je komt dingen tegen die je niet kan plannen. Daaruit kun je lessen trekken, waardoor het nu goedkoper en sneller kan", zegt Erkens in Goedemorgen Nederland op NPO 1.
De planning is dat Nederland begin jaren dertig de twee nieuwe centrales kan opleveren. "Het gevoel dat ik in Frankrijk heb gekregen is dat als Nederland aan de slag gaat het op tijd kan en binnen het budget."
Waar de centrales moeten komen te staan, is nog onduidelijk. "Er zijn vooronderzoeken gedaan. Eén van de locaties die veel voorkomt is Borssele, waar al een kerncentrale staat, veel draagvlak is en de autoriteiten kennis hebben. Het is in eerste instantie vrij logisch om daar verder te kijken."
Rusland
De meningen in Europa over kernenergie zijn verdeeld. Waar Nederland, Frankrijk en ook Polen voorstanders zijn, besluiten landen als België en Duitsland hun centrales te sluiten. Volgens energie-expert van ABN AMRO Hans van Cleef is er meer regie vanuit Brussel nodig. "Wat we nu zien is dat landen heel erg kijken naar wat er gebeurt binnen de landsgrenzen en daardoor soms suboptimale maatregelen nemen. We zien dat we in Nederland kerncentrales willen bouwen, terwijl de Duitsers juist van kernenergie afgaan."
Volgens Van Cleef blijkt uit de spanningen met hoofdleverancier Rusland hoe afhankelijk we op dit moment zijn van gas in onze energiemix. "Dat betekent dat als er tekorten zijn op het gebied van gas, we afhankelijk zijn van andere energiebronnen. Daarbij speelt kernenergie een rol."
Volgens Erkens is de manier waarop Duitsland afstand neemt van kernenergie "bijna religieus". Het land vervangt de kerncentrales door gascentrales, net als België. "Zijn kiezen voor gas in een situatie waarin we al afhankelijk van Rusland zijn. Met de situatie in Oekraïne zien we hoe kwetsbaar dat is en ook de hoge energieprijzen herinneren ons daaraan. Ik kan er met mijn verstand niet bij."
Fukushima
Duitsland besloot kernenergie af te zweren na de kernramp in Fukushima. "Ik denk dat het besluit grotendeels op emotie gemaakt is. Wat je zag in Fukushima is dat het toch wel een oudere reactor was en dat een heleboel veiligheidsvoorschriften niet per se goed gevolgd zijn. De nieuwe centrales die nu gebouwd worden zijn veel veiliger. Er zijn investeringen gedaan in de veiligheid, want de industrie begrijpt ook dat het maar één keer mis hoeft te gaan."
"Mij is verteld: je kunt op een slechte dag een aardbeving of overstroming krijgen of je kunt er als terrorist met een jumbojet invliegen, maar op al die zaken zijn we voorbereid met de nieuwe centrales."
Ook voor het afvalprobleem lijkt een langertermijnoplossing voorhanden. Daar werken Zweden en Finland hard aan, zegt Erkens. Voor nu geldt dat Nederland kernafval volgens het Kamerlid veilig kan opslaan in Zeeland, bij COVRA. "Als je daar binnen bent, is de straling minder dan buiten. Het kan daar liggen tot 2100."
LEES OOK: Brussel bestempelt kernenergie toch niet als groen: ‘Teleurstellend’