Coronaschok voor ondernemers nog lang voelbaar: ‘Aantal sectoren komt bont en blauw uit de crisis’

Ondernemers mogen de deuren weer openen, maar toch draaien zij enorme verliezen en loopt de schade vanwege de lockdown op tot in de miljarden. "We zitten in de fase dat het voor veel mensen een opluchting is dat er weer meer kan. Die ruimte is ook voor de economie belangrijk. Maar het is voor veel ondernemers nog niet genoeg", zegt journalist van het Financieel Dagblad, Jean Dohmen, bij Goedemorgen Nederland op NPO 1.

De overheid heeft veel ondernemers proberen te helpen met allerlei financiële regelingen, zoals steunpakketten: de NOW en TLV. "Tientallen miljarden zijn ingezet om te voorkomen dat de werkloosheid oploopt en bedrijven failliet zouden gaan. Maar als wij uit deze crisis zijn, komt de realiteit voor veel ondernemers terug."

Want feit is dat de steunpakketten niet altijd volledig de lading dekken. Ondernemers hebben alsnog te maken met hoge schulden en moeten ook langzaamaan beginnen met de uitbetaling van de uitgestelde belastingen. "De grote vraag is hoeveel bedrijven toch het loodje leggen op het moment dat zij tegen nieuwe investeringen aanlopen. Dat ze tot de ontdekking komen dat ze voor het aflossen van die schulden eigenlijk niet genoeg omzet draaien of winst maken", zegt Dohmen.

Lange termijn

Dohmen legt uit dat door de coronaschok de economie in één klap tot stilstand kwam. "Het is een beetje alsof je in de file staat en plotseling kunt gas geven. Wat je dan ziet, is dat het verkeer vaak een kilometer verderop weer stilstaat."

Dat mechanisme is nu ook te zien in de economie. "Dat heeft te maken met de bevoorradingsketen waar grote problemen zitten. Containers zijn nog steeds drie keer zo duur als voor de crisis. De hoge energiekosten die leiden tot inflatie. Ook de grote onzekerheid over hoe nu verder met de crisis in Oekraïne kan van invloed zijn op de economische ontwikkeling." Dat laatste heeft te maken met het conflict met Rusland, een belangrijke gasleverancier van Europa. Mocht het namelijk uitlopen op een oorlog, heeft dat ook weer invloed op de energieprijzen en dus ook op de Nederlandse economie.

Winnaars en verliezers

"In een crisis heb je winnaars en verliezers. Ook in de economie. Sommige bedrijfstakken zullen in grote moeilijkheden komen, en misschien wel blijven, en anderen 'profiteren' ervan", zegt oud-minister Uri Rosenthal. Dat heeft tot gevolg dat er onevenwichtigheid ontstaat in de economische verhoudingen.

Dohmen herkent die onevenwichtige verdeling wel sinds de pandemie. "In 2021 hebben wij een mooie economische groei gezien. Het grote probleem is alleen dat het heel ongelijk is neergeslagen. Een aantal sectoren komt bont en blauw uit deze crisis. Die bedrijven zijn vooral gebaat bij alle maatregelen terugdraaien naar niveau nul."

Krapte arbeidsmarkt

Op die manier kunnen bedrijven wellicht het hoofd boven water houden, al plaatst Dohmen daar nog wel een kanttekening bij. Want misschien is het zo slecht nog niet als sommige bedrijven failliet gaan, "hoe dramatisch dat ook is". Mogelijk lost het namelijk het probleem op de arbeidsmarkt op, waar nog altijd krapte heerst. "Daardoor komt personeel vrij, dat elders zo dringend nodig is."

LEES OOK: Vraag naar horecapersoneel neemt toe, maar ‘code zwart’ komt pas in het voorjaar