Scholen weer open, maar schade blijft: ‘Bestempel onderwijs als essentiële dienstverlening’
Basis- en middelbare scholen mogen vanaf aanstaande maandag weer open, zo maakte het demissionaire kabinet gisteren bekend. Maar daarmee zijn niet alle zorgen over de effecten van deze en voorgaande sluitingen als sneeuw voor de zon verdwenen. Volgens Reshma Roopram, wethouder Zorg, Welzijn en Jeugd in Barendrecht, moet onderwijs dan ook bestempeld worden als essentiële dienstverlening.
"Zorg dat onderwijsmedewerkers hetzelfde worden behandeld als zorgpersoneel", beklemtoont ze in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "Dat betekent dus dat ze ook voorrang krijgen bij het vaccineren, zodat ze zo lang mogelijk open kunnen blijven. Er zijn meerdere mogelijkheden om ervoor te zorgen dat het onderwijs ook fysiek open kan blijven."
Nasleep
De scholen zijn nu een week langer dichtgebleven dan gewoonlijk, omdat de kerstvakantie twee weken duurt. Hoewel dat misschien niet lang lijkt heeft dit toch veel schade aangericht, zegt Roopram. "Alleen al in mijn gemeente zien we dat we nog steeds in een nasleep zitten van de eerdere lockdowns. Daarbij zien we echt dat er een toename is van het aantal meldingen als het gaat om zorgen rondom jongeren en kinderen", vertelt de wethouder. "Denk aan game-, drugs- en alcoholverslavingen, een toename van het gebruik van lachgas en ook eenzaamheid. Dat zijn dingen die we toen al hadden en die alleen maar verergerd worden."
Ook Luc Lauwers van Rutgers, een kenniscentrum voor seksualiteit en seksuele gezondheid, benadrukt de ernst van het sluiten vaan de scholen. "We kunnen nog niet heel veel zeggen over wat voor effect het precies heeft. Maar uit onderzoek blijkt wel dat de relationele en seksuele ontwikkeling van jongeren enorm is achtergebleven, en dat het mentaal welzijn van jongeren enorm is afgenomen", zegt hij. "Tegelijkertijd bleek dat met de versoepelingen ook snel toe te nemen. In dat opzicht zijn jongeren ook zeer veerkrachtig. Alleen de somberheid en eenzaamheid is nog steeds een stuk hoger dan voor de coronacrisis."
'School is veel meer dan alleen onderwijs'
Lauwers beklemtoont dat een school "veel meer is dan alleen onderwijs". "Het is ook een hele belangrijke ontmoetingsplek voor kinderen en jongeren, en ze leren ook het beste en het meest van elkaar", legt hij uit. "Bijvoorbeeld waar het gaat over hoe je op een respectvolle manier met elkaar omgaat en hoe bepaalde processen in de samenleving werken. Je kunt lang niet alles leren uit boeken of online via een scherm."
Volgens Roopram wordt er op dit moment lang niet alles aan gedaan om bijvoorbeeld die gevoelens van eenzaamheid en depressies tegen te gaan. "Als je het mij vraagt worden er alleen maar ad hoc beslissingen gemaakt en wordt het onderwijs niet gezien als een kinderrecht", zegt ze. "We hebben het kinderrechtenverdrag waarbij elk kind recht heeft op onderwijs. Als je kijkt hoe we daar in Nederland en de rest van Europa mee omgaan, denk ik dat we dat op een andere manier moeten aanpakken."
Plan B
Er moet dan ook een plan B komen, aldus de Barendrechtse wethouder. "Als er weer een lockdown dreigt, moet er een aangepaste vorm van onderwijs geboden kunnen worden. En dat kan, zonder dat alles direct dicht hoeft." Daarbij valt te denken aan een hybride vorm van onderwijs, zegt Roopram. "Denk aan het boosterprikken van onderwijspersoneel en het dragen van de juiste mond- en neusmaskers."
LEES OOK: Virologen zien voors en tegens in dilemma heropening scholen