Geen nieuw kabinet voor kerst: onderhandelingen gaan hard tegen hard

De formatie lijkt toch meer tijd te gaan kosten dan de afgelopen weken werd geschetst. Het nieuwe kabinet zal niet voor de kerst aantreden, melden bronnen rond de formatie aan het Algemeen Dagblad. De vier onderhandelende partijen, VVD, D66, CDA en ChristenUie, zouden het nog lang niet eens zijn over een regeerakkoord.

Volgens de betrokkenen gaat het ‘hard tegen hard’ en nadere de onderhandelingen nog niet de eindfase. CU-leider Gert-Jan Segers noemt het “optimistisch” als er volgende week een coalitieakkoord op tafel ligt. Volgens de krant is het gevoel hetzelfde bij de andere drie partijen. Er moeten nog te veel knopen worden doorgehakt.

De formatie kan zelfs nog steeds mislukken, al achten de betrokkenen die kans klein. Maar dat er voor Sinterklaas geen akkoord komt, zoals eerder werd verwacht, is duidelijk. VVD-leider Mark Rutte zei zaterdag te hopen op een akkoord voor kerst, maar volgens het AD ‘dringt ook daarvoor de tijd’. Dat komt mede door de coronacrisis en Europese verplichtingen van Rutte.

Komt het wél voor Kerstmis tot een akkoord, duurt het mogelijk nog tot het nieuwe jaar voor er een nieuw kabinet kan worden gepresenteerd. Eerst moet de Tweede Kamer nog debatteren over het coalitieakkoord, waarna er een informateur moet worden aangesteld en er kandidaat-bewindspersonen moeten worden gekozen. Tijdens de vorige formatie duurde die periode twee weken.

‘Partijen laten het niet meer klappen’

“Het kan inderdaad zo zijn dat de berichten die nu naar buiten komen aangeven dat het heel moeilijk is”, zegt oud-informateur en ervaringsdeskundige Uri Rosenthal in Goedemorgen Nederland op NPO 1 over de onderhandelingen. “Het kan ook zijn dat die berichten een kwestie zijn van onderhandelaars die nog even duidelijk willen maken dat ze hun huid duur verkopen.”

Een onderhandelingstrucje dus. “Ik denk niet dat men het met deze vier partijen nog kan laten klappen. Dat is volgens mij uitgesloten.”

Formerende partijen zoeken ‘nieuwe elan’

Ook parlementair journalist van WNL Marieke Smits denkt dat de onderhandelingen, ondanks de berichten, in een afrondende fase zitten. Ze wijst erop dat er al wordt gespeculeerd over namen voor de ministerposten. Zo zou demissionair minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid mogelijk in het komende kabinet zijn functie als bewindspersoon op zijn departement behouden, meldt het AD.

“Er zullen al mensen gepolst en benaderd zijn. Maar het is wel zo dat pas in de laatste fase ook daadwerkelijk de telefoontjes worden gepleegd”, zegt Smits.

Volgens haar willen de vier onderhandelende partijen wel “heel graag” een nieuwe groep aan ministers en staatssecretarissen presenteren. “Maar er zullen ook echt nog wel oude krachten terugkeren. Namen die ik bijvoorbeeld hoor zijn Dilan Yeşilgöz-Zegerius (staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat, red.) en Dennis Wiersma (staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, red.). Zij zijn pas net ingestroomd, dus zouden nog prima een ritje mee kunnen doen. Zij hebben nog nieuwe elan.”

LEES OOK: De formatie gaat verder, nu wél over de poppetjes

Door: Peter Visser