CDA’er Boswijk maakt zich zorgen over staat Defensie: ‘Moeten van héél ver komen’

De krijgsmacht kan in de huidige staat niet meer ons land verdedigen en zijn internationale taken uitvoeren. CDA-Kamerlid Derk Boswijk pleit daarom voor extra investeringen. “De realiteit is dat we van héél ver moeten komen”, zegt hij in Goedemorgen Nederland op NPO 1. De Tweede Kamer debatteert vandaag over de defensiebegroting.

Demissionair minister Henk Kamp (Defensie) riep de formerende partijen, VVD, D66, CDA en ChristenUnie, eerder al op om structureel ruim 4 miljard euro extra te investeren. Boswijk hoopt dat er genoeg “urgentie” is. “Bij een aantal partijen weet ik dat die er zeker is”, zegt hij in Goedemorgen Nederland op NPO 1. “Het is ook niet een oproep van de laatste weken, maar van de laatste jaren.”

“Als je bijvoorbeeld naar de verkiezingsprogramma’s kijkt, trekken alle partijen er wel meer geld voor uit dan voorheen en het laatste kabinet heeft ook meer geïnvesteerd”, gaat Boswijk verder. Maar volgens hem is nóg meer geld hard nodig. “Ook als we vier miljard uittrekken, zijn we er eigenlijk nog niet.”

‘Pang-pang vrij gênant’

Boswijk is naast Kamerlid reservist (iemand die zich parttime inzet voor de krijgsmacht) en maakt soms aan den lijve mee hoe de tekorten defensie parten spelen. “Ik heb een aantal keer oefeningen gehad. Die duren dan een dag, maar om twaalf uur ben je door je munitie heen.” Hij moet dan ‘pang-pang’ of ‘pinda-pinda’ roepen. “Dat is vrij gênant”, zegt hij. “En kijk ook even naar de kazernes. Dat zijn soms barakken uit de jaren vijftig, waar sinds die tijd niet veel veranderd is.”

Om dat in de toekomst te voorkomen werd op Prinsjesdag duidelijk dat het Ministerie van Defensie er vanaf 2022 structureel 95 miljoen euro bijkrijgt. Ook dit jaar krijgt het ministerie er nog geld bij, namelijk 90 miljoen. Daarvan gaat 60 miljoen naar de aanschaf van munitie en 30 miljoen is voor veteranenzorg. Vanaf 2022 gaat er jaarlijks 20 miljoen extra naar de veteranen. De inlichtingendienst MIVD krijgt er structureel 15 miljoen bij vanaf volgend jaar.

Maar het is niet genoeg, stellen de minister en Commandant der Strijdkrachten. Zij willen er 4,2 miljard euro bij. Dat geld zou vooral bedoeld zijn om de achterstanden weg te werken.

“Je kan er op verschillende manieren naar kijken”, zegt Boswijk op de vraag hoeveel defensie nodig heeft. “Als wij aan die NAVO-norm willen voldoen, zou er 5 miljard euro naartoe moeten gaan.” Nederland houdt zich al jaren niet aan de NAVO-norm, die stelt dat twee procent van het bruto nationaal product aan defensie-uitgaven moet worden besteed. “Maar we hebben ook een defensievisie, die twee jaar geleden is vastgesteld. Daarin wordt gekeken op welke ontwikkelingen we moeten anticiperen.”

Het CDA wil volgens Boswijk wel “zo snel mogelijk” voldoen aan de NAVO-norm. “Maar tegelijkertijd moeten we ook naar de politieke realiteit kijken. We gaan er wel naartoe groeien, maar niet voor 2024. Zo eerlijk moeten we zijn. Maar als het aan ons ligt gaan we in ieder geval naar het EU- en NAVO-gemiddelde toe.”

Vakbond: Defensie kan taken niet meer uitvoeren

Ook Defensievakbond AMFP pleit voor meer geld en schaart zich achter de oproep van de minister en de Commandant der Strijdkrachten. “De Algemene Rekenkamer heeft geconcludeerd dat defensie niet meer het land kan verdedigen en niet meer kan bijdragen aan internationale missies, en dat er onvoldoende aandacht is voor de taakuitvoering”, zegt voorzitter Ton van den Berg in Goedemorgen Nederland. “Dat is slecht voor de veiligheid van Nederland”, waarschuwt hij.

“Het geld moet naar het personeel. Er moeten betere arbeidsvoorwaarden komen”, zegt Van den Berg. “Het geld moet ook naar materieel en naar de doorontwikkeling van de krijgsmacht, zodat die toekomstbestendig wordt.”

Van den Berg waarschuwt dat defensie zonder extra investeringen taken moet laten liggen. “Alleen deze zomer al hadden we de evacuatie van Nederlandse burgers en tolken uit Kabul. We hadden de watersnood in Limburg, waarbij defensie geassisteerd heeft. En we hadden de bosbranden in Albanië, waarbij we de Albaanse bondgenoot geholpen hebben. Als we niet meer geld aan defensie uitgeven, kunnen we dat niet meer doen”, aldus de vakbondsvoorzitter.

Volgens Boswijk ligt de hoogste urgentie bij de loonstijging. “De salarissen bij defensie zijn écht vreselijk laag. De manschappen zitten soms boven het armoedeniveau. Je kunt soms financieel gezien beten in de supermarkt werken dan bij defensie. Zo is op dit moment de realiteit. Je moet het compenseren door trainingstoeslagen en door op uitzending te gaan.”

‘Welvaart geeft verplichting’

Boswijk stelt dat het internationaal niet is uit te leggen dat een rijk land als Nederland de zaakjes rond defensie niet op orde heeft. “We zijn vreselijk welvarend, we staan in de top 20 van beste economieën. Dat geeft een verplichting.”

“Natuurlijk moet je ook meer gaan samenwerken. We werken veel met de Belgen en Duitsers samen en dat moeten we nog meer gaan doen in de toekomst. Maar dat ontslaat je niet van de plicht om fors te investeren in je defensie. Anders denken die partners ook: we gaan wel met iemand anders samenwerken”, aldus Boswijk.

LEES OOK: Voorzitter defensievakbond: ‘Defensie nu feitelijk verwaarloosde organisatie’

Door: Peter Visser