Confrontatie tussen Polen en het Europees Parlement: ‘Na Brexit misschien wel de grootste uitdaging voor de EU’
De beslissing van het constitutioneel hof in Polen dat nationaal recht boven Europees recht komt te staan wordt een aanval op de Europese Unie en juridische kamikaze genoemd. De Poolse premier reist dinsdag af naar Straatsburg om hier verantwoording over af te leggen aan de andere lidstaten.
“Na de Brexit is dit conflict misschien wel de grootste uitdaging voor de Europese Unie”, zegt EU-correspondent van De Telegraaf Alexander Bakker in Goedemorgen Nederland op NPO 1. “Waar men voor vreest is dat het fundament van de Europese Unie onderuit wordt gehaald. Dat is waarom het Europees Parlement en heel veel lidstaten het hoog opnemen en zeggen dat nu heel hard moet worden ingegrepen tegen Polen.”
De snelste manier om Polen te raken is via de centen, aldus Bakker. “De verwachting is ook dat de Europese Commissie, het dagelijkse bestuur van de Europese Unie, voor die weg zal gaan.”
‘Dan is het einde zoek’
Dit kan dus leiden tot een crisis in Europa. “De Europese Unie is een waardengemeenschap van 27 landen”, legt CDA-Tweede Kamerlid Mustafa Amhaouch uit. “Hetzelfde als in de sport. Dat je een competitie afspreekt met scheidsrechters en dat je gezamenlijke afspraken maakt. En als dan een partij gaat zeggen: ik neem mijn eigen scheidsrechters mee en ik bepaal zelf wel wat ik goed en slecht vind, dan zaag je aan de stoelpoten van die waardengemeenschap.Als Polen dat vandaag doet, en Hongarije doet dat morgen en een ander land doet dat overmorgen, dan is het einde zoek.”
Dat kan het einde van Europa betekenen. “Dan is het instituut Europa voorbij, dat heel veel welvaart en welzijn heeft gebracht, ook voor Polen. Als je ziet waar dat land vandaag komt, dat is wel een succes geweest. Maar dat ze nu de Europese Unie gaan uitdagen, dat is zeer vervelend en ook zeer ondermijnend voor de Europese gemeenschap.”
‘Het gaat over heel veel geld’
Als het Poolse recht boven het Europese recht wordt geplaatst, kan Nederland ook zijn bedrijven daar niet meer beschermen, vreest Amhaouch. “Dan kunnen wij onze ook burgers ook niet meer beschermen. Iedereen gaat dan zijn eigen spelregels maken. Polen is ook een groot land, 40 miljoen inwoners, maar het is één familie van 27 landen.”
Met het Europese recht maak je afspraken met elkaar, benadrukt het Tweede Kamerlid. “Polen heeft zich daar ook aan gecommitteerd. Dan kun je niet vandaag of morgen aan komen zetten met: nu bevalt het mij even niet en tegelijkertijd wel zeggen dat je de Europese subsidies wil hebben want dat gaat over heel veel geld. Dat is cherry picking en dat accepteren wij niet.”
‘Anders geen geld’
Het Kamerlid vindt dat de 36 miljard euro van het coronafonds die klaarligt voor Polen niet moet worden gegeven als ze zich niet committeren aan de Europese spelregels. “Dat is een van de belangrijke instrumenten die wij hebben. Maar we hebben ook het rechtstatelijke beginsel dat de rechtsstaat in Polen overeind moet blijven. Het kan niet zo zijn dat er politieke benoemingen van rechters zijn, het kan niet zo zijn dat de journalisten geen vrijheid krijgen om hun werk te doen, het kan niet zo zijn dat minderheden niet beschermd worden. Het zijn waardes die wij allemaal onderschrijven in Europa en dat moet Polen ook doen, anders geen geld.”
De Poolse premier zou tegen Mark Rutte hebben gezegd dat hij de laatste persoon is die Polen de les moet lezen omdat in Nederland journalisten worden vermoord. “Maar dan vergelijk je appels met peren. Als je vandaag ook kijkt naar het Venetië-rapport, dat duidelijk zegt dat Nederland een rechtsstaat is met democratische instituties. Daar kan Polen zijn beklag niet over doen. Dat wil niet zeggen dat wij het beste jongetje van de klas zijn. Als je bijvoorbeeld kijkt naar de toeslagenaffaire hebben wij ook huiswerk te maken. Maar wij staan wel voor gelijkwaardigheid voor zowel het recht in Nederland en in Europa.”
‘Exit van Polen geloof ik niet in’
Amhaouch verwacht de Poolse premier Mateusz Morawiecki in Straatsburg gaat zeggen dat hij het niet zo heeft bedoeld. “Toch zal hij het Europees parlement uitdagen. Ik denk dat het Europees Parlement heel hard zal zijn voor Polen, terecht, en streng en rechtvaardig. Een exit van Polen geloof ik niet in want Polen weet hoe belangrijk Europa is voor Polen en voor hun burgers.”
LEES OOK: Polen past omstreden Holocaustwet aan: geen cel meer voor erkennen Poolse betrokkenheid
Door: Redactie
Maak nu het verschil. Het telt. Word lid van WNL. Klik hier
WNL In de Kantine met Paul de Leeuw
Aan de stamtafel van WNL in de Kantine ontvangen Wieger Hemmer en Fidan Ekiz zaterdag weer gasten met goede verhalen.
- Paul de Leeuw speelt King Herod in Jesus Christ Superstar;
- Darya Safai schreef een boek over haar vlucht uit Iran en haar strijd voor vrouwenrechten;
- Politiek redacteur bij FD Martine Wolzak en cabaretier Marcel Verreck nemen de week door;
- En chefkok Hessel Leferink weet hoe je het beste Paasontbijt op tafel zet.
Luister zaterdag vanaf 17.00 uur naar WNL In de Kantine op NPO Radio 1 of kom langs in De Doelen in Rotterdam!
Waarom rijden mensen door na een verkeersongeval?
Hoe komt het dat mensen doorrijden na een verkeersongeval en zich niet bekommeren om het lot van het slachtoffer?
Doorrijden na een ongeluk is strafbaar, maar het gebeurt vaak: elk uur rijden 8 mensen door na een ongeval. Helaas zijn de gevolgen soms desastreus.
Presentator Maaike Timmerman gaat in gesprek met advocaat Rick van Leusden die gespecialiseerd is in verkeersstrafrecht en Kirsten van der Zeeuw, zij verloor haar 12-jarige zoontje Nino bij een dramatisch verkeersongeval in Leiden. Onderzoeksjournalist Rick Pietersz duikt in de cijfers en achtergronden.
Aan de stamtafel van WNL in de Kantine ontvangen Wieger Hemmer en Fidan Ekiz zaterdag weer gasten met goede verhalen. Deze week ontvangen zij: Paul…
Lees meerEen nieuwe zogeheten bangalijst, met foto’s, namen en nummers van Utrechtse studentes is in omloop. De redactie van WNL heeft de lijst vrijdag onder ogen…
Lees meerDirectievoorzitter van Tata Steel Hans van den Berg stelt dat de gesprekken met demissionair minister van Economische Zaken en Klimaat Micky Adriaansens over de vergroeningstransitie…
Lees meerIn het Overijsselse Holten staat midden in het dorp een enorme bouwput met hekken ervoor. Een creatieve inwoner vond dat het uitzicht op de bouwplaats…
Lees meerDe rechtbank in Amsterdam weet niet of uit Oekraïne gevluchte derdelanders in Nederland mogen blijven. De rechters hebben daarom uitleg gevraagd aan het Hof van…
Lees meerOp veel plekken in ons land worden dit weekend paasvuren aangestoken. Toch is er de afgelopen jaren veel om te doen geweest. Door een opeenstapeling…
Lees meerDe Europese Unie heeft het flink aan de stok met de grootste techreuzen ter wereld, waaronder grote bedrijven als Apple en Meta. Een nieuwe techwet,…
Lees meerVan scheiden komt lijden. Helemaal als het gaat om woonruimte. Niet zo gek dat steeds meer stellen bij elkaar blijven, simpelweg om een dak boven…
Lees meerDeze week initieerde ChristenUnie-leider Mirjam Bikker een voorstel in de Tweede Kamer waarin de politiek zich uitspreekt tegen het toenemende antisemitisme in ons land. De…
Lees meerZaterdag start de tiende editie van de Museumweek. Het doel: zo veel mogelijk mensen kennis laten maken met het uitgebreide aanbod van kunst en cultuur….
Lees meerHet paasweekend staat voor de deur. Heb je morgen nog wat eieren over na het ontbijt? Tv-kok Julius Jaspers geeft in Goedemorgen Nederland een tip:…
Lees meerEen recordaantal mensen is gewond geraakt door een aanrijding met een doorrijder. Het Waarborgfonds Motorverkeer heeft in 2023 maar liefst 1220 meldingen van letselschade binnengekregen…
Lees meerCaroline van der Plas zegt in Op 1 geschrokken te zijn van de toegenomen Jodenhaat in Nederland. De BBB-voorvrouw wil dan ook dat er meer…
Lees meerHet Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) gaat statushouders in de asielopvang zoveel mogelijk in hotels plaatsen in de buurt van het azc waar ze nu…
Lees meerDe oprichter van de failliete cryptobeurs FTX, Sam Bankman-Fried, moet 25 jaar de gevangenis in. Met dat vonnis is een rechter in New York gekomen…
Lees meer