Hoge werkdruk, enorm vergrootglas en bedreigingen: zijn er nog wel bewindspersonen te vinden?

Nu VVD, CDA, D66 en de ChristenUnie beginnen met onderhandelen rijst de vraag wie de kabinetsposten gaan vervullen. Zijn er nog wel ministers en staatssecretarissen te vinden? De werkdruk lijkt hoger dan ooit door een versnipperende Kamer en bovendien liggen politici tegenwoordig onder een enorm vergrootglas. Daarbovenop komt nog eens het toenemende aantal bedreigingen die veel bewindslieden krijgen.

CDA-prominent Onno Ruding benadrukt dat het niet ‘nieuw’ is dat ministers en staatssecretarissen vaak vroegtijdig opstappen. Toen hij van 1982 tot 1989 minister van Financiën was zag hij dit ook regelmatig gebeuren. “Het is waar dat een groot aantal ministers de laatste jaren om politieke redenen verdwijnen. Maar in mijn tijd als minister gebeurde dat ook aan de lopende band, en ook vóór mijn tijd.”

Kabinet-Rutte III breekt triest record

Feit blijft dat Kabinet-Rutte III de kroon spant als het gaat om vertrokken bewindslieden. In oktober 2017 begon premier Mark Rutte met vijftien ministers en acht staatssecretarissen, en inmiddels zijn er twaalf bewindslieden afgetreden. Met het meest recente vertrek, van CDA’er Mona Keijzer, staatssecretaris van Economische Zaken, verloor het Kabinet-Rutte III meer mensen dan Lubbers III.

Vlak daarvoor viel het doek voor ministers Sigrid Kaag en Ank Bijleveld door het beleid over de evacuaties in Afghanistan. Ook de ministers Eric Wiebes, Halbe Zijlstra en staatssecretaris Mark Harbers legden hun functies neer.

‘Als er veel werk is, worden er altijd fouten gemaakt’

Ruding denkt dat de werkdruk, die voor politici altijd al hoog is, nog verder is opgelopen door de versnippering in de Tweede Kamer. Het sterk toenemend aantal politieke partijen maakt het werken veel moeilijker zegt hij. “In mijn tijd was het niet ideaal, maar het ging om een beperkt aantal partijen. Nu ben je zoveel tijd kwijt aan één debat waar iedereen iets moet zeggen, en de lawine van Kamervragen betekent dat er veel meer werk is. En als er veel werk is, worden er altijd fouten gemaakt.”

En dat politici in de huidige tijd onder een enorm vergrootglas liggen is onmiskenbaar, zegt de oud-minister. “Media zijn ook veel actiever en agressiever geworden, en dat bedoel ik niet negatief.  De samenleving is gecompliceerder geworden en dat heeft zijn voor- en zijn nadelen.”

Toch denkt Ruding dat er mensen zijn die bereid zijn om de zware taak op zich te nemen. “Ook vroeger waren er weinig mensen bereid om minister te worden om vanuit buiten Den Haag in een kabinet te stappen”, weet hij.

‘Als je de kans krijgt, moet je daar ook ja op zeggen’

Zelf werd Ruding tweemaal gevraagd, waardoor hij voor zijn gevoel niet meer kon weigeren. “Ik vond als je dit twee keer afwijst, je jezelf als lawaaimaker aan de zijlijn plaatst”, legt hij uit. “Ik was echt gemotiveerd. Dat klinkt hoogdravend, maar ik vond dat het een troep was met de nationale financiën en ik dacht dat ik daar wat vanaf wist. Dus ik dacht: als je de kans krijgt, moet je daar ook ja op zeggen, als bijdrage aan de samenleving.”

En die mensen zijn er nu ook, zegt Ruding. “Ik las in de krant dat Marcel Levi zichzelf duidelijk heeft gekandideerd voor een volgend kabinet. Die bekwame mensen zijn er zeker, maar waarschijnlijk minder dan voorheen.”

LEES OOK: Remkes verdedigt eindverslag formatie, ‘veel scepsis’ verwacht

Door: Redactie