Formatie begint nu écht, maar kan nog altijd lang duren: ‘Het wordt een dik regeerakkoord’
Het heeft zeven maanden op zich laten wachten, maar er kan nu dan eindelijk een volgende stap gezet worden in de formatie. De huidige demissionaire coalitie gaat onderhandelen over een ‘doorstart’. De D66-fractie heeft hier donderdag mee ingestemd.
Dit betekent niet dat we vanaf nu binnen een korte tijd een nieuw kabinet hebben, zo vermoeden oud-campagnestrateeg voor de VVD Henri Kruithof en parlementair verslaggever voor Elsevier Weekblad Carla Joosten. Het nieuwe kabinet staat nog een enorme opgave te wachten.
Op de hoofdonderwerpen klimaat, onderwijs, wonen en stikstof, kunnen de vier partijen het in theorie zeker eens worden, zo denkt Kruithof. “Ik denk dat het wel gaat lukken, maar het zal niet heel gemakkelijk gaan”, zegt hij in Goedemorgen Nederland op NPO 1. “Ik denk niet dat dat in een paar weken rond is.”
Stikstof
De partijen zullen het niet snel eens worden over de oplossing voor de stikstofproblematiek, denkt de oud-VVD-spindoctor. “Omdat dat de landbouw enorm raakt. Ik denk dat het uiteindelijk bijna niet anders kan dat er linksom of rechtsom een inkrimping van de veestapel moet komen, en voor het CDA en de ChristenUnie is dat heel moeilijk.”
De vraag wordt hoe groot die ingreep precies moet zijn, zegt Joosten. “D66 heeft het steeds over ‘halveren’. Het lijkt me heel verkeerd om zo te praten in het overleg. Veel dingen moeten gewoon geleidelijk aan, je kan niet gewoon zomaar keihard, koud ingrijpen. Daar moeten gewoon praktische oplossingen voor worden gezocht.”
Daar is Nederland op zichzelf goed in, zegt de parlementair verslaggever. “In het stimuleren van innovatie bijvoorbeeld. Dat doen ze in de landbouw ook heel erg. Maar goed, het kan best zijn dat ze hier nog twee maanden over overhoop liggen.”
‘Het wordt een dik regeerakkoord’
Volgens informateur Johan Remkes willen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie allen een ‘beknopt’ regeerakkoord opstellen, zo zei hij gisteren in een toelichting. Kruithof denkt niet dat dit gaat lukken. “Het wordt een dik regeerakkoord”, zegt hij. “Omdat alle partijen die daar zitten een aantal van hun eigen wensen gedetailleerd geregeld willen hebben. Daar wordt het regeerakkoord steeds dikker van.”
Als de partijen het snel eens worden, hoeft het regeerakkoord inderdaad niet zo dik te worden. “Maar als er echt politieke spanningen komen tijdens die onderhandelingen, en die komen en zijn er misschien al wel, wordt de wens om dingen precies op te schrijven precies groter.”
Oud minister-president Ruud Lubbers had daar een goede uitspraak over, zegt Joosten. “Dikkere regeerakkoorden zijn een teken van gestold wantrouwen. Dan snap je dus waar het over gaat.”
Nieuwe bestuurscultuur
Of er iets terechtkomt van de ‘nieuwe bestuurscultuur’ waar al maanden over gesproken wordt is ook nog maar de vraag. Zo is er meermaals gepleit voor minder achterkamertjes en meer openheid, maar was wat de afgelopen maanden achter de formatiedeuren gebeurde vaak voor velen nog een groot raadsel. “Cultuurverandering kan je niet met een kreet afdwingen, dat moet geleidelijk aan gebeuren”, zegt Kruithof. “En dat zullen we pas zien als het kabinet gevormd is en aan de gang gaat. Dat heeft ook te maken met de keuze van de mensen die straks in dat kabinet komen te zitten.”
LEES OOK: Doorbraak in formatie: ‘Verkiezingen doemscenario waar niemand zin in had’
Door: Redactie
Maak nu het verschil. Het telt. Word lid van WNL. Klik hier
Terugluisteren: Haagse Lobby
Presentator Martijn de Greve bespreekt de mestcrisis met Laura Bromet, voorvechter van de natuur namens GroenLinks-PvdA, Erwin Wunnekink, voorzitter Melkvee namens LTO en Iris Bouwers, kandidaat CDA in Europa en ook zelf boer.
Klik hier.
Stand van Nederland: Generatie Europa: de huizencrisis in Ierland
Het aantal gevallen van kinkhoest in Nederland heeft het hoogste niveau in zeker tien jaar tijd bereikt. Volgens cijfers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en…
Lees meerFysieke boekenwinkels zijn bezig aan een opmars. De verkoop van boeken zit door onder meer TikTok-trends al een tijdje in de lift en daarom zoeken…
Lees meerIn Limburg geldt woensdagavond vanaf 18.00 uur code geel omdat er kans is op onweersbuien, meldt het KNMI. De verwachte buien kunnen gepaard gaan met…
Lees meerTwee jongens van 13 en 14 jaar zijn dinsdagavond aangehouden voor de mishandeling van een conducteur, meldt de politie woensdag. De NS-medewerker werd op station…
Lees meerEind mei moet duidelijk worden of Mark Rutte de nieuwe secretaris-generaal van de NAVO wordt, zegt voormalig topdiplomaat Ed Kronenburg in het radioprogramma Sven op…
Lees meerNiet alleen in Nederland ligt de woningmarkt op zijn gat, ook in Ierland is wonen voor veel mensen onbetaalbaar geworden. In de afgelopen twintig jaar…
Lees meerUrenlang scrollen op TikTok en Instagram, elkaar het leven zuur maken op X of eindeloos video’s kijken op YouTube. Nederland is smartphoneverslaafd. Dat moet anders,…
Lees meerGeen gehakketak meer heen en weer of in sommige gevallen zelfs scheldkanonnades, want Marktplaats lanceert de nieuwe functie ‘Direct Kopen’. Hiermee kan een koper een…
Lees meerProRail slaat alarm over hoe weggebruikers zich gedragen rond spoorwegovergangen. Daarom is de spoorbeheerder bezig met het plaatsen van flitscamera’s door heel Nederland. “Het is…
Lees meerGino, Anne Faber en Yoran. Allemaal personen die waren vermist en niet allemaal zijn ze gevonden. Helaas zijn er nog altijd heel veel vermiste personen…
Lees meerOp de Dag van de Arbeid pleit financieel expert Annemarie van Gaal voor meer begrip voor werkgevers. “Ik denk dat we de balans een beetje…
Lees meerNAVO-troepen in Irak worden vanaf vandaag versterkt door 135 Nederlandse militairen. Zij zijn daar om de overheid te helpen het land verder op te bouwen,…
Lees meerJoost Klein is na de eerste repetities een plek gedaald bij de bookmakers. De Fries staat met zijn nummer Europapa nu op plek vier in…
Lees meerDe voormalige Amerikaanse president Donald Trump heeft boetes van in totaal 9000 dollar gekregen omdat hij negen keer het spreekverbod schond rond een rechtszaak tegen…
Lees meerDe Europese Commissie neemt stappen tegen Facebook en Instagram om manipulatie van de verkiezingen te voorkomen. Moederbedrijf Meta voldoet volgens de commissie niet aan de…
Lees meer