Tekstgrootte
Artikel delen
  • Gekopieerd

Formatie begint nu écht, maar kan nog altijd lang duren: ‘Het wordt een dik regeerakkoord’

Redactie

Het heeft zeven maanden op zich laten wachten, maar er kan nu dan eindelijk een volgende stap gezet worden in de formatie. De huidige demissionaire coalitie gaat onderhandelen over een 'doorstart'. De D66-fractie heeft hier donderdag mee ingestemd.

Dit betekent niet dat we vanaf nu binnen een korte tijd een nieuw kabinet hebben, zo vermoeden oud-campagnestrateeg voor de VVD Henri Kruithof en parlementair verslaggever voor Elsevier Weekblad Carla Joosten. Het nieuwe kabinet staat nog een enorme opgave te wachten.

Op de hoofdonderwerpen klimaat, onderwijs, wonen en stikstof, kunnen de vier partijen het in theorie zeker eens worden, zo denkt Kruithof. "Ik denk dat het wel gaat lukken, maar het zal niet heel gemakkelijk gaan", zegt hij in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "Ik denk niet dat dat in een paar weken rond is."

Stikstof

De partijen zullen het niet snel eens worden over de oplossing voor de stikstofproblematiek, denkt de oud-VVD-spindoctor. "Omdat dat de landbouw enorm raakt. Ik denk dat het uiteindelijk bijna niet anders kan dat er linksom of rechtsom een inkrimping van de veestapel moet komen, en voor het CDA en de ChristenUnie is dat heel moeilijk."

De vraag wordt hoe groot die ingreep precies moet zijn, zegt Joosten. "D66 heeft het steeds over 'halveren'. Het lijkt me heel verkeerd om zo te praten in het overleg. Veel dingen moeten gewoon geleidelijk aan, je kan niet gewoon zomaar keihard, koud ingrijpen. Daar moeten gewoon praktische oplossingen voor worden gezocht."

Daar is Nederland op zichzelf goed in, zegt de parlementair verslaggever. "In het stimuleren van innovatie bijvoorbeeld. Dat doen ze in de landbouw ook heel erg. Maar goed, het kan best zijn dat ze hier nog twee maanden over overhoop liggen."

'Het wordt een dik regeerakkoord'

Volgens informateur Johan Remkes willen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie allen een 'beknopt' regeerakkoord opstellen, zo zei hij gisteren in een toelichting. Kruithof denkt niet dat dit gaat lukken. "Het wordt een dik regeerakkoord", zegt hij. "Omdat alle partijen die daar zitten een aantal van hun eigen wensen gedetailleerd geregeld willen hebben. Daar wordt het regeerakkoord steeds dikker van."

Als de partijen het snel eens worden, hoeft het regeerakkoord inderdaad niet zo dik te worden. "Maar als er echt politieke spanningen komen tijdens die onderhandelingen, en die komen en zijn er misschien al wel, wordt de wens om dingen precies op te schrijven precies groter."

Oud minister-president Ruud Lubbers had daar een goede uitspraak over, zegt Joosten. "Dikkere regeerakkoorden zijn een teken van gestold wantrouwen. Dan snap je dus waar het over gaat."

Nieuwe bestuurscultuur

Of er iets terechtkomt van de 'nieuwe bestuurscultuur' waar al maanden over gesproken wordt is ook nog maar de vraag. Zo is er meermaals gepleit voor minder achterkamertjes en meer openheid, maar was wat de afgelopen maanden achter de formatiedeuren gebeurde vaak voor velen nog een groot raadsel. "Cultuurverandering kan je niet met een kreet afdwingen, dat moet geleidelijk aan gebeuren", zegt Kruithof. "En dat zullen we pas zien als het kabinet gevormd is en aan de gang gaat. Dat heeft ook te maken met de keuze van de mensen die straks in dat kabinet komen te zitten."

LEES OOK: Doorbraak in formatie: ‘Verkiezingen doemscenario waar niemand zin in had’


Ook de moeite waard
Meest gelezen
Korte WNL video's
Meer van WNL
Steun WNL

Word lid. Het telt.

Waardeert u onze programma's? Steun WNL dan met de jaarlijkse bijdrage van slechts €8,50, de wettelijk minimale verplichte bijdrage voor omroepen.

Hiermee helpt u ons journalistieke geluid te behouden en voorkomt u dat WNL zijn publieke status en zendtijd verliest.

€ 8,50 per jaar

Word lid van WNL
Goedemorgen Nederland Op Zondag Stand van Nederland Café Kockelmann In de kantine Sven op 1 Het Misdaad- bureau