Psycholoog: ‘We doen nog te weinig aan bestrijding van online haat’

Online haat op social media is een veelbesproken probleem, maar de oplossing lijkt ver weg. Bjarne Timonen is media- en gz-psycholoog en komt in zijn werk vaak cliënten tegen die met haatreacties te maken krijgen. Volgens hem doen we te weinig aan online haat. “Het is belangrijk om iemand echt verantwoordelijk te maken”, weet hij daardoor. “Onderzoek toont aan dat wanneer je iemand massaal aanspreekt op zijn gedrag, diegene dat meestal ook verandert.”

Timonen reageerde in de uitzending van het WNL-programma ’t Wordt Nu Laat naar aanleiding van het openhartige verhaal van sidekick Jelmer Vlot. Bij het programma waren via de NPO Radio 2-app diverse berichtjes binnengekomen, waarvan “99,99% procent positief”, aldus presentatrice Malou Holshuijsen. Maar er zaten ook berichtjes tussen van één man die een homofobe lading hadden.

‘Ik weet niet zo goed wat daarachter zit’

“Hij stuurde: ‘Stuur die kontenbonker naar huis’, en dat soort zaken”, vertelt Vlot. “Wij zitten hier in een hele fijne vibe, omdat we een leuke uitzending aan het maken zijn, en toch fixeer je je op een gegeven moment op dat wat je in de app binnen ziet komen. Ik vind het moeilijk dat dan los te laten, omdat het persoonlijk is, en onaardig.”

Met homofobie moet Vlot al jaren dealen, zo vertelt hij. “Dat is er in allerlei vormen en allerlei maten gekomen, mijn hele leven al. Maar op deze manier had ik het nog niet echt meegemaakt. Dit zijn mensen die ik niet ken, en die mij ook niet kennen”, legt hij uit. “Zij horen mijn stem op de radio, pakken de telefoon en hebben dan de behoefte om mij een heel naar gevoel aan te praten. Ik weet niet zo goed wat daarachter zit.”

Volgens psycholoog Timonen zijn mensen die dit doen vaak jongens of mannen die erg onsuccesvol zijn. “Vaak hebben ze geen werk, zitten ze de hele dag thuis en bouwen ze op die manier ontzettend veel frustratie op. Als ze iets zien wat ze irriteert vanwege een bepaalde redenen, gaan ze haten”, legt hij uit. “Ze maken zichzelf heel groot op social media, maar dan wel onder een anonieme vlag.” Als je dit soort jongens in het echt ontmoet wuiven ze hun commentaar weg als een grapje, aldus de psycholoog. “Dat is ook typisch. Het is het feit dat het anoniem kan, dat ze het op deze manier doen.”

‘Het maakt me uiteindelijk wel verdrietig’

Vlot vertelt Holshuijsen in de ’t Wordt Nu Laat-uitzending dat alle emoties hem al gepasseerd zijn als het gaat om het verwerken van homofobe opmerkingen. “Ik ben boos geweest, ik ben verdrietig geweest, en elke keer denk je: nu gaat het niets meer met me doen”, legt hij uit. “Nu is het klaar, en ga ik dat gewoon negeren en is het iets van hun, is het hun probleem. Maar dat kan niet, of ik kan het niet, of weet niet zo goed hoe dat moet. Dat kan aan mij liggen. Maar het maakt me uiteindelijk wel verdrietig. Toen ik gisteren thuis kwam, ging ik met dat gevoel naar bed. En dat is in één woord kut.”

Volgens Timonen kun je je hiertegen wapenen door vooral te richten op de positieve dingen, hoe makkelijk dat misschien ook klinkt. “Probeer je te richten op de zaken waar je wel controle over hebt. Je hebt immers geen controle over hoe mensen reageren op wat je doet met je werk”, zegt hij. “Er zal altijd 1 procent van de samenleving zijn die geen fan van je is. Als je je kop boven het maïsveld uitsteekt, krijg je kritiek van mensen. Dus het is goed om te leren dat een beetje los te laten en een olifantenhuid te creëren.”

LEES OOK: VVD-Kamerlid Becker: Moeten ons uitspreken tegen haatberichten aan vrouwen

Door: Redactie