Belastingstelsel zit millennial op huizenmarkt dwars: ‘Ondoelmatig en slecht voor economie’
Stand van Nederland: Generatie Next is het economisch onderzoeksprogramma van WNL, gemaakt door drie jonge televisiemakers die een bovenmatige interesse hebben in economie en geld. Elen Demir, Jill Bleiksloot en Raquel Schilder gaan op zoek naar opvallende ontwikkelingen op elk economisch niveau in ons land. Deze zomer blikt WNL terug op de verhalen uit het eerste seizoen.
Geen rente op je spaarrekening maar wel rendement op een huis dat je koopt en verhuurt. En door hoe het Nederlandse belastingstelsel is ingericht, wordt het verhuren van huizen nog aantrekkelijker en dus krijgen starters die hun eerste huis willen kopen meer en meer concurrentie op de oververhitte huizenmarkt. “Al die maatregelen zijn niet bevorderlijk voor het stimuleren van het woningbezit”, zegt Bas Jacobs, hoogleraar economie en overheidsfinanciën aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, in Stand van Nederland: Generatie Next.
“Mijn eerste gok zou zijn dat voor iedere procent dat de woonlasten voor huiseigenaren omlaag gaan door alle fiscale ondersteuning, de huizenprijzen met één procent omhoog gaan”, stelt de hoogleraar. “En zodanig dat de netto woonlasten, dus wat je letterlijk onder de streep moet betalen, eigenlijk niet veranderen.”
Als je nu wat geld hebt en je hebt het op je spaarrekening staan, dan krijg je daar geen rente op. “Maar je wordt er wel op belast”, legt Jacobs uit. “Als je nu voor dat spaargeld een huis koopt en dan dat huis gaat verhuren, dat nettobezit wordt belast, maar alles wat je aan huurinkomsten hebt wordt niet belast. En dat komt omdat in ons belastingsysteem wij niet de inkomsten uit ons vermogen belasten. Dus geen huur, geen rente, geen dividend, geen vermogenswinst op je aandelen en geen vermogenswinst bij het verkopen van je huis.”
‘Hogere inkomens betalen relatief minder belasting’
In Nederland worden juist fictieve inkomsten belast. “Wij doen alsof je een bepaald rendement haalt op je bezit en dan gaan wij dat belasten. Sinds 2001 zijn vrijwel alle economen en fiscalisten van Nederland voor een systeem waarbij je niet denkbeeldige illusionaire inkomsten belast maar werkelijke inkomsten. Nu heb je dus die spaarders die geld veilig op hun spaarrekening hebben staan en die ieder jaar moeten aftikken terwijl iemand die grote winsten maakt in de onroerendgoedmarkt, daar huizen verhuurt en noem maar op, dat die juist een hele lage aanslag krijgt krijgt ten opzichte van het werkelijke rendement wat hij maakt.”
Voor mensen met lage inkomens is dat niet gunstig, benadrukt Jacobs. “Dat systeem is niet alleen onrechtvaardig want mensen met hogere inkomens betalen relatief minder belasting. Ook is het ondoelmatig en slecht voor de economie. En het is ook nog eens een keer heel vervelend voor de overheid. Want mensen kunnen daardoor allerlei constructies opzetten om zo minder belasting te betalen.”
Vermogensverschil
Wel of geen huis hebben maakt ook een groot verschil in hoeveel vermogen je opbouwt in je leven. In Nederland zit het vermogen geconcentreerd bij ouderen. De Nederlandse huizenbezitter zit aan het einde van zijn leven aan de top van zijn vermogen met gemiddeld ongeveer drie ton. Mensen zonder huis hebben dan bijna geen vermogen.
Millennial Raquel Schilder ontdekt dat het belastingsysteem in Nederland in het nadeel werkt van de meeste van haar generatiegenoten. Ouderen hebben gemiddeld het meeste vermogen en betalen relatief het minste belasting. Alleen de groep millennials die erft of schenkingen ontvangt profiteert daarvan. Dat levert problemen op voor de huizenmarkt maar ook voor de gehele economie
Je kunt deze aflevering van Stand van Nederland: Generatie Next nu hier terugkijken, op NPO Start. Oude afleveringen kijk je hier terug.
Door: Redactie
Maak nu het verschil. Het telt. Word lid van WNL. Klik hier
Zorgden paragnosten ooit voor een doorbraak in een onopgeloste zaak?
Bij een raadselachtige moord of vermissing duiken ze vroeg of laat op: paragnosten die zeggen dat ze informatie hebben doorgekregen waarmee ze de zaak kunnen oplossen. Heeft een tip van een paragnost ooit iets opgeleverd? Of leidt het vooral tot valse hoop bij wanhopige families? En hoe gaan politie en andere organisaties ermee om?
Presentator Maaike Timmerman gaat in gesprek met criminoloog Jasper van der Kemp van VU Amsterdam en Hennie van Selst van Stichting Signi Zoekhonden. Onderzoeksjournalist Sandra van den Heuvel sprak met paragnosten en families die zoeken naar antwoorden.
De magie van de kunstwereld
De kunstwereld is soms een ‘ver-van-je-bed-show’, omdat wij niet altijd weten waar wij naar kijken. Want wat is nou kunst en wanneer is het veel geld waard? En hoe kan je je als kunstenaar onderscheiden om een goed bestaan op te bouwen?
Presentator Tanja Kok gaat voor Stand van Nederland: Generatie Next op onderzoek uit.
Tijdens de Dodenherdenking op 4 mei zijn de pro-Palestijnse actiegroepen XR Justice Now, Stichting Plant een Olijfboom en het Nederlands Palestina Komitee niet van plan…
Lees meerEen balletje hooghouden tijdens de warming-up voor een wedstrijd. Veel amateurvoetballers doen het toch even als ze de grasmat betreden op zaterdag of zondag. Als…
Lees meerEen hoogbejaarde vrouw uit Leiden is enorm geschrokken door een anonieme dreigbrief die ze deze week in de brievenbus vond. Daarin wordt ze dringend verzocht…
Lees meerDe economie van de eurozone is in de laatste drie maanden van vorig jaar toch in een recessie terechtgekomen. In het vierde kwartaal van 2023…
Lees meerOok deze zaterdag kan je weer luister naar gloednieuwe uitzending van WNL In de Kantine. Fidan Ekiz en Wieger Hemmer ontvangen de volgende gasten: Femke…
Lees meerD66-leider Rob Jetten wacht af waar de formerende partijen mee komen, maar mocht het toch stuklopen tussen de PVV, VVD, NSC en BBB dan denkt…
Lees meerVerschillende ziekenhuizen hebben in de afgelopen jaren te veel coronatoeslag gedeclareerd bij zorgverzekeraars. Het zou gaan om miljoenen euro’s per zorginstelling. Zo heeft de Noordwest…
Lees meerHet nieuws over Transavia dat 20.000 stoelen zijn geschrapt aankomende zomer, wordt ontkracht door topman Marcel de Nooijer. “Daar is helemaal geen sprake van. Ze…
Lees meerHet kabinet laat onafhankelijk onderzoek doen naar het demonstratierecht, heeft het vrijdag besloten. Directe aanleiding is het groeiend aantal demonstraties, waarbij actievoerders vaak bewust de…
Lees meerDe linkse combinatie GroenLinks-PvdA haalde 25 zetels bij de stembusgang in november, maar intern zijn er nog allerlei worstelingen. Dat zegt politiek commentator van De…
Lees meerSteeds minder mensen kunnen hun verhalen over de bevrijding in 1945 delen. Zonde, omdat juist deze verhalen zoveel betekenen. Wageningen45 lanceert daarom de Nationale Databank…
Lees meerDe kans is zeer aannemelijk dat Den Haag de NAVO-top in 2025 organiseert. Het gaat het kabinet een slordige 95 miljoen euro kosten. “Een logische…
Lees meerKunst is een booming business, maar hoe breng je als jonge kunstenaar je werk aan de man? De één zweert bij social media, waar de…
Lees meerNieuwe verkiezingen zijn “zeker niet ondenkbaar”. Dat zegt politiek commentator van De Telegraaf Wouter de Winther. Hij heeft weinig vertrouwen in een goede afloop van…
Lees meer”Ik ben verschillende keren bespuugd. Het wordt er niet leuker op”, vertelt conducteur Jan de Jonge. Zijn collega’s en hij zetten alle treinen op zaterdagavond…
Lees meer