Herstelplannen onderwijs in de knel door lerarentekort: ‘Meer tijd nodig’

Het lerarentekort verhindert scholen om de 8,5 miljard euro van het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) effectief in te zetten. Bijna 80 procent van de schoolbesturen wil de komende twee jaar extra personeel inzetten, 42 procent van die besturen weet echter niet waar ze dat personeel vandaan moeten halen. Dat blijkt uit een ledenpeiling van de PO-Raad.

"Er zijn op heel veel plekken onvervulde vacatures. De nood is hoog in de Randstad, maar ook in heel veel andere regio's loopt het personeelstekort op. Scholen moeten noodgedwongen improviseren", zegt Freddy Weima, voorzitter van de PO-Raad.

NPO-geld moet binnen twee jaar worden uitgegeven

De overheid stelde deze miljoenen beschikbaar om scholen te helpen de door corona opgelopen leervertraging in te lopen. In de ledenpeiling van de PO-Raad geven 160 schoolbesturen aan welke plannen zij hebben om dit geld te besteden, en welke kansen en risico’s ze zien.

Scholen noemen het mooi dat er nu geld voor het onderwijs beschikbaar komt om te investeren in verdere professionalisering van leraren en om al bestaande ambities een extra impuls te geven. Maar de besturen zien ook risico’s. Zo is het NPO-geld is incidenteel en moet binnen twee jaar doelmatig worden uitgegeven.

En dat wordt lastig, zeggen de schoolbestuurders. Het gevaar is aanwezig dat de reserves op korte termijn stijgen, waardoor het beeld ontstaat dat het onderwijs geen extra middelen nodig heeft. Maar structurele investeringen zijn juist keihard nodig, beklemtonen zij.

Meer tijd nodig

Om het NPO-geld effectief en doelmatig te kunnen inzetten hebben scholen meer tijd nodig, stelt de PO-Raad. Maar vooral is er structureel geld nodig om de onderwijskwaliteit te verbeteren. Alleen op die manier kan ook het lerarentekort worden aangepakt. "Een structureel probleem vergt een structurele oplossing."

Ook de Sectorraad Gespecialiseerd Onderwijs (GO) maakt zich grote zorgen over het lerarentekort. Wim Ludeke, bestuurslid van de Sectorraad GO, stelt in NRC dat leraren door het NPO-geld meer keuze hebben uit scholen op de krappe arbeidsmarkt, waardoor ze niet snel kiezen voor bijvoorbeeld scholen in achterstandswijken. Hierdoor wordt de kansenongelijkheid versterkt. Sommige scholen gaan zelfs over tot een vierdaagse schoolweek om de gaten in de roosters te vullen.

"Er wordt met dit geld in de hand zó getrokken aan leerkrachten dat ze voor de bijl gaan", zegt Ludeke. "De verleiding om over te stappen naar het reguliere onderwijs of om je als zzp’er te laten detacheren is groot."

Een woordvoerder van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) laat aan NRC weten dat scholen met veel risico op achterstanden een groter deel van de 8,5 miljard euro krijgen.

LEES OOK: Leerlingen zitten thuis door acuut lerarentekort: ‘Zet oud-docenten in’