Oproep tot langetermijnstrategie: ‘Preventief in plaats van reactief testen voorkomt maatregelen’

Met versoepelingen in zicht, stijgen de besmettingscijfers en stromen de ziekenhuizen weer vol. Sommigen stellen zelfs noodzakelijke operaties uit. In talkshow OP1 zegt arts-microbioloog en OMT-lid Jan Kluytmans dat het hoog tijd is voor een lange termijnstrategie. "Zodra het probleem wat weggaat, gaat iedereen weer over tot de orde van de dag."

Kluytmans is werkzaam in het Amphia ziekenhuis in het Breda, waar de situatie 'nijpend' is. Momenteel zijn daar 38 IC-bedden, waar er normaal 24 zijn. Maar ook die extra bedden mogen niet baten. Met de vakantie volgende week in het vooruitzicht, moet er in het ergste geval worden afgeschaald.

Waarom er ook na ruim een jaar corona nog steeds weinig capaciteit is, is voor hem een raadsel. Zodra de rust een beetje terug lijkt te komen, lijkt iedereen weer terug naar 'normaal' te gaan. "Ook nu denkt iedereen: het wordt zomer en dus wordt het minder. Maar we zijn nog lang niet klaar."

Virusvarianten

Weliswaar werken de vaccins op dit moment zeer goed voor de huidige varianten, er is sprake van een pandemie. En dat betekent dat er verder gekeken moet worden dan Europa. Ook de situatie in bijvoorbeeld India is van belang, zegt het OMT-lid.

Daar worden weinig mensen gevaccineerd en dat probleem krijgt Europa straks terug. "Als wij straks iedereen gevaccineerd hebben, zul je zien dat de kans groot is dat er varianten komen die niet gevoelig zijn voor de huidige vaccins."

Om dat onheil het hoofd te bieden, is een langetermijnstrategie van belang. Niet alleen om de druk op ziekenhuizen dragelijk te maken, maar ook om de maatschappij draaiende te houden. Een heldere communicatie zorgt ervoor dat mensen weten waar ze aan toe zijn en kan beperkingen voorkomen.

Preventief testen

Dat kan onder meer door een slim testbeleid. De arts-microbioloog noemt Engeland, waar mensen twee keer per week thuis testen, als voorbeeld. In plaats van het bezoeken van een teststraat, kan de test zo onderdeel uitmaken van de ochtendroutine. "Als de hele bevolking dat zou doen, kun je een oplopende R-waarde fors terugbrengen door positief geteste mensen thuis te laten."

Het reactieve testen, bij klachten, is niet in staat gebleken om het virus te controleren. "Het is weliswaar goed om zicht te houden, maar daarmee controleer je het niet." Start daarom met preventief testen, bepleit Kluytmans. Een extra maatregel om beperkende maatregelen te vermijden. "Dan hoef je alleen maar thuis te blijven als je positief test."

Coronagezant

Maar ondanks alle routekaarten, openings- en stappenplannen, lijkt het kabinet nog steeds niet de juiste weg te hebben gevonden. Volgens Kluytmans zit het demissionair kabinet in een 'ratrace' om ieder probleem wat zich voordoet meteen op te lossen, waardoor er weinig aandacht is voor de lange termijn.

Laat die taak dan ook voor iemand die zich niet bezighoudt met de dagelijks sores, zoals een nieuwe coronagezant. Vorig jaar vervulde oud DSM-topman Feike Sijbesma die rol.

Die gezant moet ook zorgen voor een duidelijke communicatie naar de bevolking toe. Het meenemen in de besluitvorming, creëert begrip. "Als je mensen uitlegt wat zelftesten inhoudt, hoe simpel het is, dan denk ik dat je mensen daarin mee kan nemen op vrijwillige basis. Dan heb je helemaal geen coronawet nodig."

LEES OOK: Aantal nieuwe coronagevallen fors toegenomen, ziekenhuis sluit acht operatiekamers