Noorden wil massaal bouwen in ruil voor betere infrastructuur: ‘Alleen maar kansen’
Noordelijke provincies willen 220.000 woningen bouwen, bovenop de 100.000 die al gepland staan. In ruil daarvoor verwachten de provincies dat het kabinet investeert in de verbetering van de infrastructuur. Een immense operatie, die naar verwachting zo'n 9,5 miljard euro kost.
Dan gaat het om het aanleggen van de Lelylijn, een nieuwe, snelle treinverbinding met de Randstad (40 minuten tijdwinst), en de Nedersaksenlijn, een verbinding tussen Groningen en Enschede. Die laatste bestaat al deels, maar moet nog worden afgemaakt. Tussen Emmen en Musselkanaal (gemeente Stadskanaal) mist nog een belangrijk stuk spoor. Ook moeten al bestaande verbindingen met de rest van het land verbeterd worden.
'Je wilt dat het noorden leefbaar blijft'
Op verzoek van de Tweede Kamer hebben Groningen, Friesland, Drenthe en Flevoland het 'Bouwstenen voor het Deltaplan' voor Noord-Nederland opgesteld. Het plan is gericht aan de Tweede Kamer en het nieuw te vormen kabinet. Het voorziet in 50.000 nieuwe woningen in de provincie Groningen, 45.000 in Friesland, nog eens 45.000 in Drenthe en 80.000 in Flevoland. Ook de gemeenten Assen, Emmen, Leeuwarden en Groningen staan hierachter.
PvdA-Kamerlid Habtamu de Hoop juicht dit plan toe. "Je wilt dat het noorden, ook in de toekomst, leefbaar blijft", zegt hij in Goedemorgen Nederland op NPO 1. De nieuwe woningen zijn dan ook niet enkel bedoeld voor mensen uit de Randstad die naar het noorden willen trekken, maar juist ook voor de mensen in het noorden zelf, benadrukt hij. "Ik denk dat het goed is om meer woningen te bouwen. Niet alleen in de Randstad, maar ook juist in de noordelijke provincies."
De Hoop benadrukt dat het noorden vaak de lasten draagt. Zo worden deze provincies bij het gemeentefonds het vaakst benadeeld, zegt hij. "En ook als je kijkt naar de gasboringen en de zoutwinningen. Je ziet dat het noorden maar 1 procent van de winst van die gasboringen binnenkrijgt. Dan denk ik: nu komen ze een keer gezamenlijk met een plan, laten we dan ook een keer naar ze luisteren en er eindelijk voor zorgen dat die spoorlijnen er komen."
Zuiderzeelijn
Ruim tien jaar geleden waren er ook plannen voor een voorloper van de Lelylijn, toen de Zuiderzeelijn genoemd. Camiel Eurlings, toen minister van Verkeer en Waterstaat, blies het plan in 2007 af. De investering zou te weinig bijdragen aan de economische verbetering van het noorden.
Dit keer beraamt het deltaplan de investeringen in de infrastructuur op 9,5 miljard euro. Op dit moment stopt het kabinet ontzettend veel geld in het bestrijden van de coronacrisis, maar De Hoop zegt dat hij er als 'noordelijk Kamerlid' hoogstpersoonlijk voor zal zorgen dat dit plan niet in de ijskast weggezet wordt wanneer er bezuinigingen nodig zullen zijn. "Ik ben degene in de fractie die met de vuist op tafel slaat en zegt: het noorden is nu ook een keer aan de beurt. Dat blijf ik doen."
Bovendien wegen de baten royaal tegen deze 9,5 miljard euro op, schrijven ook de bestuurders van de noordelijke provincies. "Als de economische potentie van Noordelijk Nederland volledig kan worden benut, groeit de waarde van de regionale productie van goederen en diensten met zo’n 24 miljard euro per jaar."
Meer bedrijven naar het noorden
Om die reden ziet De Hoop "alleen maar kansen". "Betere verbindingen zorgen ervoor dat bedrijven zich in het noorden willen vestigen. Dus ik denk dat dit plan heel erg meehelpt aan werkgelegenheid", zegt hij. "Dat is juist doordat mensen in het noorden gaan wonen, geld gaan uitgeven en dat de economie daar aangetrokken wordt."
Het noorden is volgens De Hoop heel innovatief, bijvoorbeeld op het gebied van watertechnologie en duurzaamheid. Hij verwacht dan ook dat deze bedrijven met een betere verbinding sneller richting de noordelijke provincies zullen trekken. "Als we daarin investeren denk ik dat het noorden echt een groot voorbeeld kan zijn in die energietransitie."
LEES OOK: Vastgoedadviseur pleit voor equivalent OMT om wooncrisis op te lossen