Moet de eindtoets worden afgeschaft? ‘Ik wil niet dat kinderen verliezers zijn’
Het zijn spannende dagen voor de achtstegroepers. Veel van hen moeten vandaag de papieren versie van de eindtoets maken. Al jarenlang is er kritiek op de toets omdat deze stress zou veroorzaken. Bovendien zou het resultaat ervan slechts een momentopname zijn. Wat D66-Kamerlid Paul van Meenen betreft wordt de toets zo snel mogelijk afgeschaft. "Ik denk dat we naar een systeem moeten waar we veel meer geduld met de ontwikkeling van kinderen moeten hebben", zegt hij in Goedemorgen Nederland op NPO 1.
Alle kinderen die de eindtoets maken hebben al een schooladvies gekregen en weten naar welke middelbare school ze gaan. Afhankelijk van de resultaten zou het advies eventueel bijgeschaafd kunnen worden, maar de resultaten zijn vooral bedoeld als bevestiging van het schooladvies.
Hoe dan ook is het een stressvol en bovendien onnodig moment, vindt Van Meenen. Maar voordat de eindtoets afgeschaft wordt moet er nog wel het een en ander veranderen in het voortgezet onderwijs. "Daar moet veel meer sprake zijn van verlengde, brede brugklassen voor kinderen die dat nodig hebben. Door corona komt dat er wel, want dat verscherpt het probleem", zegt hij.
Ook volgens de Onderwijsraad zorgt de vroege selectie voor het voortgezet onderwijs, door middel van het schooladvies en de eindtoets, voor ongelijke kansen. Daarom adviseerden zij recent een stelselwijziging en willen ze dat het moment van selectie uitgesteld wordt tot na een brede driejarige brugperiode. Daarin is er geen sprake van vmbo, havo of vwo.
'Voortgezet onderwijs is te vergelijken met sjoelbak'
Op dit moment zou je het voorgezet onderwijs volgens Van Meenen het best kunnen vergelijken met een "soort sjoelbak". "Op je elfde ga je één van die hokjes in, dat is ons systeem", zegt hij. "Maar dat zou helemaal niet nodig moeten zijn. We zouden ook andere keuzes moeten kunnen maken, en dus meer tijd moeten nemen voor de ontwikkeling van kinderen. En niet deze wedstrijd, die uiteindelijk winnaars en verliezers kent. Ik wil niet dat kinderen verliezers zijn."
Ook kopen veel ouders trainingen in voor hun kinderen. De jaarlijkse uitgaven aan aanvullend onderwijs stegen in 25 jaar van 26 miljoen naar 284 miljoen euro, zo blijkt uit cijfers van het CBS. Maar de één kan dat wel betalen, en de ander niet. "Dat is precies waar de ongelijkheid uit voort komt", zegt Van Meenen, die zelf jarenlang in het onderwijs werkte. "Het is uiteindelijk een heel systeem wat erop neerkomt dat de kinderen van de hoogopgeleide ouders het 'winnen'. Dat werkt kansenongelijkheid in de hand."
2020
Vorig jaar gingen de eindtoetsen vanwege de coronamaatregelen niet door. Kinderen die vorig jaar in groep acht zaten kregen daardoor gemiddeld lagere middelbare schooladviezen dan de lichting van het jaar ervoor, concludeerde het CBS dinsdag.