Kleine overwinning Rutte in debat met Wilders

Demissionair premier Mark Rutte (VVD) heeft het debat tegen oppositieleider Geert Wilders (PVV) donderdagavond nipt gewonnen. De kijkers van Pauws Verkiezingsdebatten vonden Rutte het meest overtuigend, zegt onderzoeker van I&O Research Peter Kanne in Op1. Rutte kreeg 39 procent van de stemmen, Wilders 26 procent.

"Het is een overwinning", zegt Kanne, die wel een kanttekening maakt. "Wilders scoort bij de gemiddelde kiezer een 4 en Rutte een 6.5/7. Rutte is geliefd bij hele brede kiezersgroepen, Wilders alleen bij de achterban van de PVV en bij die van Forum en JA21. Wilders heeft dus een hele kleine groep waar hij zich op richt." Daarom zou het voor Rutte makkelijker zijn om meer kijkers te overtuigen.

Hoofdredacteur van Elsevier Weekblad Arendo Joustra vond Rutte dan ook niet de winnaar. "Als je van aanvallend voetbal houdt, heeft Wilders gewonnen. Die was echt agressief", zegt hij. "Maar tegelijkertijd had Rutte een goede verdediging." Rutte en Wilders, de nummers één en twee in de peilingen, wisten 16 procent van de kijkers helemaal niet te overtuigen, 19 procent vond allebei even overtuigend en 1 procent wist het niet.

Wilders doet niets met handreiking Rutte

Volgens Joustra was het opvallendste moment van het debat dat Wilders niets deed met een handreiking van Rutte. De premier zei dat hij met Wilders wil regeren, mits hij zijn excuses aanbiedt voor zijn 'minder Marokkanen-uitspraak' en het weglopen bij de kabinetsformatie in 2010.

"Als Wilders echt zo gekant is tegen een links kabinet, moet hij op die twee punten toegeven en dan zit hij aan tafel. Dan kan hij een links kabinet, waar hij zo op tegen is, tegenhouden", zegt Joustra.

Rutte spreekt Wilders aan op verantwoordelijkheid

Rutte sprak Wilders verder meerdere keren aan het op nemen van verantwoordelijkheid. Hij stelde dat de PVV-leider daarvoor wegloopt door zich niet te laten interviewen in het televisieprogramma Nieuwsuur. "Dat is een patroon bij u", wierp de VVD-leider zijn opponent voor de voeten.

Wilders zou aanvankelijk donderdagavond te gast zijn bij Nieuwsuur, dat de afgelopen weken meerdere lijsttrekkers zeer kritisch aan de tand voelde. Maar de PVV-leider zegde af, naar eigen zeggen om zich goed te kunnen voorbereiden op de confrontatie met Rutte.

Tekst gaat verder onder Tweet

Wilders op zijn beurt viel Rutte opnieuw hard om omdat hij "ongenadig hard" zou hebben bezuinigd op de zorg. Mede daardoor was die volgens hem onvoldoende toegerust om de coronacrisis het hoofd te bieden. Mensen gaan dood omdat behandelingen worden uitgesteld, stelde Wilders. "Dat hebt u op uw geweten."

'Debat geen gamechanger'

Volgens Joustra heeft het debat er niet voor gezorgd dat er kiezers van de VVD naar de PVV gaan, of andersom. "Als je hebt gekozen voor de VVD, ga je niet meer naar de PVV toe. Het is een beetje uitgekristalliseerd", denkt hij. Dat blijkt ook uit cijfers van I&O Research: drie procent van alle kiezers twijfelt tussen de VVD en de PVV.

"Wilders kan wel scoren bij de zwevende kiezers van de SP, daarom dat hij de zorg tijdens het debat zo belangrijk maakte. Rutte ging zo lang door over Marokkanen, omdat hij niet veel kan weghalen bij de PVV, maar wel bij D66", aldus de hoofdredacteur van Elsevier Weekblad.

Ook Kanne denkt dat het debat geen gamechanger is. "In tegendeel zelfs. Ik denk dat dit heeft bevestigd wat we steeds zien. Rutte wilde laten zien dat hij de man is die het land kan leiden. En wat hij heel slim deed was wegblijven bij de inhoud. Andere partijen willen het wel hebben over de inhoud, over bijvoorbeeld immigratie en klimaat. Dat wil Rutte niet en dat is hem gelukt." Wel vond Kanne het debat "een strijd".

LEES OOK: PVV wil veroordeelde misdadigers met dubbele nationaliteit uitzetten: ‘Dan heb je je rechten verspeeld’