Nog altijd veel vragen over liquidatie Stanley Hillis: ‘Doorzeefd voor de ogen van rechercheurs’

Tien jaar geleden is een van de grootste criminelen van Nederland geliquideerd. Stanley Hillis werd op 21 februari 2011 neergeschoten voor de ogen van de politie in Amsterdam-Oost. De daders zijn nooit gepakt en dus het blijft een groot mysterie wat er is gebeurd.

Stanley Hillis was destijds de grootste maffiabaas van Amsterdam, legt misdaadverslaggever van De Telegraaf John van den Heuvel uit in Goedemorgen Nederland. "Hij begon als overvaller en daarmee maakte hij furore in de criminele wereld. Toen kwam hij in de gevangenis terecht, en daar bleek hij ook een deskundig uitbreker. Hij is een aantal keer zelfs uit de gevangenis ontsnapt, op spectaculaire wijze."

'Bekende crimineel op televisie'

In 1985 kwam Hillis groot in het nieuws. "Hij was ontsnapt, de politie was naar hem op zoek en er verschenen opsporingsberichten op televisie. Hij was bang dat hij met veel geweld zou worden overmeesterd en hij koos de vlucht naar voren en besloot om vanuit Amsterdam bij Sonja Barend, die toen een talkshow had op de Nederlandse televisie, een interview te geven. Ik zat in de zaal toen. Er was voor het eerst een bekende crimineel op televisie, weliswaar vermomd, die daar zijn straatje kon schoonvegen. Er was massale verontwaardiging."

Een vermomde Stanley Hillis bij Sonja Barend.

Een paar weken later is Hillis toen ook gearresteerd. "Op een normale manier overigens. Dus niet met heel veel geweld waar hij bang voor was. Daarna rees zijn ster heel snel in het milieu." Zo werd hij gelinkt aan Willem Holleeder en Willem Endstra. "Je had toen een groepje van criminelen die de dienst uitmaakte. En, dat zie je dat vaker, dan vallen namen uit zo'n groepje weer weg. Die komen vast te zitten of die worden geliquideerd, maar Hillis overwon die interne strijd steeds. Waarom is de grote vraag. Tot op de dag van vandaag gaan er veel geruchten rond dat hij samenwerkte met de politie. Als dat gerucht rondgaat in de criminele onderwereld, word je dat niet in dank afgenomen."

Ook was Stanley Hillis meedogenloos. "Hij pakte geld af van collega-criminelen. Daar word je ook niet populair mee. Dan is het niet meer de vraag of het gaat gebeuren, maar wanneer het gaat gebeuren." En dat gebeurde dus ook in 2011.

'De teamleider reed achter de vluchtauto aan'

De politie wilde hem toen graag achter de tralies hebben, dus was er een groot team van de Nationale Recherche die zich hiermee bezighield, vertelt Van den Heuvel. "Onderdeel van dat onderzoek was dat hij in de gaten werd gehouden. Op een gegeven moment werd duidelijk dat hij 21 februari om twaalf uur een afspraak had op een rustige parkeerplaats in de Fizeaustraat in Amsterdam. De politie zette daar een aanhangwagentje neer met wat rechercheurs. Die wilden dat gesprek met die collega-crimineel afluisteren omdat dat wellicht wat nieuwe informatie voor het onderzoek zou opleveren."

Die crimineel kwam een stuk later opdagen dan was afgesproken. In plaats daarvan komt er een busje de straat inrijden en wordt Hillis geliquideerd. "Doorzeefd voor de ogen van de rechercheurs in dat karretje."

Een achtervolging werd ingezet, maar dat was geen succes. "Dat is tot op de dag van vandaag een groot mysterie. Een teamleider, die zelf bij een arrestatieteam had gewerkt, reed achter de vluchtauto aan. Die had zicht op de twee moordenaars die daar inzaten. Daar hing ook een politiehelikopter boven.

'De moordenaars wisten te ontkomen'

Maar op een gegeven moment draait de teamleider om want die had het idee dat de helikopter het wel in de gaten hield, aldus de misdaadverslaggever. "Die helikopter mocht weer niet te laag gaan vliegen omdat die op een gegeven moment in de buurt van Schiphol kwam, was achteraf het verhaal. Dus de moordenaars wisten te ontkomen."

Zelf heeft John van den Heuvel nog nooit meegemaakt dat een liquidatie voor de ogen van de politie plaatsvond en dat de politie de achtervolging inzet maar dan op een gegeven moment afhaakt. "Dat blijft tot op de dag van vandaag ook mij nog fascineren hoe dat mogelijk is geweest."

De politie heeft daarna met het schaamrood op de kaken moeten erkennen wat er allemaal fout is gegaan. "Er waren toen geruchten dat het om een staatsliquidatie zou gaan, dat het onder de regie van de politie zou zijn gebeurd, maar daar geloof ik om eerlijk te zijn niet in. Die schaamte heeft er wel toe bijgedragen dat het onderzoek nooit heel erg uitgebreid is geweest. Het dossier kwam al snel op de plank te liggen terwijl er voldoende aanwijzingen zijn, tot op de dag van vandaag, om er nog eens goed naar te kijken."

'Uiteindelijk wordt het een keer opgelost'

De fascinatie bij het publiek voor deze zaak blijft. Diverse boeken zijn over Stanley Hillis geschreven en ook is er een televisieserie genaamd Stanley H. over de topcrimineel gemaakt. Maandagavond zit in het televisieprogramma Crime Desk van RTL 5, dat om 20.30 uur wordt uitgezonden, ook een interview met oud-politiecommissaris Ad Smit. "Die was toen eigenlijk als eerste man ter plekke was. Er zijn hele aparte scenario's over de achtergrond van de moord. Ik heb nog wel het gevoel dat, zeker als wij er nog aandacht voor blijven vragen, dat het uiteindelijk een keer opgelost gaat worden."

LEES OOK: Klaas Wilting: ‘Blij met excuses Sonja Barend voor interview Stanley Hillis’