Hoe komen we ooit van die hoge staatsschuld af? ‘Investeren in mensen en kennis’
Door al het overheidsingrijpen vanwege de coronacrisis is de staatsschuld nog nooit zo hoog geweest. Maar als de crisis voorbij is, wordt een forse economische groei verwacht. En dan moet je juist niet gaan bezuinigen, legt de conservatieve econoom Geoffrey Underhill uit in WNL-programma Stand van Nederland: Generatie Next. "Als je dan gaat bezuinigen, dan ga je dat economische herstel doden."
Volgens de hoogleraar politieke economie is dat precies wat er is gebeurd in de eurozone tijdens de vorige financiële crisis. "Door de jaren heen is de groei in Europa ook traag in vergelijking met Azië en de Verenigde Staten. We moeten juist investeren in de kracht van mensen en kennis."
Vooralsnog blijft de geldkraan van de overheid maar stromen. Underhill legt dit uit aan de hand van de beroemde zegswijze you can't have your cake and eat it too uit. "Dat betekent: je ziet een taart en je wil die lekker opeten, maar als die is opgegeten dan kan je die niet tegelijkertijd behouden. Maar in de huidige situatie kunnen wij wel twee taarten hebben omdat de financiering heel eenvoudig is door de lage rentes." Op dit moment is er dus voldoende taart voor iedereen.
LEES OOK: Van wie leent Nederland al die coronamiljarden? ‘Zijn eigenaar van onze eigen schuld’
'Crisis veroorzaakt hogere staatsschuld'
Zelf behoort Underhill tot de economen die vinden dat nu niet het moment is om streng te doen over de overheidsschuld. Veel politici vinden de hoge staatsschuld echter heel slecht. "Maar mensen zeggen dan dat deze bijvoorbeeld niet meer dan 60 procent van het bruto binnenlands product (bbp) mag zijn zoals afgesproken in het Verdrag van Maastricht of soms dat het niet meer dan 90 procent van het bbp mag zijn. Er is een bepaald punt waar je groei dan onderuit zou gaan omdat je te veel staatsschuld zou hebben."
De landen die destijds het zwaarst zijn geraakt door de financiële crisis waren niet altijd de landen met de hoogste staatsschuld, merkt Underhill op. "De Baltische staten (Estland, Letland en Litouwen, red.) hebben en hadden een hele lage staatsschuld van 5 à 10 procent. Die zijn heel zwaar geraakt. De crisis veroorzaakt een hogere staatsschuld en niet noodzakelijkerwijs andersom. Dat is ook een belangrijk punt."
Waar komen toch al die miljarden euro's die we gebruiken om onze economie overeind te houden in tijden van corona vandaan? De staatsschuld neemt toe en niemand weet precies wat de gevolgen zijn. De Generatie Next vraag zich af wanneer dit afbetaald moet worden. Of hoeft dat misschien helemaal niet? Presentatrice Jill Bleiksloot zoekt het uit.