Vullen politieke partijen kieswijzers te rooskleurig in? ‘In de praktijk is het iets ingewikkelder’
Zwevende kiezers kunnen op veel sites terecht om een kieswijzer in te vullen. Veel politieke partijen hebben daaraan meegedaan en daar is nu wat consternatie over ontstaan. Want hebben de partijen die stellingen wel eerlijk ingevuld, of hebben ze het zo ingevuld dat meer kiezers op hun partij uitkomen?
Ook op de website van het AD kan je een kieswijzer invullen. Daar staan stellingen op die je niet alleen met ja of nee kan beantwoorden, maar je maakt een keuze door een balk te verschuiven.
VVD en D66 te positief?
En als je kijkt naar de VVD lijkt het er volgens de kieswijzer op dat ze de huren willen verlagen. Maar dat willen ze maar voor een hele beperkte groep doen.
Ook om D66 en de AOW-leeftijd is wat te doen. Kijkend naar de kieswijzerstandpunten dan lijkt het erop dat de partij vindt dat het maar een beetje hoeft mee te bewegen met de levensverwachting. Dat terwijl uit het pensioenakkoord blijkt dat het wel iets meer is dan alleen een beetje meestijgen.
'Partijen zitten heel erg naar elkaar te kijken'
"De mensen die die kieswijzers maken, controleren vaak wel heel streng of een partij ze goed invult", vertelt D66-fractievoorzitter Rob Jetten in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "Partijen zitten nu ook heel erg naar elkaar te kijken wat de inzet is. Er komen binnenkort ook doorrekeningen van de verkiezingsprogramma's. Ik ben bijvoorbeeld benieuwd of de belofte van de VVD over de huren ook in die doorrekening zit."
Jetten verzekert dat de kieswijzer naar waarheid wordt ingevuld door D66. "Ook als je kijkt naar die AOW-leeftijd. Wij hebben een nieuw pensioenakkoord gesloten waarin de pensioenleeftijd meestijgt met de levensverwachting. De vraag is: moet daar nog een schepje bovenop? Dat hoeft wat ons betreft niet. Maar die stemhulpen zijn een goede manier voor heel veel mensen om zich even te verdiepen in de programma's. En ook met de televisiedebatten die eraan komen, kunnen ze hopelijk een goede keuze maken."
'Tamelijk simpele weergave van de werkelijkheid'
De kieswijzers zijn vaak vrij rechtlijnig, het is ja of nee. "Het is een tamelijk simpele weergave van de werkelijkheid. In de praktijk is het iets ingewikkelder", aldus parlementair journalist Eric Vrijsen van Elsevier Weekblad. "Het befaamde voorbeeld is altijd inkomensafhankelijke kinderbijslag. Als mensen wordt gevraagd of ze voor of tegen zijn, zeggen ze heel vaak voor. Maar, dan hebben ze niet precies de tabel voor ogen waaruit blijkt dat ze met hun inkomen juist minder kinderbijslag krijgen."
Maar Vrijsen ziet ook wel voordelen van de kieswijzers. "Het schept ook helderheid voor veel mensen. Maar het is nooit definitief want er zitten altijd veel addertjes onder het gras."