‘Wil je dat dit kabinet nog een keer gaat regeren?’ wordt hoofdvraag van verkiezingen
Het antwoord op de vraag wie de premier wordt van Nederland na de volgende verkiezingen is niet erg spannend meer te noemen. Toch kan er bij alle kleinere partijen nog veel veranderen, en dat is niet minder interessant. Opiniemaker Sywert van Lienden denkt dat we een heel ander soort campagne gaan zien dan we gewend zijn. "Normaal is er een tweestrijd om het premierschap, maar nu gaat de kern van de vraag worden in maart: wil je dat dit kabinet nog een keertje gaat regeren?", zo zegt hij in WNL Haagse Lobby op NPO Radio 1.
In de laatste Peilingwijzer blijft de VVD verreweg de grootste en wordt gemeten op 41 tot 45 Tweede Kamerzetels. De verkiezingen draaien dan ook een beetje om de vraag of de VVD überhaupt nog kan verliezen, zegt Van Lienden. "De grote lijnen lijken me niet heel spannend", zegt hij. "Maar in het geweld bij alle kleintjes zitten toch wel een beetje de snoepjes." Zo wijst Van Lienden op de Partij voor de Dieren, die in stilte aan het opkomen zijn. Volgens de laatste peilingen staat de partij op 4 tot 6 zetels. "Die gaan misschien wel richting GroenLinks kruipen."
'Je kunt Rutte gewoon negeren'
Het voeren van campagne wordt bemoeilijkt door de verspreiding van het coronavirus. Grote bijeenkomsten zijn onmogelijk en politici kunnen niet meer de straat op. Sociale media is waar partijen zichzelf dit jaar aan hun kiezers moeten zien te verkopen.
Waar demissionair premier Rutte misschien een voorsprong lijkt te hebben aangezien we hem, ook in verband met de coronacrisis, erg vaak op televisie zien, hoeft dat online helemaal niet te gelden, zegt Van Lienden. "Het voordeel is juist: je kunt Rutte nu straal negeren, omdat je geen tv-debatten hebt. Op zo'n podium sta je altijd met hem, maar in jouw online arena hoeft Rutte niet te bestaan, dus je hoeft het niet om hem te laten draaien", zegt Van Lienden. "Ik denk dat het juist heel veel creativiteit in de campagne kan brengen."
Opkomstcampagne
Online gelden veel meer de regels van marketing en doelgroepen, benadrukt Van Lienden. "Zeker de partijen met relatief jonge kiezers: denk aan DENK, D66 Forum, GroenLinks, maar ook de ChristenUnie: daar is heel veel ruimte om nu campagne te voeren, en ook je eigen 'base' op te roepen", zegt hij.
Een van de grootste problemen die campagnes nu zullen hebben is opkomst, denkt de opiniemaker. "En zeker brede partijen met oude kiezers zoals de VVD, het CDA, de PvdA, 50Plus en de PVV zullen toch hun kiezers ervan moeten overtuigen dat het de moeite waard is naar de stembus te gaan, waar je met zijn allen staat te snotteren in elkaars nek." Volgens Van Lienden zullen zij een soort 'opkomstcampagne' moeten gaan voeren.
Op dit moment zijn deze online campagnes nog alles behalve losgebarsten. "Ik denk dat Nederland op dit moment nog helemaal niet bezig is met verkiezingen", zegt Van Lienden. "Het is uiteindelijk corona wat de dag slaat. Nu komt er misschien wat meer ruimte, als er ook meer rust komt in het coronabeleid."
Derde golf
Wat de campagnedynamiek nog zou kunnen doen losbreken is de derde golf. "Die gaat mogelijk precies begin maart vallen", zegt Van Lienden. Wanneer er dan een triage in de ziekenhuizen moet plaatsvinden en er gekozen moet worden tussen leven en dood moet Rutte, die voorheen in winnaarsretoriek sprak, toegeven dat we moeten leren leven met het virus. "Dat lijkt me wel lastig, om dat te moeten toegeven", aldus de opiniemaker.
LEES OOK: Verkiezingen in maart niet gegarandeerd: ‘Genoeg voorzorgsmaatregelen’